Λες και ήταν χθες…
Ρεζίλια πια… ούτε το blog μου δεν με θυμάται. Πόσο καιρό έχω να γράψω… Παλιά πάντα έβρισκα το χρόνο και το θέμα. Τώρα πάντα βρίσκω δικαιολογία να μη γράφω. Παλιά το χρησιμοποιούσα για να με ξεκουράζει.Τώρα με κουράζει γιατί μου προκαλεί άγχος… η αδράνεια του.
Αλλάζουν οι καιροί και οι ρόλοι και ίσως έφτασε ο καιρός για κάποιες ανακατατάξεις. Θα δείξει.
Πριν από αυτό όμως να δούμε λίγο την συγκέντρωση αποφοίτων που έγινε στις 19 του Δεκέμβρη. Οι απόφοιτοι του 1994, μετά από 20 χρόνια αποφάσισαν να ξαναβρεθούν. Πάντα υπήρχαν πυρήνες που βρίσκονταν όλα αυτά τα χρόνια, αλλά έτσι μαζικά να βρεθούν όλοι δεν νομίζω ότι είχε ξαναγίνει. Βρέθηκαν περίπου 35-40 άτομα, πολλα από τα οποία είχαν να βρεθούν από το σχολείο. Και αυτό είναι αυτό που έκανε τη συγκέντρωση μοναδική.Και φυσικα ήμουν και εγώ εκεί, εφαρμόζοντας το “όπου γάμος και χαρά η Βασίλω πρώτη”.
Με ανάμεικτα συναισθήματα, τους άκουγα να μιλάνε και να λένε για το τί κάνουν τώρα στη ζωή τους. Παντρεμένοι οι περισσότεροι με παιδιά, να μιλάνε για τις δουλειές τους, τις σπουδές τους, τα παιδιά τους. Και εγώ παραδίπλα, να αισθάνομαι λίγο περίεργα. Τώρα τα 15 χρόνια διαφορά δεν είναι τόσο φοβερή διαφορά ηλικίας, όσο φαινόταν όταν ήταν στα 17 τους. Παρόλα αυτά ήμουν μεγάλος και “άσχετος”, αν και δεν αισθάνθηκα έτσι από τα παιδιά. Μάλλον από εμένα. Με μια ανάμεικτη θλίψη, που μάλλον δικής μου προέλευσης ήταν, και είχε να κάνει με την συνειδητοποίηση ότι μάλλον μεγαλώνω. Από την άλλη με μια χαρά που έβλεπα “τα παιδιά” να προχωρούν και να προοδεύουν.
Κάποιοι πιο συγκρατημένα, κάποιοι πιο άνετα πλησιάσανε και μιλήσαμε. Άλλοι τυπικά, άλλοι πιο εγκάρδια. Και εγώ να απαντάω στο κλασσικό πια ερώτημα : Τι κάνει το σχολείο;
Είναι ένας “μισθός” διαφορετικός. Κάτι που δεν ξεπληρώνεται ούτε πληρώνεται. Απλά σε εμένα μου προκαλεί μια μελαγχολία. Είναι όμως μια γλυκιά μελαγχολία, και ταυτόχρονα μια ικανοποίηση. Την ικανοποίηση ότι “οι παλιοί μου μαθητές όταν με βλέπουν δεν αλλάζουν πεζοδρόμιο” αλλά έρχονται να μιλήσουμε και να με δουν”. Δεν ειναι λίγο. Βλέπετε 24 χρόνια καθηγητής σημαίνει πάνω από 2000 παλιοί μαθητές μια και όντας ο μοναδικός χημικός στο λύκειο ήταν όλοι μαθητές μου. Αρα είναι λογικό να ξεχνάω και κάποια ονόματα. Από την άλλη όταν ακούω το όνομα, όλα έρχονται στα ίσα τους… και πρόσωπα θυμάμαι ( γιατί υπάρχουν πολλές αλλαγές ) και φάσεις από το σχολείο. Είναι όμως κάποια χαρακτηριστικά που δεν αλλάζουν όσα χρόνια και αν περάσουν : ένα χαμόγελο, μια έκφραση,το βλέμμα… αυτά δεν αλλάζουν όσα χρόνια και αν περάσουν. Είναι αυτό που λέω ότι ο κάθε μαθητής μου αφήνει το ίχνος του πάνω μου… στο μυαλό μου τέλος πάντων.
Έτσι λοιπόν… λες και ήταν χθες που η σειρά του ’94 ήταν στα θρανία. Από τότε, πολλοί με τίμησαν με τη φιλία τους και βρισκόμαστε συχνά πυκνά και τα λέμε. Και αυτό για εμένα είναι από τις ομορφότερες στιγμές, μοναδικές. Και γενικά προσπαθώ να μη τις χάνω. Προχθες βρέθηκα με “παιδιά” που είχα να τα δω από όταν τελείωσαν το σχολείο, αλλα από ότι κατάλαβα δεν ήμουν ο μόνος. Μιλήσαμε, γελάσαμε, θυμηθήκαμε, μέχρι και “απαραίτητες διευκρινήσεις δόθηκαν μετά από 20 χρόνια… (!). Εγώ τα είχα ξεχάσει… αλλά θέλανε να μου τα θυμίσουν ( στο περίπου τα θυμήθηκα αλλά δεν βρήκα το λόγο να το ψάξω παραπάνω ). Μια υπέροχη βραδια. Με υπέροχους ανθρώπους, γελαστούς, ζωντανούς, μια αισιόδοξη εικόνα για το μέλλον και μόνο που τους έβλεπες. Σιγά σιγά “την έκανα” προσπαθώντας να κρατήσω τη καινούργια εικόνα. Δεν είναι εύκολο. Πάντα στο μυαλό μου θα έχω εκείνη τη πρώτη εικόνα του μαθητή στη τάξη. Απλά θα μου είναι πιο εύκολο να τους θυμηθώ όταν τους ξαναδώ. Τουλάχιστον έτσι νομίζω. Από την άλλη, είχαν τόσα πολλά να πούνε και να θυμηθούνε που εγώ μάλλον θα δυσκολευόμουν να παρακολουθήσω. Είναι σίγουρο ότι η βραδιά ήταν μεγάλη και άργησαν να το διαλύσουν.
Το σίγουρο είναι ότι ήταν για εμένα τιμή που βρέθηκα εκεί. Γιατί όπως έχω πει κάθε μέρα μέσα στη τάξη, μαθαίνω. Και μια και αυτοί ήταν από τους πρώτους μαθητές μου,είχα πολύ περισσότερη ανάγκη να μάθω, και σίγουρα με βοήθησαν πολύ.
