Τι θα κάνεις σαν μεγαλώσεις;
Μια ερώτηση που συνήθως κάνουμε στα παιδιά κάθε ηλικίας. Και το παιδάκι απαντά… Θα γίνω αστροναύτης, κομμώτρια, μπαμπάς, μαμά… ανάλογα ποιο είναι το πρότυπο της ηλικίας. Βέβαια υπάρχει και η άλλη προσέγγιση… “Πω πωωωωω πόσο πολύ μιλάς… Δικηγόρος θα γίνεις;” ‘η το άλλο… Εσύ θα γίνεις μηχανικός… γιατί διαλύεις όλα τα παιγνίδια σου… (τι πρωτότυπο για ένα παιδί…)
Σε αυτή την ερώτηση το παιδί έρχεται για πρώτη φορά αντιμέτωπο με την ομολογία των ονείρων του… αν έχει κάνει κάποια. Έτσι αρχίζει και το ίδιο να απαντάει και ταυτόχρονα να αποκτά μια εικόνα για το τι θα κάνει σαν μεγαλώσει. Το πιο συνηθισμένο είναι ότι θα πει… αυτό που του λένε και μετά να αρχίσει να το πιστεύει και το ίδιο…Έτσι η πρώτη απάντηση είναι… Δικηγόρος, Μηχανικός. Αν ο ερωτών είναι και πλεονέκτης και ρωτήσει το γιατί, πιθανότατα θα πάρει την απάντηση “μου αρέσει” και ας μη ξέρει το παιδί καν τι είναι κάθε επάγγελμα.
Μια άλλη περίπτωση είναι το παιδί να απαντήσει με το επάγγελμα του μπαμπά ή της μαμάς ( το πιο κοινό) ή κάποιου από το κοντινό οικογενειακό περιβάλλον, που θαυμάζει για το επάγγελμά του.
Εμένα με ρώτησαν αρκετά αργά “Τι θα κάνω σαν μεγαλώσω” και έτσι είχα τι να απαντήσω. Όμως μέχρι τότε είχα μια επαγγελματική πορεία και εμπειρία, η οποία σε κάθε περίπτωση μου έμαθε πολλά. Μια λοιπόν και σε κάποια φάση η Κατερίνα με ρώτησε αν είχα κάτι άλλο στο μυαλό μου να γίνω εκτός από καθηγητής (με αφορμή τις ξυλοκατασκευές μου) είπα να σας περιγράψω την επαγγελματική μου πορεία. Μπορεί να μην ενδιαφέρει κανένα, οπότε εδώ είναι ένα καλό σημείο να σταματήσει να διαβάζει, κάποιοι όμως μπορεί μέσα από τη δική μου πορεία να θυμηθούν ή να βγάλουν δικά τους συμπεράσματα.
Στα πέντε μου λοιπόν ο θείος μου ο Γιώργος με πήγε στο “εργοστάσιο” ένα μεγάλο ξυλουργείο, στο οποίο δούλευε. Το πρώτο πράγμα που ακόμα θυμάμαι ήταν η μυρωδιά του ξύλου. Χαρακτηριστική, με τη μυρωδιά από το ρετσίνι να είναι διάχυτη στον αέρα. Μου έδειξε τα μηχανήματα και μου είπε για τους κινδύνους αλλά και τα όμορφα πράγματα που μπορείς να κάνεις… Από εκεί αγάπησα το ξύλο… Ένα μοναδικό υλικό, με υψηλό βαθμό ανακύκλωσης και πολλές χρήσεις… τελική το καυσόξυλο. Αυτή η αγάπη μου έδωσε πέργκολες, γκαράζ, βιβλιοθήκες, κουκέτες, γραφεία, καρέκλες… και άλλα.
