Επιστημονικός Εγγραμματισμός
Παρακολούθησα σήμερα στην Ένωση Ελλήνων Χημικών μια ημερίδα με θέμα τον Επιστημονικό Εγγραμματισμό. Η αλήθεια είναι ότι μέχρι σήμερα δεν είχα προβληματιστεί για το θέμα αλλά μετά την σημερινή ενημέρωση, νομίζω ότι είναι ένα μάλλον σημαντικό θέμα.
Να σας πω με λίγα λόγια το θέμα μια και είναι δύσκολο να σας περιγράψω όλο το πρωινό.
Ο επιστημονικός εγγραμματισμός λοιπόν είναι να έχεις τη δυνατότητα, να καταλάβεις τι ακούς, να μπορέσεις να το κρίνεις, να βάλεις ερωτήματα αλλά και να χρησιμοποιήσεις τις γνώσεις που έχεις για να βρεις απαντήσεις στα προβλήματα που εμφανίζονται. Είναι ίσως απλοϊκή προσέγγιση αλλά νομίζω ότι αποδίδει την έννοια. Θα μπορούσαμε να την πούμε “επιστημονικός αλφαβητισμός”. Καταλαβαίνετε ότι η λέξη αλφαβητισμός σημαίνει πολλά και δυστυχώς διαφορετικά για τον καθένα.
Να σας δώσω ένα παράδειγμα για να καταλάβετε τι εννοώ : Ρωτάμε τρεις ανθρώπους αν γνωρίζουν από υπολογιστές. Και οι τρεις απαντάνε ΝΑΙ. Για να δούμε όμως τι εννοούν :
Ο πρώτος είναι μια γραμματέας και λέγοντας ΝΑΙ εννοεί ότι μπορεί να γράψει σε WORD, να κάνει καταχωρήσεις σε EXCEL και να “σκαρώσει” μια παρουσίαση στο POWER POINT.
O δεύτερος είναι ένας τεχνικός Η/Υ και λέγοντας ΝΑΙ εννοεί ότι γνωρίζει να ανοίγει το κουτί και να συναρμόζει τα κομμάτια που αποτελουν ένα υπολογιστή και φυσικά μετά να δουλεύει.
Ο τρίτος είναι ένας Ηλεκτρολόγος μηχανικός που μπορεί να ασχοληθεί τόσο με τα εξαρτήματα, όσο και με τον προγραμματισμό αλλά φυσικά και με την χρήση των εφαρμογών γραφείου.
Και οι τρεις απάντησαν ειλικρινέστατα ΝΑΙ και μπορούν να το αποδείξουν.
Για εμάς τους εκπαιδευτικούς πρέπει να πετύχουμε να “εγγραμματίσουμε” (αν είναι σωστός ο όρος ) τους μαθητές μας. Να μπορέσουμε να ξεφύγουμε από εκείνο το ερώτημα που βάζουν οι μαθητές : “Εγώ που θα τα χρειαστώ;” αλλά και το άλλο “επιχείρημα” : ” Εγώ θα πάω θεωρητική κατεύθυνση άρα δεν θα τα χρειαστώ”. Οι μαθητές θα μπορούσαν να καταλάβουν τη σημασία των γνώσεων που αποκομίζουν μέσα στο σχολείο και να τις αξιοποιήσουν στη καθημερινή τους ζωή, και όχι μόνο για να μπουν στο Πανεπιστήμιο.
Η δυνατότητα μας να “ξεφύγουμε” έχει τρεις βασικούς άξονες : εμάς, τη κοινωνία και το Υπουργείο.
Ξεκινώντας από εμάς τους εκπαιδευτικούς θα σταθώ στην δυσκολία που έχουμε να ενσωματώσουμε “νέες τεχνικές” στην διδασκαλία. Αν έχουμε μάθει να κάνουμε το μάθημά μας με ένα τρόπο, και είναι καλός, δύσκολα υιοθετούμε κάτι νέο. Και όσο περνάει ο χρόνος, τόσο πιο δύσκολο γίνεται. Θα πρέπει να βρίσκουμε εκείνους τους συνδέσμους που είναι απαραίτητοι για να μπορέσουμε τη γνώση με τη καθημερινότητα. Να δείξουμε στους μαθητές μας ότι το μάθημα που διδάσκουμε (και όχι μόνο η χημεία) δεν είναι μόνο στα βιβλία ή μόνο το εισιτήριο για το Πανεπιστήμιο αλλά είναι μια γνώση που χρησιμοποιείται και αξιοποιείται καθημερινά. Πολλές φορές χωρίς να το γνωρίζουμε.
Πηγαίνοντας στη κοινωνία, έχουμε την άποψη για την γνώση που λέει ότι αυτά που χρειάζεται να μάθει είνα αυτά που του χρειάζονται για να μπουν στα Πανεπιστήμια. Τα άλλα, εντάξει… ας το κάνουν το μάθημα αλλά δεν χρειάζεται να το μάθει κιόλας. Το παραπάνω δεν είναι αναγκαίο και φυσικά δεν χρειάζεται.
Και πάμε στον τρίτο άξονα που είναι το Υπουργείο. Τα κλειστά αναλυτικά προγράμματα, μας δεσμεύουν στο ένα και μοναδικό βιβλίο, το οποίο είναι το ευαγγέλιο και πάνω σε αυτό στηριζόμαστε για οποιαδήποτε διδασκαλία. Μάλιστα στην Γ’ Λυκείου ελεγχόμαστε σε επίπεδο σελίδων για το πόσο έχουμε προχωρήσει.
Συνδυάζοντας τα παραπάνω, τουλάχιστον για το λύκειο, είναι μάλλον δύσκολο να περάσουμε τα αντικείμενά μας σε κάποιο άλλο επίπεδο από αυτό που περιέγραψα παραπάνω.
Έτσι η σημερινή ημερίδα, που ήταν πολύ ενδιαφέρουσα, θα μπορούσα να πω ότι είχε εξαιρετικό θεωρητικό ενδιαφέρον. Δεν ξέρω σε ποιο βαθμό θα μπορούσε να εφαρμοστεί, μέσα στη σχολική καθημερινότητα με τις περιορισμένες ώρες διδασκαλίας και το κλειστό αναλυτικό πρόγραμμα.
Η κυρία Αναστασία Γεωργιάδου – σχολική σύμβουλος και εισηγήτρια της ημερίδας, χρησιμοποίησε μια παρουσίαση την οποία μπορείτε να δείτε εδώ. Έχει πολύ περισσότερο υλικό και πληροφορίες για όποιον θέλει να μελετήσει.
Τη καλησπέρα μου.