Και μια φωτογραφία από τη συγκέντρωση…
Σε όλους τους παλιούς μου μαθητές, σε όλους εσάς που Χριστουγεννιάτικα διαβάζετε αυτές τις σκέψεις, εύχομαι Χρόνια Πολλά και καλά, να έχετε υγεία και ευτυχία και να περνάτε καλά.
Τη καλησπέρα μου…
Big Data – SaaS – Internet of Things : Άγνωστες λέξεις… ακόμα.
Προ ημερών βρέθηκα στην ετήσια εκδήλωση της ORACLE. Oracle day 2014 λεγόταν η εκδήλωση. Μια εκδήλωση όπου μπορείς να πάρεις κλεφτές ματιές στο μέλλον, και αν αφεθείς, να ονειρευτείς και εσύ, όσο μπορείς, πως μπορεί να είναι τα πράγματα στο μέλλον.
Δεν θεωρώ ότι δικαιούμαι τον χαρακτηρισμό του μάντη ( oracle ) αλλά τουλάχιστον μπορώ να πω τι είδα…και να μοιραστώ κάποιες σκέψεις…
Big Data : Πρωτοάκουσα τον όρο πέρυσι από τον Θεόδωρο Βασιλακη που ήρθε και μίλησε στο σχολείο μας. Τι είναι… μα αυτό που λέει το όνομά τους : μεγάλος όγκος δεδομένων. Μάλλον δεν το έχουμε σκεφτεί γιατί συνήθως σαν δεδομένα έχουμε στο μυαλό μας τα αρχεία, τα βίντεο, τις παρουσιάσεις, και όλα όσα εμείς ανεβάζουμε στο διαδίκτυο. ΛΑΘΟΣ!!!! Για σκεφτείτε… πόσες αποδείξεις κόβονται καθημερινά στα σούπερ μάρκετ, και αυτές μεταφέρονται στα λογιστήρια των εταιρειών για επεξεργασία, πόσα αυτοκίνητα περνάνε τα διόδια και πόσα τηλέφωνα δουλεύουν ταυτόχρονα. Πήρα μερικά απλά παραδείγματα για να μη βάλω άλλα όπως κάμερες ασφαλείας, ειδήσεις, φατσοβιλίο και mail και… και… και…. Όλα αυτά περνάνε μέσα από υπολογιστές και είναι πληροφορίες (data) που μεταφέρονται και επεξεργάζονται από ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Κάπου πάνε, κάπου αποθηκεύονται ( σε φάρμες υπολογιστών !!!! ώραίος όρος ) και κάποιοι υπολογιστές τα επεξεργάζονται!!! Εκατομύρια και δισεκατομμύρια bytes ανα δευτερόλεπτο ( για να μη πω Gigabytes ή Terabytes…) Όπως και να έχει ένας τεράστιος όγκος δεδομένων πρέπει να αποθηκευτεί, να επεξεργαστεί, να καταχωριστεί και να αξιοποιηθεί σε τελική ανάλυση. Αυτά είναι τα big data με δυο λόγια. Σε όλα υπάρχει ένα τεράστιο πλέγμα όπου όλα είναι μαζί και χώρια… Το βλέπουμε ( απέξω απέξω ) στις διάφορες σειρές αστυνομικού τύπου NCIS όπου υπάρχει πρόσβαση σε κάμερες, κινητά, υπολογιστές κλπ… κλπ… κλπ… Εκεί αν παρατηρήσουμε θα δούμε κάποια από αυτά που συζητάμε εδώ.
SaaS : Software as a Service Και εδώ έχουμε κάτι καινούργιο πάλι… κάποτε αγοράζαμε το πρόγραμμα, το εγκαθιστούσαμε, πάλιωνε, το “αναβαθμίζαμε”, κάποιες φορές δεν έτρεχε ή είχε πρόβλημα με άλλα παρόμοια προγράμματα ( conflicts )… και άλλα τέτοια όμορφα. Ωραία… Ξεχάστε τα. Σε λίγο καιρό – όχι μακριά χρονικά – θα μπαίνετε στο διαδίκτυο και θα αποκτάτε πρόσβαση σε κάποια προγράμματα στο “σύννεφο” ( = cloud ) και θα πληρώνετε ότι και όσο χρησιμοποιείτε… κάτι σαν τη ΔΕΗ ( !!!) αλλά με ένα μικρό κόστος το μήνα – γιατί θα απευθύνεται σε πολλούς – θα μπορούμε να έχουμε πάντα τη τελευταία έκδοση, που θα τρέχει όσο γρήγορα τρέχει το ιντερνέτ μας, θα έχουμε ασφάλεια στη χρήση και άλλα τέτοια. Όμως οι βασικές λειτουργίες θα είναι δωρεάν ( ήδη ισχύει πχ στο google apps και στα office 365 ) και αν θες κάτι παραπάνω θα πρέπει να πληρώσεις… το κάτι τις σου… Αυτό ακούγεται ενδιαφέρον, και ίσως να λύνει κάποια προβλήματα… βέβαια απαραίτητη προϋπόθεση το Ιντερνετ παντού με όσα θετικά ή αρνητικά σημαίνει αυτό. Για Ελλάδα…θα αργήσει. Αλλά και στο εξωτερικό όποτε έχω βρεθεί και εκεί τα ίδια. Θα έλεγα ότι εμείς είμαστε πιο large στο ιντερνετ. Στα ξενοδοχεία πχ δωρεάν και αξιοπρεπέστατο, ενώ όπου βρέθηκα στο εξωτερικό μόνο στην είσοδο στους δικούς τους υπολογιστές. Αν ήθελες WiFi πληρώνεις… Από την άλλη έχω μάθει από παλιούς μου μαθητές ότι το κόστος στα σπίτια και οι ταχύτητες είναι έξω από την Ελληνική πραγματικότητα (πολύ μικρό κόστος και πολύ μεγάλες ταχύτητες πάντα σε σύγκριση με την Ελλάδα ). Τέλος πάντων.
