Το πρώτο διαγώνισμα

 Προχθές έβαλα το πρώτο διαγώνισμα στη Γ Λυκείου. Φέτος έχω 12 μαθητές στη θετική κατεύθυνση και προβληματίστηκα στο τι μορφή θα έχει το διαγώνισμα.

Να εξηγήσω λίγο περισσότερο. Το πρώτο διαγώνισμα πρέπει να έχει κατά την άποψη μου κάποια “φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά”. Ειδικότερα το διαγώνισμα πρέπει να είναι αρκετά δύσκολο, ώστε να τους κρατήσει σε εγρήγορση, και ταυτόχρονα αρκετά εύκολο για αν μη τους απογοητεύσει. Δύσκολη ισορροπία. Και σε ένα βιβλίο εξαντλημένο όπου ψάχνουμε 15 χρόνια τώρα να “βγάλουμε από τη μύγα ξύγκι” διαλέγοντας ακραία θέματα, με τη λεπτομέρεια της λεπτομέρειεας, ή θέματα που γράφουν, γράφουν, γράφουν, και κάνουν πράξεις, κάνουν πράξεις, κάνουν πράξεις… Κατω από τέτοιες συνθήκες ψάχνεις να βγάλεις θέματα. Και τα θέματα αυτά δεν μπορεί να είναι γελοία, γιατί τότε όλοι θα γράψουν “35” και θα δημιουργηθεί η λαθεμενη εικόν αότι η Χημεία είναι περίπατος. Από την άλλη αν βάλεις”άπιαστα θέματα” τότε θα γράψουν όλοι χάλια και πάλι θα δημιουργηθούν λαθεμένς εικόνες.

Ξεκινάς λοιπόν τις ισοροπίες, ψάχνοντας να βρεις μερικά απλά – όχι εύκολα  – θέματα και μετά μερικά πιο “τσιμπημένα” και τέλος 2-3 μονάδες με θέματα έξυπνα, που να μπορούν να τα βγάλουν από το βιβλίο, αλλά να θέλουν το κάτι παραπάνω, ώστε να φανεί εκείνος ο μαθητής που είναι καλύτερος και να “επιβραβευθεί” με ένα καλύτερο βαθμό.  Ψάχνεις δεξιά,  αριστερά, διαβάζεις σε βιβλία ή στο διαδίκτυο θέματα διάφορα και μετά τα φέρνεις στα μέτρα σου. Τα προσαρμόζεις σε αυτά που έχεις εσύ πει στη τάξη, σε αυτά που έχεις τονίσει και έχεις επιμείνει. Ελέγχεις τη συμβατότητα με το βιβλίο ( το ένα και μοναδικό βιβλίο “ευαγγέλιο” ) και μετά τα περνάς στον υπολογιστή. Αφήνεις τη ζύμη να ξεκουραστεί… Ώπα αυτό είναι από άλλο. Αφήνεις το μυαλό να ξεκουραστεί από τα θέματα ( 1-2 μέρες) και μετά τα λύνεις. Για δύο λόγους. Για να δεις αν λύνονται – σίγουρα – αλλά και για να ελέγξεις το χρόνο που χρειάζεσαι. Το αν λύνονται έχει να κάνει με διατυπώσεις, λάθη αριθμητικά, στην αντιγραφή ή και στη σκέψη. Για τον χρόνο, μετράς τον δικό σου χρόνο που χρειάζεται για να τα λύσεις (κανονικά όχι “σκαρίφημα” – για να δώσεις και τις λύσεις μετά στους μαθητές ) και βάζεις το χρόνο σου Χ2+ συνήθως για να υπολογίσεις τον χρόνο που θέλουν οι μαθητές. Έτσι έχεις μια εικόνα.  Δηλαδή ένα ωριαίο διαγώνισμα ( σχολική ώρα 40 λεπτών – ωφέλιμο ) πρέπει να θέλει για τις λύσεις του περίπου 15-20 λεπτά από το καθηγητή.

Το μαζεύεις και το διορθώνεις… με διαφάνεια και σαφήνεια. Έχεις προαποφασίσει από τη λύση που έχεις γράψει, ποιες μονάδες πάνε που και πως κατανέμονται. Έτσι όλα τα γραπτά αξιολογούνται με τα ίδια κριτήρια και χωρίς “εύνοιες” η “αποκλίσεις”. Σε κάθε γραπτό προσπαθείς να σχολιάσεις τα λάθη, ώστα να μπορέσει να καταλάβει ο μαθητής τι δεν πήγε καλά. Τι σημαίνει αυτό; 5-10 λεπτά το γραπτό ή 150 -300 λεπτά το τμήμα ( 2,5 – 5 ώρες) και για τάξη ( που ισχύει για εμένα ) από 7 μέχρι 12 – 13 ώρες. Οπότε πάει το Σαββατοκύριακο. Ναι γιατί μεσοβδόμαδα έχεις άλλα “καθημερινά να φτιάξεις”.