Τελειώνοντας την Α’ γυμνασίου, πήγα στο θείο μου τον Βασίλη. Τότε είχε ένα τυπογραφείο. Εκεί έμαθα πολλά και φυσικά αγάπησα το χαρτί. Έμαθα για τις γραμματοσειρές, πως γίνεται η στοιχειοθεσία (να μπουν τα μικρά γραμματάκια, το ένα δίπλα στο άλλα και να σχηματίσουν τα κείμενα… ) Εννοείται ότι δεν είχαμε υπολογιστές ή άλλα “τέτοια” που έχουμε σήμερα. Είμαστε στο 1973. Τα είδη του χαρτιού, τα γραμμάρια τους (πόσοι ξέρουν τι σημαίνει το 80 γραμμάρια που γράφει το φωτοτυπικό;), τις διαστάσεις του. Τα μελάνια, οι συνδυασμοί χρωμάτων και ο τρόπος που φτιάχνεις ένα κείμενο με τα κενά που βάζεις (kerning λέγεται σήμερα) έπαψαν να είναι μυστικά. Στο θείο μου δούλεψα και το καλοκαίρι της Β’ Γυμνασίου. Εκεί έμαθα για τις αποδείξεις και τα διπλότυπα, τριπλότυπα και πως να τα φτιάχνω.
Το καλοκαίρι της Γ’ γυμνασίου βρέθηκα στο θείο μου τον Μάκη. Είχε ένα εργαστήριο φωτεινών επιγραφών. Εκεί η πρώτη δουλειά που έμαθα ήταν να σκουπίζω… ναι παραδοσιακό σκούπισμα με σκούπα, χωρίς να σηκώνω σκόνη και αποτελεσματικά. Σας φαίνεται εύκολο αλλά δεν είναι. Εκεί τσαντίστηκα, αν και αυτή τη γνώση την έχω χρησιμοποιήσει άπειρες φορές από τότε.Έμαθα όμως και πολλά άλλα… Στο πρακτικό κομμάτι έμαθα να φτιάχνω κυκλώματα που να δουλεύουν. Έχω συνδέσει δεκάδες φωτεινές επιγραφές, και έχω κάνει την καλωδίωσή τους. Ένα δεύτερο που έμαθα είναι να βάφω. Κάτι σαν Mr Miyaki (hand in…hand out) αλλά στο πιο απλοϊκό. Δεκάδες φωτεινές επιγραφές είναι βαμμένες από τα χεράκια μου ( αν λειτουργούν ακόμα). Ένα άλλο σημαντικό είναι η βαφή με αεροπίστολο… Φοβερό. Ο συμπιεστής αερίου είναι στα βασικά εργαλεία του σπιτιού και έχω βάψει τοίχους, έχω περάσει βερνίκια… και πολλά άλλα τέτοια. Και το τελευταίο είναι ότι έμαθα να σχεδιάζω. Ο σχεδιαστής και συνεταίρος Αριστείδης, με έμαθε τα βασικά στο σχέδιο, στις γραμματοσειρές, πως κάνεις αφίσες, πως αφήνεις κενά για να φαίνεται καλύτερα ένα κείμενο, και άλλα τέτοια όμορφα.
Εκεί ολοκληρώνεται ο κύκλος των θείων… Ξεφεύγουμε από τον κύκλο των συγγενών, και βγαίνουμε στην ελεύθερη αγορά εργασίας. Πριν από αυτό όμως ένα άλλο μεγάλο σχολείο. Η δουλειά του πατέρα μου.
Είχε ένα μανάβικο συνοικιακό και πολλές ώρες βρισκόμουν εκεί μια και ήταν ακριβώς κάτω από το σπίτι. Εκεί βρέθηκα πρώτη φορά αντιμέτωπος με πελάτες… και σε πολλές περιπτώσεις με τον παραλογισμό που έχουν. Επίσης έμαθα για τα φρούτα και τα τρόφιμα. Να διαλέγω τα καλά και να βλέπω τα σκάρτα. Ένα άλλο σημείο ήταν η Κεντρική Λαχαναγορά του Ρέντη. Ένα άλλο τεράστιο σχολείο. Ένας άλλος κόσμος. Πηγαίνοντας τα χαράματα (4-5 το πρωί) προμηθευόμασταν τα φρέσκα φρούτα…Είπαμε άλλος κόσμος.