Και πάμε sτο Internet of things. Εδώ το πράγμα δείχνει μακρινό… μοιάζει με εκείνη τη διαφήμιση γνωστής εταιρείας οικιακών συσκευών που έβαζες μακαρόνια και έπαιρνες παστίτσιο έτοιμο. Τι σημαίνει αυτό… Ας πάρουμε ένα έξυπνο ψυγείο, που από το bar code ή από ένα αισθητήρα στη συσκευασία ξέρει τι έχεις μέσα πότε το πήρες και με κάποιο τρόπο ξέρει πότε τελειώνει… οπότε ή σου βγάζει μηνυμα σε κάποια οθόνη, ή σου βγάζει λίστα για ψόνια ή αν το “εκπαιδεύσεις” στέλνει τη λίστα στο σούπερ μάρκετ και σου έρχονται στο σπίτι… Καλό; Ίσως, Δεν ξέρω τι “ευελιξία έχει” αν δεν βρει κάτι να πάρει κάτι άλλο για παράδειγμα. Όπως και να έχει αυτό είναι απλό παράδειγμα… ίσως όχι εντελώς αντιπροσωπευτικό, αλλά σίγουρα κάτι που μπορούμε να καταλάβουμε. Σκεφτείτε τώρα πρακτικά ένα μεγάλο πλήθος συσκευών που επικοινωνούν, συνεργάζονται και “παίρνουν” τις αποφάσεις που τους έχουμε πει να πάρουν. Εδώ το κινητό τηλέφωνο συνήθως γίνεται το κέντρο ελέγχου όλων αυτών των συσκευών.
Εικόνες από το μέλλον… για να το παίξω και λίγο Ασίμωφ, με τις προβλέψεις του – λέω εγώ τώρα… ότι μετά από κάποια χρόνια… το Ιντερνετ θα καταρρεύσει κάτω από το βάρος του… ( δηλαδή των δεδομένων του ). Κάποιος, κάπου… κάποτε θα βρει αυτή την εγγραφή… αν υπάρχει ακόμα σε κάποιον σέρβερ…ή όπως αλλιώς θα το λένε τότε… και εκεί θα δείξει αν πέτυχα τίποτα…
Πάντως σίγουρα ο κόσμος που έρχεται θα είναι διαφορετικός… δεν μπορώ να κρίνω αν θα είναι καλύτερος ή χειρότερος… σίγουρα διαφορετικός.
Τη καλησπέρα μου…
Ένας υπέροχος άλλος κόσμος… μυστικός
Σήμερα βρέθηκα στο Αιγάλεω. Στο 6 ΓΕΛ Αιγάλεω στο χώρο της έκθεσης των Φυσικών Επιστημών.
Οι χώροι του ΓΕΛ πρώτα απ’ όλα… Τεράστιοι, με άπλα, χαμηλά κτίρια μέ το πολύ ισόγειο και ένα όροφο, χώροι διάφοροι σκεπαστοί αλλά και ανοικτοί για τους μαθητές στην ώρα του διαλείμματος. Δεν ξέρω μέσα τι έλεγε, αλλά από έξω μου άρεσε πολύ. Βέβαια ¨κάγκελα”, κάγκελα παντού, που έλεγε και ένα παλιό άσμα. Αναγκαία; ίσως μια και εκεί είναι άπλα… στη μέση του πουθενά. Αλλά όπως και να το κάνεις… τα κάγκελα σε περιορίζουν είτε είσαι έξω από αυτά είτε είσαι μέσα από αυτά. Κάποια όμως μυαλά δεν περιορίζονται πουθενά… και δημιουργούν ένα καινούργιο κόσμο… ο οποίος όμως δεν φαίνεται. Είναι μυστικός.
Είναι ο κόσμος της φαντασίας, της δημιουργίας, της συνεργασίας της σκέψης και του ονείρου.
Τι ήταν η έκθεση; Πειράματα φυσικών επιστημών. Αλλά τα πειράματα τα πρότειναν και τα έφτιαξαν οι μαθητές. Κατασκευές που δεν ανακαλύπτουν την “Αμερική” αλλά κατασκευές ποου δείχνουν τι μπορεί να κάνει κάποιος όταν δεν τον περιορίζουν “κάγκελα”. Πως ένα παλιό ραβδιστικό μηχανάκι για της ελιές γίνεται μηχανάκι. Πως δουλεύει το απορρυπαντικό πιάτων, πως μια γλάστρα γίνεται αεροσήραγγα και ένα υποβρύχιο, μπορεί να μάθει τα παιδιά τους κανόνες της υδροστατικής. Πως δουλεύει το μάτι και πως διορθώνονται βασικές δυσλειτουργίες απλά με ένα laser και μια “λεκάνη” με διάλυμα γλυκόζης.
Και πίσω από όλα αυτά τα πειράματα, υπήρχαν παιδιά που με ενθουσιασμό μιλούσαν για τις κατασκευές τους αλλά και οι καθηγητές εκείνοι που μπορούν να εμπνεύσουν, να κάνουν τους μαθητές να δούν πιο μακριά, να πετάξουν και να χρησιμοποιήσουν τις γνώσεις τους, να αποκτήσουν και άλλες, να προβληματιστούν, να μάθουν καινούργια πράγματα και να κάνουν πράγματα που δεν φαντάζονταν.
Και πίσω από όλο αυτό το κόσμο, η υπεύθυνη των ΕΚΦΕ Αιγάλεω, Ευγενία Τσιτοπούλου να γυρίζει από αίθουσα σε αίθουσα ( τρεις στο σύνολο) να παρατηρεί, να μιλάει, να μοιράζει αφίσσες. Δεν ξέρω ποια ακριβώς είναι η ομάδα της αλλά σίγουρα δουλεύουν πολύ καλά. Και αν δεν έστηνε όλο αυτό πανηγύρι των επιστημών, κανείς μας δεν θα μάθαινε τίποτα.
Δεν ξέρω πόσα μόρια θα πάρουν οι συμμετέχοντες καθηγητές στην αξιολόγηση, αλλά σίγουρα θα πάρουν όλα τα μόρια της αγάπης των μαθητών τους, για την ευκαιρία που τους έδωσαν, να βρεθούν εκεί που τα μυαλά δεν έχουν κάγκελα, η εργασία δεν πρέπει να είναι σύμφωνη με το αναλυτικό πρόγραμμα για να εγκριθεί αλλά γίνεται γιατί έτσι μας αρέσει. Εκεί που η φαντασία δεν περιορίζεται και δεν υπάρχει δεν γίνεται, γιατί όλα γίνονται. Τουλάχιστον η σημερινή μέρα αυτό έδειξει.
Ο δε κόσμος του σχολείου είναι ένας υπέροχος κόσμος… μυστικός.
