Αξιολόγηση ερευνητικών εργασιών…(μέρος 1ο)

Πέρασε ο καιρός, και έφτασε το τέλος του τετραμήνου της πρώτης χρονιάς του νέου συστήματος της Α’ λυκείου… και πρέπει να αξιολογήσουμε τις ερευνητικές εργασίες των μαθητών μας, και πρέπει να δούμε πως θα τις αξιολογήσουμε… Μακάρι και να ήξερα. Δηλαδή έχω κάποιες ιδέες αλλά πριν καταγράψω τις σκέψεις μου, θα ήθελα να σας μεταφέρω κάποια ακούσματα για το τρόπο αξιολόγησης… και τα συμπεράσματα δικά σας…

Άκουσα λοιπόν από συνάδελφο στη Κρήτη: Τα παιδάκια της ομάδας μου κάνουν τόσο καλή δουλειά που σκέφτομαι να τους βάλω, πάνω από 18 σε όλα.

Άλλο σχόλιο : (από τη Κρήτη πάλι) Εγώ θέλω να μετρήσουμε κάπως τις εργασίες τους αλλά οι άλλοι καθηγητές λένε να κάνουμε μια ποιοτική αξιολόγηση στο περίπου.

Άλλο σχόλιο : (από Αθήνα) Εγώ τους μίλησα για τα αστέρια, και την αστρονομία και αυτά μου το γυρίσανε στην αστρολογία. Ειναι όλα εκτός θέματος, δεν ξέρω πως θα τα βαθμολογήσω….

Να συνεχίσω; Δεν νομίζω ότι είναι απαραίτητο. Για μένα τα παραπάνω οδηγούν αβίαστα σε ένα συμπέρασμα…Ο καθένας κάνει ότι θέλει, άρα δεν μπορούμε να έχουμε συγκρίσιμα αποτελέσματα γιατί δεν έχουμε βάλει τα ίδια κριτήρια. Οπότε με ποιο τρόπο ο βαθμός των ερευνητικών εργασιών, θα συνυπολογιστεί στο βαθμό και θα αποτελέσει ένα βαθμό από τους επτά που έχουν πλέον στη Α’ λυκείου ( μη ξεχνάτε τις συγχωνεύσεις μαθημάτων και τους κλάδους που έχουν). Νομίζω ότι πρέπει να είμαστε λίγο πιο σαφείς στις βαθμολογίες μας και να έχουμε κάποια κριτήρια κοινά, αν θέλουμε να μη το “κάψουμε” το μάθημα. Διότι, αν αρχίσουμε και μοιράζουμε βαθμούς με συναισθηματικά κριτήρια, τότε…μάλλον το χάσαμε. Θα αρχίσουμε τα “γιατί εμείς έτσι και οι άλλοι αλλιώς” και πάμε όλοι να… αριστεύσουμε στις Ερευνητικές Εργασίες και να έχουμε και το κεφάλι μας ήσυχο.

Εμείς αποφασίσαμε να “εκτεθούμε” και να έχουμε μια ημερίδα όπου θα παρουσιαστούν στο κοινό όλες οι εργασίες, όπως προβλέπεται άλλωστε. Μόλις σταθεροποιηθεί το πρόγραμμα θα σας το κοινοποιήσω και όσοι από εσάς θα θέλανε να έρθουν και να γνωριστούμε, είναι ευπρόσδεκτοι. Υπομονή όμως γιατί ακόμα το δουλέυουμε.

Ας θυμηθούμε λοιπόν τι μας μάθανε ότι μετράνε στις ερευνητικές εργασίες και να κάνουμε τα σχετικά σχόλια.

Ας θυμηθούμε τους εννοιολογικούς χάρτες που κυκλοφορούν ήδη…

Τέσσερα βασικά σημεία λοιπόν για ξεκίνημα :

Αξιολογούμε την Έρευνα, το περιεχόμενο, τη γλωσσική παρουσίαση και την πολυτροπικότητα και τέλος την δημόσια παρουσίαση και το τέχνημα αν υπάρχει.

