Και έτσι έγινα καθηγητής…
Τελευταίες ώρες του καλοκαιριού μια και επισήμως τη 1 Σεπτέμβρη ξεκινάει η καινούργια σχολική χρονιά. Εμείς Δευτέρα θα είμαστε στη θέση μας και την Τετάρτη στις τάξεις μας. Η πρώτη βδομάδα θα είναι ένας αγώνας δρόμου και αντοχής… ταυτόχρονα.
Για να κλείσει η “τριλογία”, κάτι σαν “πόλεςμος των άστρων” δηλαδή, θα προσπαθήσω να κάνω μια αναδρομή των 27 χρόνων πορείας στις τάξεις και τον προβληματισμό που υπήρξε. Και πάλι αν κάποιος δεν ενδιαφέρεται εδώ είναι ένα καλό σημείο να αλλάξει ιστοσελίδα.
Έτος 1986, φαντάρος ακόμα, ξεκίνησα να δουλεύω στο φροντιστήριο που ήμουν μαθητής. Θυμάμαι την πρώτη μέρα στη τάξη του φροντιστηρίου… Μετά την πρώτη ώρα βγαίνω τρομοκρατημένος και ρωτάω τον παλιό μου καθηγητή και νυν εργοδότη Χρήστο… Τι γίνεται εδώ πέρα; Τι έχει αλλάξει σε 10 χρόνια. Εμείς ερχόμασταν στο φροντιστήριο, γιατί θέλαμε το παραπάνω και το σχολείο δεν μας έφτανε. Αυτοί εδώ δεν κάνανε καμία προσπάθεια να ακούσουν… γιατί έρχονται; Κάναμε μια μεγάλη συζήτηση τότε και αρκετές αργότερα για να καταλάβω τι γίνεται και πως δουλεύουμε στη τάξη. Τότε δεν είχα καμία άλλη δουλειά και θυμάμαι ότι διάβαζα μετά μανίας : 5-6 ώρες για δύο ώρες μάθημα. Δεν είχα αφήσει βοήθημα της εποχής (Κορέση Ντάση – Μανωλικίδη – Μαυρόπουλο… και ότι άλλο κυκλοφορούσε και ήταν της μόδας τότε) να μη το “ξεκοκκαλίσω”. Το σκεπτικό ήταν απλό… 1000 ασκήσεις να λύσεις και μια να μη μπορείς… τότε δεν μπορείς να λύσεις ασκήσεις. Και εγώ δεν ήθελα σε καμία περίπτωση να γίνει αυτό. Τότε απόκτησα και τον πρώτο μου υπολογιστή (PC γιατί οικιακό είχα από το 1983 – Spectrum 48 και Commodore 64) Αλλά PC ήταν μεγάλο βήμα…(κάποια στιγμή θα γράψω και για αυτή τη παράλληλη πορεία). Αρχίζω λοιπόν να γράφω σημειώσεις στον υπολογιστή. Φοβερή καινοτομία… τότε ήταν χειρόγραφα ή γραφομηχανής, αρα δύσκολο να ανανεωθούν και εκσυγχρονιστούν.
Φτάνουμε στο 1988 οπότε προσλαμβάνομαι στο Ιδιωτικό Σχολείο Ι.Σ.Μπαρμπίκα. Εκεί μπαίνω σε τάξη σχολείου. Καμία σχέση με το φροντιστήριο. Και εκεί ζήτησα τη βοήθεια του μόνου ανθρώπου που σκέφτηκα και είχα κοντά μου… του παλιού μου φιλόλογου από το σχολείο του Γιώργου Χουρμέντη (που δεν είναι πια μαζί μας) και μου έδωσε απλόχερα τη βοήθεια του. Χωρίς δεύτερη σκέψη ήταν ο πρώτος μου μέντορας… Γιατί υπήρξαν πολλοί από τότε… η Κατερίνα, ο Μιχάλης, η Βάσω, ο Σπύρος, ο Γιώργης… για να αναφέρω μερικούς στα γρήγορα. Από όλους μέσα από συζητήσεις πήρα πάρα πολλά, και σε πολλούς τομείς. Βλέπετε μόλις μπήκα στη τάξη… κατάλαβα το έλλειμά μου… Μου λείπανε γνώσεις… όχι χημείας… αλλά διδακτικής, διαχείρισης τάξης, αξιολόγησης, ψυχολογίας… Τέτοιες γνώσεις… Βλέπετε η σχολή μας δεν είχε παιδαγωγικά… (τότε, τώρα δεν ξέρω). Έπρεπε να μάθω και άρχισα να ψάχνω και να ψάχνομαι…
“Ανακάλυψα” τις εκδόσεις Γρηγόρη (αν θυμάμαι καλά) με βιβλία από τα παιδαγωγικά τμήματα Ιωαννίνων και Ρεθύμνου. Φράγκος και Κασσωτάκης, έγιναν καθημερινά αναγνώσματα. Συστήματα αξιολόγησης, διαχείριση τάξης, αξιολόγηση… πολλά, πάρα πολλά. Αλλά κάτι δεν πήγαινε καλά… πολύ θεωρητικά και μερικά δεν δείχνανε να έχουν σχέση με αυτό που ζούσα καθημερινά εγώ. Το 1989 προσλαμβάνομαι στην Ελληνογερμανική Αγωγή και το 1990 στην Ελληνογαλλική Σχολή Αγίας Παρασκευής στην οποία εργάζομαι αποκλειστικά από το 1991. Εκεί οι παιδαγωγικές συνεδριάσεις κάθε χρόνο, βάλανε πολλά πράγματα στη θέση τους.