Τη καλησπέρα μου…
Κάνοντας μάθημα από το σπίτι…
Μερικές φορές υπάρχει η ανάγκη να κάνουμε ένα μάθημα… παραπάνω. Αυτό φυσικά μπορεί να γίνει στις τάξεις. Τι γίνεται όμως αν δεν μπορείς να είσαι συνέχεια στη τάξη, ή αν χρειάζεται να συνγκεντρώσεις μαθητές από διάφορες περιοχές; Εκεί τη λύση την δίνει το διαδίκτυο.
Μια πολύ χρήσιμη εφαρμογή είναι τα Webinar. Συγχώνευση των λέξεων Web seminar ή με άλλα λόγια “διαδικτυακό σεμινάριο”. Ένα μάθημα από το σπίτι λοιπόν. Τόσο για τον καθηγητή όσο και για τον μαθητή. Τι χρειάζεται; Ένας υπολογιστής και φυσικά σύνδεση στο Ιντερνετ.
Πως γίνεται; Μάλλον απλό.
Χρειαζόμαστε ένα περιβάλλον εργασίας ή μια “διαδικτυακή αίθουσα”. Υπάρχουν πολλοί πάροχοι που δίνουν αυτές τις δυνατότητες. Μπορεί αν θέλετε να έχετε μέχρι 10 μαθητές ή και μέχρι 250 (!). Ανάλογα με το αν επιλέγετε δωρεάν εφαρμογή ή επί πληρωμή.
Στη περίπτωση τη δική μου χρησιμοποιώ το Big Marker που μπορεί να δεχτεί μέχρι 250 μαθητές, απαιτεί εγγραφή μόνο από τον εισηγητή ( και όχι από τους ακροατές – αν δεν θέλουν ) και δεν χρειάζεται να κατεβάσεις κάποια προγράμματα… εκτός από τη Java φυσικά.
Το μάθημα γίνεται όπως κάθε μάθημα…. με πίνακα, βιβλίο, σημειώσεις, power point, ή ότι άλλο εσείς θέλετε. Μπορείτε να έχετε μέχρι 12 βιντεοκάμερες… Εγώ θα έλεγα ότι αν δεν έχετε κάμερα δενέχετε ενοχλεί… Σε πολλά σεμινάρια που έχω παρακολουθήσει, οι ανοικτές κάμερες, δημιουργούν κωμικές καταστάσεις, γιατί πολλοί ξεχνάνε ότι “τους βλέπει όλος ο κόσμος” και έτσι εμφανίζονται διάφορα στις οθόνες μας. Έτσι μάλλον καλύτερα είναι οι κλειστές κάμερες, ή αν έχουμε μια συζήτηση τότε εντάξει, εφόσον όλου έχουμε τις βιντεοκάμερες μας ανοικτές και συζητάμε.
Αύριο έχω το πρώτο μάθημα της χρονιάς στη Χημεία της Α Λυκείου. Έφτιαξα ένα βίντεο με τις βασικές οδηγίες για να μπορέσει κάποιος να δουλέψει και μπορείτε να το βρείτε εδώ. Είναι ένα αρχείο που παίζει σε οποιοδήποτε browser χρησιμοποιείτε χωρίς να κατεβάσετε κάποιο συγκεκριμένο αρχείο.
Αν έχετε τη διάθεση να βρεθείτε στο “κοινό” της τάξης, αύριο στις 8 το βράδυ μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τον σύνδεσμο που βρίσκεται εδώ.
Θα δημοσιευθεί και αντίστοιχος σύνδεσμος στο facebook. Αν εσείς δεν θέλετε αλλά έχετε ένα μαθητή της Α Λυκείου που θα ενδιαφερόταν να παρακολουθήσει, ενημερώστε τον σχετικά.
Καλό μήνα και φυσικά… τη καλησπέρα μου.
Μια καταπληκτική ημέρα στο Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών.
Όλα ξεκίνησαν στη βραδιά του Ερευνητή στο Δημόκριτο. Εκεί βρήκα το φίλο μου τον Γιώργο που με προσκάλεσε με τους μαθητές μου στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. Αυτό ήταν… τι το είπε… Το κανόνισα άμεσα και μάλιστα στις μικρές διακοπές ώστε να μπορέσουν να έρθουν και οι μαθητές της Γ Λυκείου χωρίς να χάσουν μαθήματα στο σχολείο. Αν και δεν ξέρω τι ήταν πιο σημαντικό.
Σήμερα βρεθήκαμε λοιπόν στο ΕΙΕ αλλά μας την είχε “στημένη” ο καιρός μια και εγώ ίσα που πρόλαβα να φτάσω στεγνός. Πολλα από τα παιδιά δυστυχώς έγιναν “παπιά” μια και στις 11 και για ένα τέταρτο έβγαζε καρεκλοπόδαρα… ακριβώς δηλαδή την ώρα της συγκέντρωσης.
Τελικά μαζευτήκαμε και πήγαμε στην αίθουσα των σεμιναρίων όπου μας παρουσιάσανε το ΕΙΕ οι κ. Σωτηρούδης και κ Μούσδης, δίνοντας μας μια εικόνα για το τι σημαίνει Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών.
Αφού μας ανέπτυξαν τις βασικές αρχές της έρευνας μετά βγήκαμε “βόλτα” στα εργαστήρια. Ξεκινήσαμε από τον τέταρτο όροφο που είχε τα εργαστήρια χημείας. Το ενδιαφέρον ήταν μεγάλο και οι μαθητές παρακολούθησεν με μεγάλη προσοχή όλα όσα ακούγονταν.
Ο κ. Γιώργος Μούσδης εξηγεί στους μαθητές τα μυστικά της Χημείας και τον τρόπο με τον οποίο “δημιουργούμε” μια καινούργια ένωση και την διαδικασία με την οποία πραγματοποιείται η έρευνα.
Έδώ μάθαμε τα μυστικά της φασματοσκοπίας και της ανίχνευσης. Υπήρχε όμως ένα σοβαρό κενό. Οι μαθητές δεν κάνουν πλέον οπτική. Και δεν μπορούσαν να καταλάβουν τα φάσματα απορρόφησης ή εκπομπής για τα οποία ακούγανε. Οι μαθητές της Γ Λυκείου τα έχουν ακούσει και μελετήσει. Οι μαθητές της Β Λυκείου όμως όχι. Και όταν τους μίλησαν για διαμοριακές δυνάμεις και κολλοειδή συστήματα διασποράς ή με άλλα λόγια γαλακτώματα, δεν καταλάβαιναν τι άκουγαν. Γιατί πλέον στη Β Λυκείου δεν κάνουν ούτε προσθετικές ιδιότητες, ούτε δεσμούς υδρογόνου. Επίσης δεν κάνουν χημική κινητική ή θερμοχημεία, για να μπορούν να γνωρίζουν το ρόλο της ενέργειας στη πραγματοποίηση μιας χημικής αντίδρασης. Και θα πρέπει να ρωτήσω : έχουν σκεφτεί άραγε πότε θα τα μάθουν αυτά οι μαθητές… ή μήπως δεν θα τα μάθουν.