Και τα παραδίνεις… και τότε θέλουν διευκρινίσεις. Ας έχουν τις λύσεις και το γραπτό μπροστά τους θέλουν διευκρινίσεις. Συνήθως η παράδοση του γραπτού σημαίνει τουλάχιστον μισή ώρα σε σχόλια και συζητήσεις. Χώρια που μεγάλο μέρος της συζήτησης, αφορά το “τι πήρες εσύ…. εγώ πήρα…”.

Εσύ εν τω μεταξύ έχεις βγάλει τα συμπεράσματά σου για το τί έχουν ή δεν έχουν καταλάβει. Ξέρεις τι να περιμένεις, και ξέρεις ότι μόλις δοθεί η αφορμή σε επόμενα κεφάλαια, κάποια σημεία πρέπει να τα επαναλάβεις. Μπορεί να μη γίνει αντιληπτό από τους πολλούς, αλλά εσύ θα τα ξαναπείς, και θα τα θυμίσεις.

Αν τώρα μιλάμε για την Γ Λυκείου, έχουμε 2-3 σημεία παραπάνω. Δηλαδή, οι μαθητές της Γ Λυκείου όντας πολύ πιεσμένοι χρονικά, είναι πιο ευαίσθητοι σε απογοητεύσεις. Άρα και στη βαθμολογία – στα σχόλια – τονίζεις τα θετικά σημεία του λάθους ( ναι γίνεται ) και στα σχόλια, δίνεις περισσότερο κατευθύνσεις στο να διορθώσει το λάθος παρά να το υπερτονίσεις. Και μετά προσπαθείς να βρεις τι μπορείς να κάνεις να βοηθήσεις. Συνήθως το συζητάς με τον μαθητή και του ζητάς να εντοπίσει το είναι αυτά που δεν καταλαβαίνει και προσπαθείτε να βρείτε με ποιο τρόπο μπορείτε να καλύψετε αυτά τα κενά.  Ο μαθητής πάντα έχει ανάγκη να βλέπει το καθηγητή δίπλα του και όχι απέναντι του. Ο μαθητής της Γ λυκείου έχει αυτή την ανάγκη εις διπλούν… ( έτσι εξηγούνται κάποια πράγματα ). Όταν παραδίδουμε τα γραπτά στη Γ λυκείου, καλό είναι να παρατηρείς και λίγο τις εκφράσεις στα πρόσωπα των μαθητών, μόλις παίρνουν το γραπτό. Η λαμψη ή το “σκοτείνιασμα” στο βλέμμα, έχουν την ερμηνέια τους, και εκεί πρέπει να είσαι έτοιμος να παρέμβεις. Μου έχει τύχει να αντιμετωπίσω και “κλάματα”… Εκεί η συνήθης πρακτική είναι να ρωτήσω μήπως θέλει να παει για λίγο έξω. Και αν έχω θετικά απάντηση σε δυο λεπτά στέλνω και τη κολλητή ( συνήθως κοπέλες έχουν αυτή την αντίδραση). Πάντα μετά υπάρχει μια συζήτηση, όχι τυπική ή “μ’ άλλα λόγια να αγαπιόμαστε” αλλά σε μια προσπάθεια να ορίσουμε σχέδιο δράσης για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα.

Είναι πολύπλοκες οι σχέσεις μέσα στη τάξη. Και ο μαέστρος – καθηγητής, πρέπει να διευθύνει την ορχήστρα με τέτοιο τρόπο ώστε να συμμετέχουν “όλα τα όργανα” με το καλύτερο δυνατό τρόπο για το καθένα. Δεν επιτρέπεται το παρκάρισμα.

Από ότι καταλάβατε… είναι η εποχή των διαγωνισμάτων. Και έβαλα ήδη στην Γ λυκείου, ενώ ετοιμάζω τα αντίστοιχα των Α και Β λυκείου. Όλα αυτά είναι φρέσκα και τα δουλευω συνέχεια. Έτσι σκέφτηκα να τα καταγράψω…

Τώρα πάω να φτιάξω το καφεδάκι μου και να σχεδιάσω 2-3 βιντεομαθήματα στην Α Λυκείου ( από αυτά που έχω φτιάξει για τη χημεία ). Φέτος δεν έχω φτιάξει κάτι… και υπάρχει ζήτηση. Υπάρχουν δηλαδή κάποια σημεία που φαίνονται δύσκολα. Θα τα σπάσω σε κομάτια και θα φτιάξω βιντεάκια για να μπορούν να τα δουν ξανά και ξανά…όσοι θέλουν.

Τη καλησπέρα μου…