Παράλληλα εργαζόμουν στα φροντιστήρια ΝΕΟ και ΙΑΤΡΙΚΟ, έχοντας παράλληλες εικόνες αλλά και μια γερή δόση ανταγωνισμού.
Η μελέτη δεν σταμάτησε και εξακολουθεί να γίνεται… Άρχισα να ρίχνω βάρος στην ψυχολογία. Βλέπετε το ηλικιακό κενό με τους μαθητές μου μεγάλωνε. Πιστεύω ότι όταν φτάσει εκείνη η μέρα που δεν θα μπορώ να καταλάβω ένα έφηβο… θα αρχίσω να μετράω την έξοδο. Ξεκίνησα λοιπόν από τα “αναρχικά” βιβλία του Νηλ, για να περάσω σε διάφορους οδηγούς για ψυχολογία εφήβου, ομάδας, τάξης… και άλλα. Πάντα προσπαθούσα να καταλάβω. Και πάντα παρατηρούσα τους μαθητές μου. Ποτέ δεν μπόρεσα να είμαι απλά “διεκπεραιωτικός” στη τάξη. Να κάνω το μάθημά μου και να σηκώνομαι να φεύγω. Πάντα έβλεπα, παρατηρούσα συμπεριφορές, προσπαθούσα να καταλάβω. Πάντα οι μαθητές ήταν πρώτα άνθρωποι και μετά μαθητές. Και αυτό με έκανε να ψάχνομαι συνέχεια. Από την άλλη πάντα υπήρχε η αίσθηση ευθύνης απέναντί τους. Θυμάμαι πριν κάποια χρόνια η…”Μαρία” δεν είχε γράψει καλά σε ένα διαγώνισμα χημείας (καθόλου πρωτότυπο), και έπεσε “στα μαύρα πανιά” και την έπιασε μια απογοήτευση και δήλωσε ότι δεν θα πάει Πολυτεχνείο που ήθελε αλλά Φιλολογικά… Τι σημαίνει αυτό… ότι “καθορίζω το μέλλον ενός ανθρώπου”. Δεν είναι απλό. Πόσες φορές θα έχετε ακούσει… “Μου αρέσει το Πολυτεχνείο αλλά δεν μπορώ τα μαθηματικά… “. Λέμε τώρα. Θα μπορούσε να ήταν “…τον μαθηματικό”. Το ίδιο αποτέλεσμα θα είχε. Μόλις συνειδητοποιώ τι έχει γίνει, κάνω μια συζήτηση με τη Μαρία, για τα όνειρα ζωής, τις δυσκολίες που έχει η πραγματοποίησή τους και κατά πόσο αν πιστεύουμε ότι αξίζουν πρέπει να παλεύουμε για αυτά. Εγώ από τη μεριά μου δήλωσα “ανοικτός και όχι προκατειλημμένος” απέναντί της για να προσπαθήσει. Αποτέλεσμα… το όνειρο έγινε πραγματικότητα. (Ίσως η “Μαρία” να το διαβάσει και να το θυμηθεί. Τότε ήταν πρώτη Λυκείου) Δεν είναι απλά τα πράγματα μέσα στη τάξη.
Και φτάνουμε στο γύρισμα του αιώνα… όπου αρχίζουν να αναπτύσσονται οι νέες θεωρίες και οι νέες τεχνολογίες. Ο ρόλος του εκπαιδευτικού αλλάζει…
Δεν μπορούν όλοι οι μαθητές να μπαίνουν στο ίδιο καλούπι. Άρα πρέπει να ενημερωθούμε για τις νέες τάσεις. Αρχίζουν να εμφανίζονται τα σεμινάρια και οι ημερίδες και δειλά – δειλά τα πρώτα συνέδρια. Το 1997 νομίζω, γίνεται ένα συνέδριο για το περιβάλλον στην Αθήνα… οι πρώτες κουβέντες για αειφόρο ανάπτυξη… Παρών στο συνέδριο. Το 2000 η σχολή μας οργανώνει μια διημερίδα με τις νέες τεχνολογίες στην εκπαίδευση.. Εκεί παρουσίασα την ογκομέτρηση με χρήση EXCEL… Από τότε πέρασε πολύς καιρός και όπου υπήρχε ημεριδα, συνέδριο, σεμινάριο παρων εγώ. Από ένα σημείο και μετά πέρασα από το κοινό στο “πόντιουμ” και άρχισα να παρουσιάζω εργασίες… “Το Power Point και τα πιο ενοχλητικά λάθη σε μια παρουσίαση”, “Οργάνωση περιβαλλοντικών προγραμμάτων για μεγάλες ομάδες μαθητών”, “Διαθεματικό πρόγραμμα με έρευνα πεδίου”, “Αξιολόγηση μαθητών” ήταν μερικα από τα θέματα που είχα παρουσιάσει σε ημερίδες κυρίως σχολικών συμβούλων.