Στο εργαστήριο Χημείας μαθαίνουν για το κενό και τη σημασία του στην έρευνα. Τον ρόλο του απαγωγού και την σημασία των διαλυτών.
Στο εργαστήριο φυσικοχημείας, μαθαίνουμε ότι ένα άδειο δοχείο δεν είναι ποτέ άδειο γιατί περιέχει αέρα. Και αν εμείς βάλουμε ένα “άδειο” σωλήνα σε υγρό άζωτο, πολύ σύντομα “γεμίζει” με υγρό οξυγόνο, του ατμοσφαιρικού αέρα. Και συνειδητοποιούμε ότι το άδειο έχει άλλη έννοια στη καθημερινή ζωή και άλλη στο εργαστήριο.
Μετά κατεβήκαμε στα “υπόγεια” του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, όπου είδαμε μια συσκευή Πυρηνικού Μαγνητικού Συντονισμού (NMR) όπου μάθαμε πολύ απλά και γρήγορα πως λειτουργεί σε περιβάλλον υπεραγωγιμότητας ( Υγρό Ήλιο με -270 οC και περιτύλιγμα υγρού αζώτου – 196 οC )
Μετά παρακολουθήσαμε μια σύντομη παρουσίαση της χρωματογραφίας και πως αυτή συνδυάζεται με τη συσκευή NMR για να βρούμε άγνωστες ουσίες.
Κλείνοντας περάσαμε από τη βιβλιοθήκη που είναι ένα πραγματικό διαμάντι με άπειρο υλικό και την δυνατοτητα να τη επισκεφτεί όποιος θέλει. Αν έχεις το δικό σου υπολογιστή, μπορείς να διαβάσεις ό,τι θέλεις και να πάρεις και δουλειά στο σπίτι – στο στικάκι. Αν δεν έχεις υπολογιστή με 1 € ( + 0,23 € ΦΠΑ) μπορείς να χρησιμοποιήσεις για μια ημέρα ( περίπου ένα οκτάωρο) τους εγκατεστημένους υπολογιστές… καθόλου άσχημα αν σκεφτείς ότι στη βιβλιοθήκη είναι συνδεδεμένο το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης με ό,τι υπάρχει από έρευνα σε όλα τα πανεπιστήμια της Ελλάδας αλλά και από πολλά πανεπιστήμια του εξωτερικού και περίπου το 80 % από αυτό το υλικό είναι ανοικτό στο κοινό.
Και άφησα το καλύτερο για το τέλος. Η επίσκεψη είναι ελεύθερη – χωρίς εισιτήριο κλπ κλπ -. Απλά χρειάζεται συνεννόηση για να σας περιμένουν, μια και δεν μπορείτε να επισκεφτείτε τους χώρους των εργαστηρίων αν δεν το έχετε κανονίσει.
Όλοι οι οικοδεσπότες μας ηταν ευγενικοί και πρόθυμοι να μας απαντήσουν σε ό,τι απορίες είχαμε. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που είχαμε ήταν ο χρόνος… ήταν λίγος. Μακάρι να μπορούσαμε να κάτσουμε παραπάνω ώρα, για να δούμε και άλλα πράγματα.
Όπως και να έχει ήταν μια καταπληκτική ημέρα… που αξίζει να τη ζήσουν όσο το δυνατόν περισσότεροι μαθητές.
Τη καλησπέρα μου.
Το πρώτο διαγώνισμα
Προχθές έβαλα το πρώτο διαγώνισμα στη Γ Λυκείου. Φέτος έχω 12 μαθητές στη θετική κατεύθυνση και προβληματίστηκα στο τι μορφή θα έχει το διαγώνισμα.
Να εξηγήσω λίγο περισσότερο. Το πρώτο διαγώνισμα πρέπει να έχει κατά την άποψη μου κάποια “φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά”. Ειδικότερα το διαγώνισμα πρέπει να είναι αρκετά δύσκολο, ώστε να τους κρατήσει σε εγρήγορση, και ταυτόχρονα αρκετά εύκολο για αν μη τους απογοητεύσει. Δύσκολη ισορροπία. Και σε ένα βιβλίο εξαντλημένο όπου ψάχνουμε 15 χρόνια τώρα να “βγάλουμε από τη μύγα ξύγκι” διαλέγοντας ακραία θέματα, με τη λεπτομέρεια της λεπτομέρειεας, ή θέματα που γράφουν, γράφουν, γράφουν, και κάνουν πράξεις, κάνουν πράξεις, κάνουν πράξεις… Κατω από τέτοιες συνθήκες ψάχνεις να βγάλεις θέματα. Και τα θέματα αυτά δεν μπορεί να είναι γελοία, γιατί τότε όλοι θα γράψουν “35” και θα δημιουργηθεί η λαθεμενη εικόν αότι η Χημεία είναι περίπατος. Από την άλλη αν βάλεις”άπιαστα θέματα” τότε θα γράψουν όλοι χάλια και πάλι θα δημιουργηθούν λαθεμένς εικόνες.
