Η μεταμόρφωση των τελειοφοίτων…
Χθες έγινε η τελετή αποφοίτησης των τελειόφοιτων του 2019. Μια εκδήλωση μοναδική, γεμάτη συγκίνηση. Σε ένα κατάμεστο γήπεδο κλήθηκα να μιλήσω στους μαθητές – και όχι μόνο – για την αποφοίτηση και το πέρασμά τους από το σχολείο στη ζωή.
Και έτσι βρέθηκα πάλι στο πόντιουμ να μιλήσω. Αν και είχα βάλει στο μυαλό μου τέσσερις λέξεις να αναπτύξω… τα έχασα. Δύσκολο να μιλάς σε τόσο κόσμο και κάτω από έντονο συγκινησιακό φορτίο Κάθε Γ Λυκείου στο μυαλό μου συνδυάζεται με έναν αποχωρισμό, αν και σχεδόν πάντα οι απόφοιτοι είναι δίπλα στο σχολείο. Για εμένα ο ικαριώτικος είναι ο “χειρότερος” χορός… Να εξηγήσω γιατί, Στη σχολική γιορτή της 25ης Μαρτίου χορεύει σχεδόν όλη η Γ Λυκείου με παραδοσιακές στολές. Ο τελευταίος χορός είναι ο ικαριώτικος, που είναι η τελευταία εκδήλωση που συμμετέχει η Γ Λυκείου σαν τάξη, οπότε φεύγοντας από το χώρο της γιορτής, συνειδητοποιώ ότι τελειώσαν σαν μαθητές και φεύγουν από το σχολείο, τελειώσαν και αυτοί και ξεκινάνε… γιαυτό είναι ο χειρότερος.
Όλα ξεκίνησαν το πρωινό που τους είχαμε μαζέψει για τελευταία φορά στο χολ για να τους δώσουμε τα δελτία υποψηφίου για τις εξετάσεις. Εκεί βλέποντας τους όλους μαζί άρχισαν να ξεπετάγονται σκέψεις, συναισθήματα, προβληματισμοί.
Και εχθές φτάσαμε στην αποφοίτηση. Και κλήθηκα να πω δυο λόγια. Και πάλι σε τέσσερα λεπτά… Μα τι να πεις σε τέσσερα λεπτά. Πως να κλείσεις τόσα χρόνια, τόσα συναισθήματα, τόσες αναμνήσεις, τόσες εικόνες σε τέσσερα λεπτά. Ζήτησα… έξι με επτά λεπτά… (όχι ότι άλλαζαν πολλά, αλλά να πω δυο λόγια παραπάνω). Μου απάντησαν οι οργανωτές μαθητές, ότι “θα το βολέψουν”. ΟΚ πήραμε την άδεια. Άντε να δούμε τι θα πούμε τώρα. Τι θα πρέπει να πούμε αναλυτικά και τι απλά να το αναφέρουμε. Και πως τα διαλέγεις. Τι αξιολογείς σαν σημαντικό και τι σαν δευτερεύον. Και εκεί ψάχνοντας – δεν πήγα και μακριά – μου ήρθαν οι ίδιες σκέψεις όπως στις 29 Μαΐου που τους είδα στο χολ.
Και λέω για αυτό θα μιλήσω. Τους τέσσερις άξονες της εκπαίδευσης : την εμπιστοσύνη, την αγάπη, την υπομονή και το ευχαριστώ.
Εντάξει λέω… “το έχω”. Και αρχίζω να σκέφτομαι τι να πω… και άντε πάλι, το μυαλό πετάει και φεύγει. Οι σκέψεις εναλλάσσονται με εικόνες, να πω και αυτό, α… ναι και αυτό… και το άλλο…Μα είναι τόσα πολλά… χάος. Σκέφτομαι το χρόνο… 10 -15 λεπτά και βάλε… Χάος…
Πάμε πάλι. Χαρτί και μολύβι. Να μαζέψω τις σκέψεις.Πρέπει να τις περιορίσω. Τα έξι λεπτά είναι αμείλικτα. Να τα γράψω…Καλά… Τα παράτησα αμέσως. Πέρυσι που τα έγραψα τα είδα τα αποτελέσματα…
Όχι πρέπει να τα πω… Και πάνω που είχα αποφασίσει – χονδρικά – τι θα πω, νάσου τα αποτελέσματα των Πανελλαδικών. Με ποσοστά διπλάσια τουλάχιστον από τα Πανελλαδικά αντίστοιχα, άντε να μη κάνεις αναφορά σε αυτό…. Δεν πάει άλλο θα τα “κόψω όλα”, αλλιώς δεν βγαίνει.