Φτάνουμε τις εξετάσεις που τότε δίναμε Σεπτέμβριο, και στο μεσοδιάστημα εργάστηκα σαν πωλητής σε ένα κατάστημα ανοξείδωτων σκευών στη Κάνιγγος. Εκεί έμαθα τα εργασιακά, ΙΚΑ, ένσημα, δώρα, επιδόματα. Ο κ. Σταύρος, τυπικότατος εργοδότης, με έβαλε στα μυστικά του εργοδότη και του εργαζομένου. Φυσικά έμαθα και για τις κατσαρόλες, τα είδη και τις ποιότητες τους.
Πριν από αυτό όμως είχα ήδη αποφασίσει να γίνω χημικός. Από ένα καθηγητή που είχα. Με είχε συνεπάρει και είχα αποφασίσει να γίνω χημικός. Φυσικά και δεν ήξερα τι ήταν αλλά εγώ το είχα αποφασίσει. Και δίνοντας εξετάσεις, έδινα για να γίνω χημικός. Και όταν βγήκαν τα αποτελέσματα πέρασα Χημικό Ιωαννίνων αν και ήταν η 32 η επιλογή μου στο μηχανογραφικό. Μάλλον και το Χημικό με ήθελε, γιατί ήταν εξαιρετική συγκυρία ανάμεσα στις άλλες επιλογές να μπω εκεί που ήθελα. ( Τα καθηγητικά σε άλλη φάση… γιατί είναι πολλά).
Σαν φοιτητής έκανα δύο δουλειές. Η μια ήταν πλασιέ, αλλά θα έλεγα ότι εκεί δεν τα πήγα καλά. Αλλά έμαθα… Έμαθα να μιλάω σε κοινό και να έχω σωστή συμπεριφορά, απέναντι του. Μια εμπειρία μοναδική αν σκεφτεί κανείς την παραπέρα πορεία μου και μέσα στη τάξη αλλά και σε συνέδρια και παρουσιάσεις στο σχολείο. Δεν πούλησα τίποτα αλλά πήρα πολλά.
Η δεύτερη δουλειά ήταν βιομηχανικός εργάτης (στο καλοκαίρι του 3 ου έτους) Ήθελα να πάω βοηθός Χημικού αλλά δεν ήταν δυνατόν και έτσι βρέθηκα στη γραμμή παραγωγής του φρέσκου γάλακτος της ΑΣΤΥ. Και εκεί έμαθα πολλά για τα γάλατα, τις συσκευασίες, τις συνθήκες παραγωγής, αλλά και τον συνδικαλισμό, την συμμετοχή και τη συλλογική προσπάθεια.
Τελειώνω με τις σπουδές και έχουμε δύο χρόνια στρατό στη γωνία. Πρέπει να φύγει και αυτό. Ειδικότητα εφοδιαστής. Άλλο σχολείο. Έμαθα για τα υφάσματα, τα μεγέθη των ρούχων (στον ιματισμό ήμουνα), τις ποιότητες των υφασμάτων, των παπουτσιών… Έμαθα για τη λογιστική παρακολούθηση του υλικού, τις παραγγελίες, εισερχόμενα, εξερχόμενα… μια χαρά… και τελείωσε και αυτό.
Ολοκληρώνοντας τον στρατό ξεκίνησα με τα μαθήματα. Αρχής, εξαρχής. Η βιομηχανία που τότε (1986) τραβούσε τους περισσότερους χημικούς δεν με απασχόλησε καθόλου. Ούτε καν κοίταξα. Εκεί είναι ένα άλλο τεράστιο κεφάλαιο, το οποίο εξακολουθεί να ισχύει και να εξελίσσεται. Και εκεί οι επιρροές είναι πάρα πολλές. Αλλά αυτό σε επόμενη φάση – εγγραφή.
Τη καλημέρα μου.
ΥΓ : Ίσως λύθηκαν κάποιες απορίες. Νομίζω ότι το βασικότερο σημείο είναι ότι σε όλες τις περιπτώσεις μπορείς να μάθεις. Δεν υπάρχει βαρετή και άχαρη δουλειά. Όλες δίνουν κάτι που κάποια στιγμή θα είναι εκεί όταν το χρειαστείς.