Ξεκινάς λοιπόν τις ισοροπίες, ψάχνοντας να βρεις μερικά απλά – όχι εύκολα – θέματα και μετά μερικά πιο “τσιμπημένα” και τέλος 2-3 μονάδες με θέματα έξυπνα, που να μπορούν να τα βγάλουν από το βιβλίο, αλλά να θέλουν το κάτι παραπάνω, ώστε να φανεί εκείνος ο μαθητής που είναι καλύτερος και να “επιβραβευθεί” με ένα καλύτερο βαθμό. Ψάχνεις δεξιά, αριστερά, διαβάζεις σε βιβλία ή στο διαδίκτυο θέματα διάφορα και μετά τα φέρνεις στα μέτρα σου. Τα προσαρμόζεις σε αυτά που έχεις εσύ πει στη τάξη, σε αυτά που έχεις τονίσει και έχεις επιμείνει. Ελέγχεις τη συμβατότητα με το βιβλίο ( το ένα και μοναδικό βιβλίο “ευαγγέλιο” ) και μετά τα περνάς στον υπολογιστή. Αφήνεις τη ζύμη να ξεκουραστεί… Ώπα αυτό είναι από άλλο. Αφήνεις το μυαλό να ξεκουραστεί από τα θέματα ( 1-2 μέρες) και μετά τα λύνεις. Για δύο λόγους. Για να δεις αν λύνονται – σίγουρα – αλλά και για να ελέγξεις το χρόνο που χρειάζεσαι. Το αν λύνονται έχει να κάνει με διατυπώσεις, λάθη αριθμητικά, στην αντιγραφή ή και στη σκέψη. Για τον χρόνο, μετράς τον δικό σου χρόνο που χρειάζεται για να τα λύσεις (κανονικά όχι “σκαρίφημα” – για να δώσεις και τις λύσεις μετά στους μαθητές ) και βάζεις το χρόνο σου Χ2+ συνήθως για να υπολογίσεις τον χρόνο που θέλουν οι μαθητές. Έτσι έχεις μια εικόνα. Δηλαδή ένα ωριαίο διαγώνισμα ( σχολική ώρα 40 λεπτών – ωφέλιμο ) πρέπει να θέλει για τις λύσεις του περίπου 15-20 λεπτά από το καθηγητή.
Το μαζεύεις και το διορθώνεις… με διαφάνεια και σαφήνεια. Έχεις προαποφασίσει από τη λύση που έχεις γράψει, ποιες μονάδες πάνε που και πως κατανέμονται. Έτσι όλα τα γραπτά αξιολογούνται με τα ίδια κριτήρια και χωρίς “εύνοιες” η “αποκλίσεις”. Σε κάθε γραπτό προσπαθείς να σχολιάσεις τα λάθη, ώστα να μπορέσει να καταλάβει ο μαθητής τι δεν πήγε καλά. Τι σημαίνει αυτό; 5-10 λεπτά το γραπτό ή 150 -300 λεπτά το τμήμα ( 2,5 – 5 ώρες) και για τάξη ( που ισχύει για εμένα ) από 7 μέχρι 12 – 13 ώρες. Οπότε πάει το Σαββατοκύριακο. Ναι γιατί μεσοβδόμαδα έχεις άλλα “καθημερινά να φτιάξεις”.
Και τα παραδίνεις… και τότε θέλουν διευκρινίσεις. Ας έχουν τις λύσεις και το γραπτό μπροστά τους θέλουν διευκρινίσεις. Συνήθως η παράδοση του γραπτού σημαίνει τουλάχιστον μισή ώρα σε σχόλια και συζητήσεις. Χώρια που μεγάλο μέρος της συζήτησης, αφορά το “τι πήρες εσύ…. εγώ πήρα…”.
Εσύ εν τω μεταξύ έχεις βγάλει τα συμπεράσματά σου για το τί έχουν ή δεν έχουν καταλάβει. Ξέρεις τι να περιμένεις, και ξέρεις ότι μόλις δοθεί η αφορμή σε επόμενα κεφάλαια, κάποια σημεία πρέπει να τα επαναλάβεις. Μπορεί να μη γίνει αντιληπτό από τους πολλούς, αλλά εσύ θα τα ξαναπείς, και θα τα θυμίσεις.
Αν τώρα μιλάμε για την Γ Λυκείου, έχουμε 2-3 σημεία παραπάνω. Δηλαδή, οι μαθητές της Γ Λυκείου όντας πολύ πιεσμένοι χρονικά, είναι πιο ευαίσθητοι σε απογοητεύσεις. Άρα και στη βαθμολογία – στα σχόλια – τονίζεις τα θετικά σημεία του λάθους ( ναι γίνεται ) και στα σχόλια, δίνεις περισσότερο κατευθύνσεις στο να διορθώσει το λάθος παρά να το υπερτονίσεις. Και μετά προσπαθείς να βρεις τι μπορείς να κάνεις να βοηθήσεις. Συνήθως το συζητάς με τον μαθητή και του ζητάς να εντοπίσει το είναι αυτά που δεν καταλαβαίνει και προσπαθείτε να βρείτε με ποιο τρόπο μπορείτε να καλύψετε αυτά τα κενά. Ο μαθητής πάντα έχει ανάγκη να βλέπει το καθηγητή δίπλα του και όχι απέναντι του. Ο μαθητής της Γ λυκείου έχει αυτή την ανάγκη εις διπλούν… ( έτσι εξηγούνται κάποια πράγματα ). Όταν παραδίδουμε τα γραπτά στη Γ λυκείου, καλό είναι να παρατηρείς και λίγο τις εκφράσεις στα πρόσωπα των μαθητών, μόλις παίρνουν το γραπτό. Η λαμψη ή το “σκοτείνιασμα” στο βλέμμα, έχουν την ερμηνέια τους, και εκεί πρέπει να είσαι έτοιμος να παρέμβεις. Μου έχει τύχει να αντιμετωπίσω και “κλάματα”… Εκεί η συνήθης πρακτική είναι να ρωτήσω μήπως θέλει να παει για λίγο έξω. Και αν έχω θετικά απάντηση σε δυο λεπτά στέλνω και τη κολλητή ( συνήθως κοπέλες έχουν αυτή την αντίδραση). Πάντα μετά υπάρχει μια συζήτηση, όχι τυπική ή “μ’ άλλα λόγια να αγαπιόμαστε” αλλά σε μια προσπάθεια να ορίσουμε σχέδιο δράσης για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα.
Είναι πολύπλοκες οι σχέσεις μέσα στη τάξη. Και ο μαέστρος – καθηγητής, πρέπει να διευθύνει την ορχήστρα με τέτοιο τρόπο ώστε να συμμετέχουν “όλα τα όργανα” με το καλύτερο δυνατό τρόπο για το καθένα. Δεν επιτρέπεται το παρκάρισμα.
Από ότι καταλάβατε… είναι η εποχή των διαγωνισμάτων. Και έβαλα ήδη στην Γ λυκείου, ενώ ετοιμάζω τα αντίστοιχα των Α και Β λυκείου. Όλα αυτά είναι φρέσκα και τα δουλευω συνέχεια. Έτσι σκέφτηκα να τα καταγράψω…
Τώρα πάω να φτιάξω το καφεδάκι μου και να σχεδιάσω 2-3 βιντεομαθήματα στην Α Λυκείου ( από αυτά που έχω φτιάξει για τη χημεία ). Φέτος δεν έχω φτιάξει κάτι… και υπάρχει ζήτηση. Υπάρχουν δηλαδή κάποια σημεία που φαίνονται δύσκολα. Θα τα σπάσω σε κομάτια και θα φτιάξω βιντεάκια για να μπορούν να τα δουν ξανά και ξανά…όσοι θέλουν.
