Κουζινοχημεία

Πραγματοποιήθηκε σήμερα η δεύτερη κουζινοχημεία σε αντίξοες συνθήκες μια και με “φλερτάρει” ένα αγριο κρύωμα και η φωνούλα μου ζορίζεται να βγει. Παρόλα αυτά τα κατάφερα. Τώρα με εκείνα τα εκνευριστικά “δέκατα” που σε κάνουν να αισθάνεσαι σαν κοτόπουλο και σε φάση “αλαλίας” προσπαθώ να συνέλθω για να μπορέσω να ανταποκριθώ στις ανάγκες της ερχόμενης εβδομάδας.

Σήμερα στη δεύτερη κουζινοχημεία, βγήκαν πολύτιμα συμπεράσματα τα οποία θα αξιοποιηθούν στη επόμενη παρουσίαση που θα γίνει 9 Απριλίου 2016 στη Θεσσαλονίκη σε ένα διπλό εργαστήριο ( μεσημέρι και απόγευμα )  για το οποίο μπορείτε να βρείτε πληροφορίες ΕΔΩ.

Αλλά τι είναι η Κουζινοχημεία… Δεν είναι μαγείρεμα… οπότε  να έρθετε φαγωμένοι… Γιατί αν έρθετε νηστικοί θα μείνετε νηστικοί. Η ιδέα ξεκίνησε απλά ( όπως συνήθως ). Πως μπορούμε να κάνουμε χημικές αντιδράσεις με μικρό κόστος, να δείξουμε πράγματα στους μαθητές μας που κάνουμε καθημερινά, και να απομυθοποιήσουμε τη χημεία από την εικόνα της με τα πολύπλοκα εργαστήρια, έναν τύπο με άσπρη ποδιά και ενίοτε με το μάτι να γυαλίζει… Ξεκινάμε λοιπόν με πλαστικά σφηνοπότηρα αντί για δοκιμαστικούς σωλήνες, πλαστικά ποτήρια ( κατά προτίμηση διαφανή) αντί για ποτήρια ζέσεως, φίλτρα καφέ για διηθητικό χαρτί και χαρτί χρωματογραφίας…

Εννοείται ότι σε “δύσκολες αντιδράσεις” πρέπει να λαμβάνονται μέτρα ασφαλείας αλλά μπορούν κάλλιστα να δούνε πολλά πράγματα χωρίς κίνδυνο.

Έτσι στην εξουδετέρωση με κοκκινολάχανο, μπορούν να δουν το ρόλο των δεικτών, την αντιστρεπτότητα της αλλαγής του χρώματος, παίζοντας ανάμεσα σε οξέα και βάσεις, Μπορούν να δουν την ανάμειξη και πως μπορούμε να δημιουργήσουμε στιβάδες οξέος ( κόκκινο) και βάσης ( πράσινο ) από πάνω ή ανάποδα. Με ανακάτεμα μπορούμε να δούμε τους ενδιάμεσους χρωματισμούς περνώντας από όξινο σε βασικό διάλυμα ή αντίστροφα. Επίσης βλέπουν ότι τα οξέα δεν είναι εκείνες οι ουσίες που λιώνουν τα πάντα αλλά οξύ είναι και το λεμονάκι, το ξύδι, η βιταμίνη C. Οι βάσεις γενικά δεν έχουν “τόσο κακό όνομα” όσο τα οξέα. Παρόλα αυτά είναι και αυτές παρούσες στο υγρό για τα τζάμια, στο TUB O FLO (Προσοχή :  δεν το δίνουμε στα παιδιά είναι καυστικό νάτριο – και βρίσκουμε και ευκαιρία να τους διαβάσουμε τα σύμβολα που έχουν οι συσκευασίες για την ασφάλεια ), στο μαλόξ και στη σόδα… αλλά και αλλού.  Δεν θα προχωρήσω παρακάτω γιατί θα γίνει κουραστικό. Όμως θα κάνω μια καταγραφή των πειραμάτων που μπορούν να γίνουν :

1. Εξουδετέρωση – Χρήση δεικτών

2. Δυναμικό οξειδοαναγωγής – Παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος από φρούτα.

3. Χρωματογραφία – Ανερχόμενη αλλά και διασταυρούμενη ( αν έχετε χρόνο )

4. Επιφανειακή τάση – Χρήση απορρυπαντικών

5. Άμυλο και ιώδιο.

6. Διάχυση μορίων

7. Διαλυτότητα αλάτων οξικού οξέος

Μπορούν να γίνουν πολλές παραλλαγές ώστε να γίνουν πιο θελκτικές για τους μαθητές.

Θέλω να ενσωματώσω τη στάχτη στα πειράματα, τον αποχρωματισμό την απόσμηση, την προσρόφηση, την εκχύλιση και αρκετές άλλες εργαστηριακές τεχνικές…

Τώρα πως θα γίνουν αυτά…ψάξτε το δεν είναι μυστικά. Οι γιαγιάδες τα ξέρουν. Δεν ξέρουν τι γίνεται ( φυσικοχημικά ) αλλά τα ξέρουν.

Για παράδειγμα ξέρουν καλά ότι ο φούρνος πρέπει να είναι “καλά καμένος” για να γίνει σωστά το κέικ. Εμείς πρέπει να “κάτσουμε” μερικά για να καταλάβουμε ότι δεν ανοίγουμε το φούρνο και δεν βουτάμε συνέχεια το μαχαίρι για να δούμε αν ψήθηκε. Το να περάσουμε αυγό πάνω στα λαμπριάτικα κουλουράκια εκτός από ομορφιά τα κάνει και πιο τραγανά… ( εμποδίζει τα αέρια να φύγουν και έτσι φουσκώνουν τα κουλουράκια…) αλλά και πολλά άλλα που απλά πρέπει να καταγραφούν.

Όπως λέω – και σε πολύ υψηλό ποσοστό ισχύει – Ό,τι γίνεται στη κουζίνα, είναι χημεία.

Ας δούμε το κόσμο λίγο διαφορετικά, θετικά και να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε εμείς.

Τη καλησπέρα μου…