Να θυμηθούμε λιγάκι τι μετράμε στην αξιολόγηση. Ας δούμε το αντίστοιχο διάγραμμα:

Πατήστε δεξί κλικ και ζητείστε άνοιγμα σε νέα καρτέλα για να το δείτε μεγάλο και να μπορέσετε να το διαβάσετε. Μπορείτε και να το αποθηκέυσετε.

Αρχικά βλέπουμε την ποσόστωση στην αξιολόγηση :

30 % στον προγραμματισμό και στην έρευνα,

30 % στο περιεχόμενο,

20 % στη γλώσσα και την πολυτροπικότητα στην παρουσίαση (multimedia) και

20 % στον τρόπο παρουσίασης.

Εκτός από αυτό έχουμε διάφορους τομείς που συνεισφέρουν στην αξιολόγηση :

Αυτοαξιολόγηση… Στο διάγραμμα εμφανίζονται μερικές ερωτήσεις που μπορεί να κάνει ο μαθητής για να δει κατά πόσο πήγε ο ίδιος καλά στην εργασία. Σε πόσες από αυτές τις ερωτήσεις θα απαντούσε ναι και σε πόσες θα απαντούσε όχι. Ανάλογα με τις απαντήσεις δίνει ένα βαθμό σύμφωνα με τη κλίμακα που εμφανίζεται δεξιά στο σχήμα.

Το προσωπικό ημερολόγιο έχει μεγάλη σημασία. Εκεί φαίνεται αν έχει τηρηθεί το πρόγραμμα όσον αφορά τις ημερομηνίες, τα σχόλια αν υπάρχουν στις εργασίες, αν χρειάστηκε αν βρουν συμπληρωματικές πληροφορίες και ποιες ήταν αυτές, αν συνεργάστηκαν με άλλα άτομα και ποια ήταν αυτά; Αν μέσα από το πρόγραμμα γίνανε διάφορες προτάσεις, πάρθηκαν αποφάσεις ή δημιουργήθηκαν συναισθήματα.

Στα παραδοτέα υπάρχει και ο ατομικάς φάκελλος. Μέσα από αυτό ο καθηγητής κρίνει αν ο μαθητής έχει δουλέψει και πως; Εκεί φαίνεται το υλικό που έχει κατεβάσει για να συντάξει το κομμάτι του στην εργασία, αν έχει συμμετάσχει σε ομαδικές δράσεις και ποιες ήταν αυτές. Φαίνεται από την εργασία. Τέλος τα δελτία αξιολόγησης, τόσο τα τομικά όσο και τα ομαδικά. Λέγοντας δελτίο αξιολόγησης, εννοούμε ένα φύλλο ρουμπρίκα, όπου σε μια κλίμακα από 1 (ελάχιστο) έως 5 ( μέγιστο), αξιολογεί το πως δουλεύει αυτός και πως δουλεύει η ομάδα.

Το θέμα της συμμετοχής είναι σημαντικό σε μια ομαδοσυνεργατική διαδικασία όπως είναι οι ερευνητικές εργασίες. Ένα από τα σημεία που υπολογίζουμε,  έχει να κάνει με τη συνέπεια. Κατά πόσο δηλαδή τηρεί το χρονοδιάγραμμα των υποχρεώσεων του. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ένα τέτοιο χρονοδιάγραμμα. Το θέμα της εργατικότητας επίσης, είναι σημαντικό και φαίνεται από τις ερωτήσεις που τυχόν κάνει ή τις απαντήσεις που δίνει. Από το αν έχει προτάσεις, ιδέες ή λύσεις σε προβλήματα, ή αν ασκεί κριτική σε θέματα της εργασίας. Το θέμα της συμμετοχής στην παρουσίαση, η πρότασή μου είναι ότι όλοι οι μαθητές συμμετέχουν στην παρουσίαση του τμήματός τους. Η συμβολή στην ομάδα επίσης είναι ένα σημαντικό θέμα. Αυτή φαίνεται από το αν ο μαθητής συμμετέχει στις δράσεις της ομάδας, ενθαρρύνει τα μέλη της ομάδας, και συμβάλλει στην δημιουργία ενός θετικού κλίματος στην ομάδα.