Τη καλησπέρα μου…
Άνεμος ανανέωσης…
Μετά από δυο μήνες και αποφάσισα να ασχοληθώ πάλι με το blog μου.
Φέτος δεν ξέρω… με φόβισε. Είχα πολλές απώλειες και αυτό μάλλον μου δημιούργησε μια φοβία. Στις 15 φετεινές εγγραφές οι 4 ήταν για να “χαιρετήσω” αγαπημένα πρόσωπα. Και δεν μου άρεσε καθόλου. Η αποχή μου λοιπόν για πάνω από δυο μήγνες, μάλλον οφείλεται στο φόβο μου… τι θα χρειαστεί να γράψω.
Οπότε ξεκινάμε και αλλάζουμε την εικόνα του blog. Ακόμα το ψάχνω. Προς το παρόν αυτή μου αρέσει αλλά μην αιφνιδιαστείτε αν αύριο – μεθαύριο το δείτε αλλιώς. Θέλω κάτι διαφορετικό Αυτό είναι deja vu.
Θα δω τι υπάρχει και βλέπουμε.
Αλλά δεν φτάνει μόνο το “περιβάλλον” είναι και το περιεχόμενο. Υπάρχουν ιδέες, απόψεις, σκέψεις, διαγωνισμοί… και πολλά άλλα. Οπότε ας ανοίξουμε προς το παρόν, να αεριστεί το blog και να ανανεωθεί ο αέρας…
Και όπως λένε… I am baaaack !!!!
Τη καλημέρα μου…
ΥΓ : Δεν ξέρω γιατί αλλά στις εικόνες με το “I’m back” μου έβγαλε μάλλον τρομακτικές εικόνες. ( λέμε τώρα…)
Βαθμολογία και αξιολόγηση
Ξεκινώντας την πορεία μου στις τάξεις πριν 26 χρόνια πολύ γρήγορα κατάλαβα ότι υπήρχαν συγκεκριμένα κενά, για να μπορέσω να σταθώ στη τάξη. Η σχολή που είχα τελειώσει ( το χημικό των Ιωαννίνων ) μας είχε εφοδιάσει με όλες εκείνες τις γνώσεις που ήταν απαραίτητες να σταθούμε κυρίως σε βιομηχανία, που ήταν ο βασικός επαγγελματικός χώρος των χημικών τότε ( 1983) και πολύ λίγα για εκπαίδευση. Μέσα στη τάξη αυτός ο προσανατολισμός έγινε φανερός. Από τη στιγμή που είχα αποφασίσει ότι ο χώρος που θα κινηθώ ήταν η εκπαίδευση, αυτά τα κενά έπρεπε να καλυφθούν.
Ξεκίνησα λοιπόν να καλύπτω ένα ένα τα κενά. Στο θέμα της βαθμολόγησης ( για τη διδακτική και την ψυχολογία σε άλλη φάση) ξεκίνησα με το να δω “τι είναι αυτό το πράμα”, μια και δεν μπορούσα να στηριχθώ στην προηγούμενη μαθητική μου εμπειρία. Σαν μαθητής αντιμετώπιζα μια αδιαφάνεια στο βαθμό, δεν ήξερα που είχα κάνει τα λάθη για να μπορέσω να τα διορθώσω, δεν ήξερα πόσες μονάδες παίρνει το κάθε θέμα. Αυτή την εμπειρία δεν ήθελα να τη μεταφέρω στη τάξη μου. Έτσι οι βασικές αρχές ήταν : διαφάνεια, ανάδραση και ενημέρωση. Μετά από αυτό μπήκαν και άλλα θέματα.
Έτσι μια επίσκεψη σε βιβλιοπωλείο της Σόλωνος, μου έδειξε ότι υπάρχουν απαντήσεις σε τέτοιου είδους απορίες. Έτσι βρήκα βιβλία για τα συστήματα αξιολόγησης, ( από τον κ. Φράγκο που ήταν καθηγητής στη Φιλοσοφική Ιωαννίνων), μέθόδους βαθμολόγησης και αξιολόγησης ( από τον κ. Κασσωτάκη στο Ρέθυμνο ) και μερικά άλλα βιβλία που δεν θυμάμαι τώρα, όλα πάνω στην αξιολόγηση. Τα πήρα, τα διάβασα αλλά πρέπει να ομολογήσω ότι σε κάποια σημεία δεν μπόρεσα να βρω τι σχέση είχαν αυτά που διάβαζα με αυτά που αντιμετωπίζω καθημερινά στη τάξη. Έτσι φιλτράροντας αυτά που διάβαζα αλλά κρατώντας και αυτά με τα οποία δεν συμφωνούσα σαν υποθήκη, να δω μπας και σε κάποια φάση χρησιμοποιούσα κάτι, ξεκίνησα.
Μία από τις βασικές μαθόδους βαθμολόγησης είναι τα διαγωνίσματα. Το κάθε διαγώνισμα ξεκινούσε καμιά δεκαριά μέρες πριν, με την εξαγγελία του. Πάνω στην ύλη βγαίνανε οι ερωτήσεις και τα ζητούμενα. Επισημαίνονται οι μονάδες σε κάθε θέμα και λύνονται όλα τα προβλήματα. Μετά από 2-3 μέρες ξαναδιαβάζονται τα θέματα και πληκτρολογούνται στον υπολογιστή και ελέγχονται. Σε επόμενη φάση λύνονται έτσι ώστε να δοθούν στους μαθητές μετά την εξέταση. Έτσι στις πολλαπλές επιλογές για παράδειγμα εκτός από το γράμμα μπαίνει και η αιτιολόγηση της σωστής απάντησης. Αφού ελεγχθούν μια ακόμα φορά, αναπράγονται και δίνονται στους μαθητές στη προκαθορισμένη ημέρα και ώρα.
Διορθώνονται και στο κάθε γραπτό σχολιάζονται τα λάθη και βαθμολογούνται. Εδώ η κλίμακα είναι από το 1 έως το 20. Η λογική είναι απλή, παίρνεις όσους βαθμούς έχει το γραπτό σου αλλά δεν είναι σίγουρο ότι αυτός θα είναι ο βαθμός σου στο τετράμηνο.