Μετά άρχισαν να ανεβαίνουν τα Συνέδρια. Από το 2009 παρακολουθώ διάφορα συνέδρια σχετικά με ΤΠΕ και εκπαιδευση και Projects στην εκπαίδευση. Σε πολλά από αυτά έχω συμμετάσχει με παρουσιάσεις, έχω πάρει μέρος σε στρογγυλά τραπέζια, κλπ κλπ κλπ… Πάντα το κίνητρο είναι να είμαι μέσα στα πράγματα και τις νέες εξελίξεις στην εκπαίδευση…
Το Υπουργείο Παιδείας, έδωσε πιστοποιήσεις Α και Β επιπέδου στις νέες τεχνολογίες… και εκεί έδωσα το παρόν και τις πήρα. Επί ένα χρόνο παρακολουθήσα στο ΕΚΠΑ ένα πρόγραμμα για την εκπαιδευτική Ψυχολογία, κάτι που “τακτοποίησε” πολλές γνώσεις χύμα και μερικές παρερμηνείες.
Φέτος ανακοινώθηκε το νέο πλάνο για το νέο Λύκειο… Αλλά είναι σε τεύχη. Το κακό είναι ότι δεν ξέρουμε τα επόμενα τεύχη πως θα είναι και αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να προσέξω πολύ να καλύψω τους μαθητές μου της Α’ λυκείου σε ότι και αν προκύψει…Βέβαια τα τεύχη μπορούν να αλλάξουν στη πορεία οπότε… πάλι θα θέλει προσοχή και ετοιμότητα…
Η πορεία συνεχίζεται λοιπόν με μια βασική αρχή : Δεν ξέρω τίποτα και πρέπει να μάθω. Έτσι και φέτος κάποια βιβλία ( e-books αυτή τη φορά) σχετικά με τη γνώση και τη μάθηση ήταν στο μενού του καλοκαιριού. Αλλά η καλύτερη ανάδραση είναι από τους μαθητές μου. Μέσα από τις ερωτήσεις τους και τις απορίες τους εγώ καταλαβαίνω τι κάνω και τι δεν κάνω καλά. Γιατί πάντα υπάρχει περιθώριο να γίνεις καλύτερος.
Όσο έτοιμος και να είσαι…
… πάντα κάτι θα λείπει και πάντα θα υπάρχει εκείνο το καινούργιο που θα μπορέσει να παρακινήσει τους μαθητές να ρίξουν μια ματιά παραπάνω.
Γιατί αν το 1986 έπαθα σοκ όταν μπήκα στη τάξη μετά από 10 χρόνια που την είχα αφήσει σαν μαθητής και επέστρεψα σαν καθηγητής… σκεφτείτε τι σοκ θα πάθαιναν οι μαθητές μου αν έκανα το μάθημα μου, όπως πριν 30 χρόνια…
Άρα ο τίτλος είναι λάθος στην εγγραφή… Δεν έγινα καθηγητής… Προσπαθώ να γίνω… χρόνια τώρα… Αν θα το καταφέρω… θα δείξει.
Τη καλησπέρα μου και φυσικά καλή σχολική χρονιά σε όλους μικρούς μεγάλους…μαθητές.
ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ : Ξέχασα τα δύο βιβλία Χημείας που έγραψα με τη φίλη και συνάδελφο Φιλλένια. Άλλη μεγάλη εμπειρία… Το πρώτο κυρίως που βγήκε όλο “από τα ακροδάκτυλά μου” με έμαθε πολλά για τα βιβλία. Τα δεύτερο το έβγαλαν τα πάλαι ποτέ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ. Εκεί έμαθα τη βιβλιογραφική έρευνα, και το πως γράφεις ένα βιβλίο, πάνω σε ένα αναλυτικό πρόγραμμα, που να έχει ότι και όλα τα άλλα βιβλία αλλά να είναι διαφορετικό. Δεν είναι εύκολο. Πολύ διάβασμα, πολύ ξενύχτι, πολύ δουλειά… Το είδα και αυτό.