Το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό στην ερευνητική εργασία είναι το κεντρικό ερώτημα. Πρέπει να υπάρχει μια σαφής αρχική ερώτηση, η οποία θα δίνει κίνητρο στην ομάδα, να διερευνήσει και να δώσει απάντηση. Στο τέλος στην αξιολόγηση είναι βασικό να δούμε αν οι ερωτήσεις και στόχοι της εργασίας απαντήθηκαν. Αν η έρευνα έγινε σύμφωνα με τους κανόνες…(ποιοι είναι άραγε αυτοί οι κανόνες;). Τα δεδομένα που μάζεψαν οι μαθητές τα αξιοποίησαν σωστά; Η εργασία έγινε όπως έπρεπε; Δηλαδή ακολουθήθηκε η δομή των εργασιών όπως ειχε συμφωνηθεί; Τα μέσα που χρησιμοποιήθηκαν είναι αυτά που προβλέπεται από τις προδιαγραφές των ερευνητικών εργασιών.

Η αξιολόγηση της ομάδας είναι ένα μεγάλο θέμα επίσης.  Εδώ έχουμε να παρατηρήσουμε τα εξής σημεία. Αν η ομάδα ακολούθησε το πρόγραμμα, αν γενικά παίρνονταν πρωτοβουλίες στην ομάδα και υπήρχε συνεργασία. Αν όπου υπήρχαν αντιρρήσεις, μπόρεσαν να βρουν μια κοινή συνιστώσα στην ομάδα. Υπήρχε θετικό τμήμα, στην υποστήριξη και τη συνεργασία της ομάδας, μπόρεσαν να δουλέψουν συλλογικά; Ο χρόνος αξιοποιήθηκε;

Αυτά τα σημεία αναφέρονται, ίσως οχι με αυτές τις λέξεις αλλά είναι σημεία που πρέπει να προσέξουμε.

Μπορείτε εύκολα να παρατηρήσετε ότι τελικά υπάρχουν κριτήρια για να αξιολογήσουμε μια ερευνητική εργασία. Απαραίτητη προϋπόθεση βέβαια είναι ο κάθε συντονιστής καθηγητής να έχει υπόψη του τα βασικά σημεία και να τα δηλώνει στους μαθητές του για να μπορέσουν να εντοπίσουνκαι αυτοί ποια είναι τα σημεία εκείνα που έχουν σημασία κατά την εκτέλεση της εργασίας. Έτσι θα μπορέσουν να επικεντρώσουν την προσοχή τους σε αυτά.

Ήδη έχω γράψει αρκετά. Μάλλον θα πρέπει να σταματήσω. Για σήμερα τουλάχιστον.

Στο επόμενο θα μιλήσουμε για την διεξαγωγή της έρευνας, που αποτελεί το 30 % της βαθμολογίας. Υπάρχει αντίστοιχο διάγραμμα, στο οποίο θα προσπαθήσουμε να διαβάσουμε αυτά που αναφέρονται. Και εκεί θα κάνουμε κάποιο σχολιασμό.

Όπως πάντοτε λέω, τα σχόλια τα δικά σας είναι απαραίτητα για ένα σωστό διάλογο.  Οπότε προχωρείστε μπροστά και υποβάλλετε τα σχόλια και τις ερωτήσεις σας.

Καλή Χρονιά και καλή αξιολόγηση. Τη καλησπέρα μου…

Όλη η σειρά των δημοσιεύσεων είναι εδώ :

Αξιολόγηση ερευνητικών εργασιών…(μέρος 1ο)

Αξιολόγηση Ερευνητικών Εργασιών – Έρευνα

Αξιολόγηση Ερευνητικών Εργασιών – το Περιεχόμενο

Αξιολόγηση Ερευνητικών Εργασιών : Γλώσσα και Πολυτροπικότητα

Αξιολόγηση Ερευνητικών Εργασιών : Παρουσίαση και Τέχνημα…