Σε κάνει να σκέφτεσαι… (μέρος 3ο)

Σε ένα άλλο σημείο, γύρω στα 6,5 λεπτά, μιλάει για τον Σαίξπηρ μικρό και σχολιάζει πως θα ήταν ο Σαίξπηρ σαν παιδί. Και σχολιάζει τον πατέρα του Σαίξπηρ να τον βάζει για ύπνο για να μη γράφει άλλο, ή τον δάσκαλο του στο σχολείο να του κάνει παρατήρηση που δεν διαβάζει καλά. Και λέω και εγώ συμπληρώνοντας αντίστοιχα. Σκεφτείτε τον δάσκαλο του Πικάσο να του κάνει παρατήρηση γιατί ζωγραφίζει συνέχεια στο μάθημα και να του βάζει τιμωρίες μέχρι τελικά να σταματήσει να ζωγραφίζει.

Και ερχόμαστε στα δικά μας. Πόσες φορές έχουμε προβάλλει τα όνειρά μας στα παιδιά μας. Και πόσες φορές τους έχουμε επιβάλει τι να κάνουνε γιατί εμείς “γνωρίζουμε τι είναι καλό για αυτά”. Αλλά αλήθεια γνωρίζουμε;

Έχοντας το κριτήρια και τα δεδομένα της προηγούμενης γενιάς, πλάθουμε τα όνειρα της επόμενης γενιάς. Και υποβάλλουμε απόψεις και ιδέες που κατά τη γνώμη μας είναι σωστές. Και από την άλλη δεν ρωτάμε τι θέλουν τα ίδια τα παιδιά.

Βέβαια σήμερα έτσι που είναι το πράγματα είναι πολύ πιθανόν τα παιδιά να μη ξέρουν τι θέλουν αλλά ούτε και εμείς μπορούμε να παρακολουθήσουμε τις εξελίξεις και τους ρυθμούς με τους οποίους τρέχουν. Παρόλα αυτά δυσκολευόμαστε να το δεχτούμε και επιμένουμε σε θέματα που δεν γνωρίζουμε.

Ο δικός μας ρόλος σαν εκπαιδευτικού έχει να κάνει με το να αναδείξουμε αυτές τις δεξιότητες και ιδιαιτερότητες του κάθε μαθητή. Αλλά πως να τις αναδείξεις όταν “η ύλη τρέχει”, οι εξετάσεις έρχονται, πρέπει να δείξουμε έργο προς τα έξω.

Δεν ξέρω πόσοι γονείς θα ήταν ευχαριστημένοι από ένα καθηγητή που θα αναδείκνυε τις δυνατότητες ενός μαθητή αλλά δεν θα τον δίδασκε αρχαία, μαθηματικά, φυσικοχημεία – κυρίως. Αυτά τα μαθήματα είναι το εισιτήριο στα πανεπιστήμια. Τι να το κάνω να που πει κάποιος ότι ο γιος μου θα μπορούσε να γίνει ζωγράφος, αλλά δεν ξέρει μαθηματικά, φυσικοχημεία, αρχαία. Γιατί αυτό είναι το θέμα. Να μπορέσει να μάθει ώστε να περάσει στο πανεπιστήμιο και η ζωγραφική, μουσική, χορός ή ό,τι άλλο, μπορεί, να περιμένει.

Μπορώ να θυμηθώ την…Μαρία. Παλιά μου μαθήτρια, που ως γνωστόν ποτέ δεν γνώρισα, παρά μόνο στην πενθήμερη εκδρομή μου επέτρεψε να δω ένα μικρό μέρος του εαυτού της. Σε μια βραδινή έξοδο πρόσεξα ότι χόρευε πάρα πολύ ωραία. Όταν της το σχολίασα μου είπε ότι θέλει να ασχοληθεί επαγγελματικά με το χορό και ότι κάνει μαθήματα πολλά χρόνια.  Άλλη μια  μαθήτρια μου που το μόνο που ήξερα ήταν ότι “ήταν αδύνατη στη Χημεία”. Πόσο λίγα πάλι ήξερα. Η αλήθεια είναι ότι έχασα τα ίχνη της μετά την αποφοίτηση και έτσι δεν γνωρίζω τελικά τι έκανα. Πάντως θυμάμαι ότι “κάπου πέρασε” αλλά τι έκανε με αυτά που πραγματικά ήθελε ποτέ δεν το έμαθα.

Η ευθύνη η δική μας – των καθηγητών – είναι επίσης μεγάλη. Θυμάμαι μια άλλη Μαρία λίγο παλιότερα, που ήθελε να πάει πρώτη δέσμη. Σε κάποια φάση μέσα στο μάθημα, στη πρώτη Λυκείου, η …Μαρία θεωρώντας ότι τα ήξερε όλα, είχε μια συμπεριφορά υπεροπτική, και σε μια “κουβέντα” σχετικά προσπάθησα να της δείξω ότι έχει πολύ δρόμο και πολλά να μάθει. Τα πήρε πολύ προσωπικά, και άρχισε να ξανασκέφτεται το θέμα της πρώτης δέσμης. Και εγώ άρχισα να αναλογίζομαι τι ήμουν έτοιμος να κάνω. Και πως ετοιμαζόμουνα  να αλλάξω την πορεία ενός ανθρώπου γιατί μίλησε άσχημα και δεν είχε σωστή συμπεριφορά. Και σκέφτηκα πολύ σοβαρά το ρόλο μου μέσα στο σχολείο και τελικά πόση μεγάλη ευθύνη έχουμε στο να οδηγήσουμε ένα άνθρωπο στα να πραγματοποιήσει τα όνειρά του ή αντίστροφα, με μια λέξη μας να αλλάξουμε την πορεία ενός ανθρώπου. Τεράστια ευθύνη. Συζητήσαμε μετά αναλυτικά με τη Μαρία και της εξήγησα ότι έχει  προτεραιότητα η δική της επιθυμία και ότι δεν πρέπει να επιτρέψει σε κανένα να την αλλάξει αυτή την επιθυμία. Τελικά προς μεγάλη ανακούφιση δικιά μου η Μαρία τελικά πήγε πρώτη δέσμη και πέτυχε εκεί που ήθελε. Από την άλλη εγώ έγινα πολύ πιο προσεκτικός.

Κλείνοντας θα ήθελα να σταθώ στο πως τελικά επηρεάζουμε την πορεία ενός ανθρώπου, είτε με μια “πλύση εγκεφάλου” (κυρίως από την πλευρά των γονέων) του τύπου “τι καλά που θα ήταν να γινόσουν…..”.Οπότε το παιδί όταν φτάσει η ώρα να αποφασίσει του βγαίνει αυθόρμητα ότι “Όταν μεγαλώσει θα γίνει…”, είτε με μια κουβέντα μας ή ένα καλό ή κακό βαθμό (από τη μεριά των καθηγητών). Και στις δυο περιπτώσεις μπορούμε να “δημιουργήσουμε” έναν ευτυχισμένο ή ένα δυστυχισμένο άνθρωπο. Μεγάλη υπόθεση.

Θα σταματήσω εδώ. Όπως και προχθές δεν θα βγάλω κανένα συμπέρασμα. Απλά καταθέτω τις σκέψεις μου, σαν προβληματισμό.

Μάλλον θα τα “ξαναπούμε” μετά την Ανάσταση. Έτσι νομίζω ότι πρέπει να ευχηθώ σε όλους να περάσετε καλά, να γυρίσετε όλοι από όπου πάτε για να ξεκουραστείτε, και να μη το παρακάνετε με το φαγητό.

Τη καλησπέρα μου.