Με όλα αυτά να γυρνάνε στο μυαλό μου και τελικά χωρίς καταγραφή, φτάσαμε στη χθεσινή μέρα. Και όπως πέρυσι, ζήτησα να μιλήσω τελευταίος, και όχι πρώτος, όπως συνηθίζεται. Μου έρχεται περισσότερο φυσιολογικό, να είμαι αυτός που θα τους χαιρετίσει και θα τους περάσει από το σχολείο στη ζωή. Και έτσι μίλησα στο τέλος. Σε γενικές -μα πολύ γενικές γραμμές – κράτησα τις σκέψεις μου για να μείνω στο χρόνο. Δεν ξέρω αν τα κατάφερα, αλλά τουλάχιστον προσπάθησα.
Έχοντας λίγο “παιχνιδιάρικη” διάθεση ζήτησα να ανέβω με Romeo and Juliet του Προκόφιεφ από τους Emerson Lake and Palmer. Και ανέβηκα στο ποντιουμ. Και πάλι τα ίδια… το κατάμεστο γήπεδο να με κοιτάζει και να περιμένει.
Ξεκινώντας είπα ότι δεν έχω τίποτα για να διαβάσω, αλλά θα πω μέσα σε τέσσερις λέξεις αυτό που πιστεύω ότι είναι η εκπαίδευση.
Η εμπιστοσύνη σε τρεις φάσεις. Από τους γονείς προς εμάς, όταν φέρανε τα παιδιά τους στο σχολείο. Γιατί αυτή η απόφαση δείχνει εμπιστοσύνη, προς εμάς, φέρνοντας μας ό,τι πολυτιμότερο έχουν, τα παιδιά τους, για να “του μάθουμε γράμματα”, αλλά και για να μπορέσουμε να ανοίξουμε τους ορίζοντές τους, να μπορέσουν να έχουν κριτική σκέψη, να μπορούν να ζήσουν στο κόσμο μας. Από τους μαθητές μας προς εμάς όταν κάπου στην Α, Β ή Γ Λυκείου, μας είπαν τι θέλουν να κάνουν, και μας εμπιστεύτηκαν τα όνειρά τους στα χέρια μας. Εμείς πήραμε την ευθύνη να τους φέρουμε πιο κοντά στα όνειρά τους. Και κάναμε ότι περνάει από τα χέρια μας για αυτό. Η τρίτη φάση είναι η εμπιστοσύνη μας προς τους μαθητές μας ότι θα κάνουν το κόσμο μας καλύτερο. Ότι το πέρασμα τους από τη Γη θα την αφήσει καλύτερη από ότι θα τη βρουν από εμάς.
Η αγάπη σε δύο φάσεις. Από εμάς προς τους μαθητές μας αλλά και από αυτούς προς εμάς. Μια αμφίδρομη σχέση πολύ δυνατή, και αν κρίνω από την εμπειρία μου διαχρονική. Μια χρονιά “αγαπησιάρικη” που επέστρεψαν στο πολλαπλάσιο την αγάπη που δέχτηκαν.
Η υπομονή σε καμία φάση. Απλά την αναφέρω, γιατί συνήθως λέμε ότι θέλει πολύ υπομονή για να είσαι σε σχολείο. Φέτος δεν χρειάστηκε να την αξιοποιήσουμε, πολλώ δε μάλλον να την εξαντλήσουμε. Τα ελάχιστα θέματα που υπήρχαν με συζήτηση, λύθηκαν άμεσα. Οπότε την αναφέρω απλά για να πω ότι δεν μας χρειάστηκε.
