Καταιγισμός ιδεών ή brainstorming…
Πολλές φορές χρησιμοποιείται ο όρος για διάφορα πράγματα και θέματα. Το χρησιμοποιώ και εγώ στην τάξη όταν θέλουμε να βγάλουμε κάποια θέματα ή αποφάσεις.
Το χρησιμοποίησα και στην αρχή της χρονιάς στις ερευνητικές εργασίες. Έτσι σε αυτή την εγγραφή θα προσπαθήσω να αναφέρω τη πρακτική αυτή και πως με βοήθησε να καταλήξουμε στα θέματα των ερευνητικών εργασιών.
Ξεκινάμε λοιπόν με την ολομέλεια της τάξης. Το θέμα είναι η “Εικόνα”. Πολύ ανοικτό και πολύ γενικό. Ξεκινάμε λοιπόν με τους μαθητές να αρχίζουν να λένε όπως τους έρχονται, τις ιδέες και τις σκέψεις που τους φέρνει η λέξη “εικόνα”. Οι απόψεις καταγράφονται και δίνουν μια εικόνα, που είναι αυτή που βλέπετε παρακάτω :
Έχει γίνει μια προσπάθεια να καταγραφούν οι “κύριοι άξονες” ( = κόκκινα) και όσα εμφανίζονται σαν “παράγωγα”, εμφανίζονται με πράσινο, ακτινικά πάνω στους κύριους άξονες.
Αφού οι ιδέες σταμάτησαν να έρχονται και να καταγράφονται, αρχίσαμε να συζητάμε με ποια ερωτήματα θα μπορούσαμε να προσεγγίσουμε αυτά τα θέματα.
Οι ερωτήσεις έχουν διάφορες μορφές αλλά σιγά σιγά διαμορφώνονται, ώστε να επιδέχονται τρεις πιθανές απαντήσεις : ισχύει, δεν ισχύει ή ισχύει υπό προϋποθέσεις. Αυτό γίνεται για να αποφύγουμε ερωτήματα με προφανείς απαντήσεις. Έτσι απoφεύγουμε, όσο είναι δυνατόν τη “κοπτοραφή” ( copy-paste ). Επισημαίνεται στους μαθητές ότι η απάντηση θα βγει από το υλικό που θα συγκεντρώσουν και όχι από τις απόψεις που έχουν αυτή τη στιγμή. Η απάντηση αυτή μπορεί να είναι διαφορετική από τη προφανή – κοινή άποψη, όποια και αν είναι αυτή.
Καταγράφονται όλες οι πιθανές ερωτήσεις, και διαμορφώνονται ανάλογα.
Αφού συμφωνήσουμε στη μορφή των ερωτημάτων, και κάνουμε κάποιες συγχωνεύσεις και διορθώσεις, επιλέγουμε τα πιθανά υποθέματα των εργασιών.
Η αρχική συζήτηση έχει γίνει στην ολομέλεια του τμήματος με αποτέλεσμα όλοι οι μαθητές να έχουν παρακολουθήσει τη συζήτηση και να έχουν σχηματίσει άποψη. Έτσι όταν γίνει ο χωρισμός στις ομάδες εργασίας, να έχουν όλοι άποψη για την εγγραφή της εργασίας.
Επισημαίνονται τα πιθανά θέματα, και συζητάμε τι θα μπορούσαμε – όλοι μαζί – να γράψουμε σε κάθε ερώτημα. Έτσι γενικά, χωρίς δεδομένα. Αφού κλείσει και αυτός ο κύκλος, χωρίζονται οι ομάδες εργασίας.
Προσωπικά επιλέγω τη κλήρωση, αν και έχει χαρακτηριστεί σαν “η χειρότερη μέθοδος” χωρισμού ομάδων. Υπάρχουν κάποιες σχετικές αντιδράσεις, αλλά έχοντας όλοι οι μαθητές την ίδια άποψη για το θέμα, είναι πιο εύκολο να υπάρχουν συγκλίσεις και τελικά να αρχίσουν να δουλεύουν. Δεν χρειάστηκε να κάνω καμία αλλαγή στις ομάδες. Τα επιχειρήματά μου ήταν ότι στο χώρο εργασίας δεν επιλέγεις τους συνεργάτες σου και η καταληκτική ημερομηνία μιας εργασίας είναι συγκεκριμένη. Άρα πρέπει να εργαστείς με αυτά τα δεδομένα. Το δεύτερο επιχείρημα είναι να “γνωρίσουν” και άλλο κόσμο και να δουν τι μπορούν να κάνουν.
Φέτος οι ομάδες από το πρώτο δίωρο άρχισαν να εργάζονται και να βρίσκουν τα κοινά σημεία επαφής.
Στα αρχικά μαθήματα, τους έκανα μια μικρή εισήγηση σε θέματα, που νομίζω είναι χρήσιμα σε όλους, όπως κριτήρια αξιολόγησης ιστοσελίδων, δημιουργία παρουσίασης σε power point, σκοπός και δημιουργία ερωτηματολογίου, στατιστική επεξεργασία και παρουσίαση αποτελεσμάτων ερωτηματολογίου.
Αρχές Δεκέμβρη πήρα τα προσχέδια των εργασιών. Είχαν αρκετά θέματα “συνοχής” μια και οι συνήθειες δεν ξεχνιώνται : “copy – paste”, οπότε μετά από την αρχική διόρθωση, δόθηκαν οδηγίες και τους τις επέστρεψα για να τις δουλέψουν τα Χριστούγεννα. Μετά τις γιορτές έχουμε μόνο ένα δίωρο ( Τετάρτη γαρ ) και θα το αφιερώσουμε στις παρουσιάσεις και τις τελικές διορθώσεις πριν την παρουσίαση. Οπότε εκεί θα δείξει αν η αρχική διεργασία επιλογής θεμάτων ήταν ενδεδειγμένη.
Οπότε θα δούμε και θα δείτε.
Τη καλημέρα μου…