Το ευχαριστώ σε τρεις φάσεις τουλάχιστον… Μια λέξη με τόσο μεγάλη σημασία. Ξεκίνησα από την κ Renn που ολοκληρώνει την καριέρα της στο σχολείο μας, μια και βγαίνει σε σύνταξη. Την ευχαρίστησα για την υποστήριξη και την εμπιστοσύνη της όλα τα χρόνια που είναι στο σχολείο. Ακολούθησαν οι συνάδελφοι, όλοι οι συνάδελφοι, γιατί οι απόφοιτοι ξεκίνησαν από το γυμνάσιο, και σιγά σιγά προχώρησαν μέχρι τη Γ Λυκείου άρα τα αποτελέσματα είναι αποτέλεσμα συνολικής και διαχρονικής δουλειάς. Δεν μπήκα στα αποτελέσματα λόγω πίεσης χρόνου, αλλά έκανα την αναφορά για τα ποσοστά. Και η τρίτη φάση του ευχαριστώ απευθύνθηκε στα παιδιά, που με τη ζωντάνια τους, με τη δύναμη τους, μας επιστρέφουν την αισιοδοξία ότι κάτι καλό θα γίνει στο κόσμο μας, και αυτό δίνει δύναμη σε εμάς να συνεχίσουμε.
Κλείνοντας τους είπα εκείνους τους στίχους από τους Emerson Lake and Palmer λίγο πειραγμένους. Αυτούς τους στίχους τους έλεγα την πρώτη ώρα όταν είχαμε μάθημα εκείνα τα κρύα πρωινά του χειμώνα, που με περίμεναν για να ξεκινήσουμε. Τώρα ήταν πρόσκληση για όλους. Έτσι τους είπα όποτε βλέπουν το σχολείο να τους θυμούνται και να έρχονται να μας βλέπουν, μια και – περίπου – αυτό λένε οι στίχοι.
Welcome back my friends to the School that never ends,
we’re so glad you could attend, come inside come inside…
Κλείνοντας ο Παύλος πρόσφερε στο σχολείο μια ροδιά για να τη φυτέψουμε και να τους θυμόμαστε. Τους είπα ότι σαφώς θα τη φυτέψουμε σε θέση που να τη βλέπουμε καθημερινά, αν και δεν είναι η ροδιά που θα μας κάνει να τους θυμόμαστε γιατί θα είναι πάντα στη καρδιά μας.
Και έτσι οι μαθητές μας μεταμορφώθηκαν σε νέους που θα ξεκινήσουν τη ζωή τους γεμάτοι εφόδια, όρεξη, δύναμη, για να μπορέσουν να αλλάξουν τον κόσμο, να τον κάνουν καλύτερο. Λες και χθες τα νεαρά πουλάκια στις φωλιές, που περίμεναν να τα ταΐσουν, έκαναν τις πρώτες τους πτήσεις, και άφησαν τις φωλιές τους, πετώντας σε όλες τις κατευθύνσεις, ξεκινώντας το καθένα τη δική του πορεία. Τι καλύτερο για εμάς.
Βέβαια “σχολείο χωρίς μαθητές είναι δωμάτιο χωρίς παράθυρα” αλλά αυτό είναι για λίγο…ίσα να ξεσκονίσουμε τη φωλιά, και να ξεκινήσουμε ξανά το Σεπτέμβρη.
Κλείνοντας θα ήταν μέγιστη παράλειψη να μην αναφέρω την Ιωάννα και τη Βερόνικα, που καθημερινά τρέχουμε – πολλές φορές κυριολεκτικά – για να μπορέσουμε να καλύψουμε όλες τις ανάγκες του σχολείου. Οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ, (αν και γνωρίζω καλά ότι είναι πολύ λίγο σε ανταποδοτικότητα) για την καθημερινή υποστήριξη στο να μπορέσουμε να “τρέξουμε” το σχολείο. Είναι σημαντικό να έχεις συνεργάτες στους οποίους μπορείς να βασιστείς .
Κάπως έτσι κλείνει σιγά σιγά και αυτή η χρονιά. Το γεγονός ότι έγραψα πέρυσι τέτοιο καιρό εδώ δείχνει το ελεύθερο χρόνο που έχω. Έτσι σήμερα, απλά έκλεψα χρόνο από τον εαυτό μου και είπα να γράψω κάτι.
Την καλημέρα μου και καλό καλοκαίρι.