Όταν ο μαθητής παίρνει το γραπτό του, συνήθως ξεκινά με το να το συγκρίνει με το γραπτό του διπλανού. Μετά το ελέγχει και βλέπει τι λάθη έχει κάνει. Δεν λέω απλά το βαθμό αλλά ο κάθε μαθητής βλέπει το γραπτό του με τα λάθη και το σχολιασμό. Τις περισσότερες φορές αυτό φτάνει για να καταλάβει τα λάθη του. Παρόλα αυτά παροτρύνω τους μαθητές αν έχουν απορίες να ρωτήσουν. Σε κάποια γραπτά που έχουν λάθη με μεγάλη συχνότητα, υπάρχει η παρότρυνση να ρωτήσουν μέσα στη τάξη. Ο στόχος είναι να μην μείνει στο μαθητή καμία αμφιβολία για το τι δεν κατάλαβε και να μπορέσει να το ξεκαθαρίσει και να προχωρήσει.
Ο καθηγητής από την άλλη μεριά, βλέπει ποια θέματα έχουν τους χαμηλότερους βαθμούς, οπότε μπορεί να έχει μια εικόνα για το ποιά θέματα έχουν τον μικρότερο βαθμό κατανόησης και σε πρώτη ευκαιρία να επαναλάβει αυτά τα θέματα. Στο Λύκειο με τα ασφυκτικά αναλυτικά προγράμματα ( και τώρα είναι χειρότερα με τη τράπεζα θεμάτων) είναι δύσκολο να “πισωγυρνάς” στην ύλη για να καλύψεις κάτι που δεν έγινε κατανοητά. Όπως το να “περάσεις ένα θέμα στα γρήγορα” μια και δεν έχει τόσες προεκτάσεις σε παραπέρα ύλη. Τίποτα από αυτά δεν είναι εύκολο να γίνει.
Η σύνδεση της βαθμολογίας με τις εξετάσεις για τα Πανεπιστήμια, έχει οδηγήσει πολλούς μαθητές στο κυνήγι του βαθμού. Αυτό είναι μια πολύ παλιά ιστορία. Θυμάμαι πριν πολλά χρόνια τον “Γιάννη” ( γιατρό πλέον και με έντονη ανθρωπιστική δράση ) που κάποια στιγμή “επί δεσμών” δεν είχε γράψει καλά σε ένα διαγώνισμα, και με πλησιάζει και μου λέει, αν “μπορώ να ξεχάσω το προηγούμενο γραπτό και να μου γράψει σε όλα τα υπόλοιπα είκοσι”. Του απάντησα ότι σκοπός δεν είναι το είκοσι, αλλά να βγάλει τα συμπεράσματα του από αυτό το πρώτο διαγώνισμα, και να προχωρήσει στο επόμενο. Γιατί αν δεν καταφέρεις να γράψεις “είκοσι” όπως λες, τότε θα φορτωθείς άγχος και ενοχές που σίγουρα δεν θα σε βοηθήσουν.
Μια ανομοιογενής τάξη με μαθητές που έχουν καθορίσει τη πορεία τους μετά το λύκειο, δύσκολα μπορεί να αξιολογηθεί με ένα διαγώνισμα. Υποτίθεται ότι οι βαθμοί πρέπει να ακολουθούν “κανονική κατανομή”. Προσωπικά δεν θυμάμαι να το έχω δει, τουλάχιστον με τη τυπική μορφή της “κανονικής κατανομής”. Σε γενικές γραμμές συμφωνεί αλλά όχι ακριβώς. Έτσι το γραπτό για τη βαθμολόγηση πρέπει να μπορεί να περιέχει θέματα για όλους. Και εύκολα, και μέτρια και δύσκολα. Συνήθως προτιμώ την αναλογία 8 – 7 – 5 στη βαθμολογική βαρύτητα κάθε κατηγορίας. Αφενός μεν να μπορούν να γράψουν όλοι οι μαθητές στο διαγώνισμα αλλά να μπορούν να ξεχωρίσουν και οι μαθητές που προσπαθούν συνέχεια στο μάθημα από τους μαθητές που έχουν περιορισμένο ενδιαφέρον. Συνήθως η πορεία που έχουν επιλέξει, καθορίζει και τη συμπεριφορά στη τάξη. Ο βαθμός σε πολλές περιπτώσεις επισημαίνει ένα πρόβλημα, αλλά δεν είναι σίγουρο ότι θα δώσει και λύση.
Θυμάμαι τον “Γιάννη 2” ένα πολύ έξυπνο μαθητή ο οποίος μέσα στη τάξη δεν έκανε καμία προσπάθεια και τα γραπτά του ήταν όλα με πολύ μικρό μονοψήφιο βαθμό. Τον κράτησα λοιπόν σε ένα διάλειμμα, και τον ρώτησα “τι κάνει” με την έννοια ότι ενώ έχει πολλές δυνατότητες δεν τις αξιοποιεί και αφήνεται και δεν δημιουργεί εκείνες τις υποδομές που θα τον βοηθήσουν να προχωρήσει ( τότε ήταν Α’ λυκείου). Μου απάντησε ότι είχε σχεδιάσει την παραπέρα πορεία του και αυτή δεν “περιλάμβανε” το απολυτήριο του Λυκείου οπότε δεν είχε λόγο να ασχοληθεί παραπέρα. Στις εξετάσεις έγραψε άνετα ένα 15 δείχνοντας ότι όντως έχει τις δυνατότητες. Παρόλα αυτά ο βαθμός δεν προκάλεσε καμία ενεργοποίηση και βελτίωση της εικόνας. Από την άλλη η “Μαρία” με μια παρόμοια βαθμολογική εικόνα, μετά από μια συζήτηση, μου είπε ότι είναι πολλά που δεν καταλαβαίνει και την παρότρυνα να ρωτάει, μου είπε ότι φοβάται ότι θα “ρωτάει βλακείες” και της απάντησα ότι “δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα που λέγεται ερώτηση βλακεία”. Η αλήθεια είναι ότι δεν ρώτησε μέσα στη τάξη, όμως κάθε φορά στοι μάθημα ερχόταν στο πρώτο θρανίο, και παρακολουθούσε πολύ μεθοδικά, και σημείωνε σε όλη τη διάρκεια στο μάθημα. Στο τέλος της χρονιάς μάζεψε τις απορίες της και μου ζήτησε αν μπορώ να λύσω αυτές τις απορίες, το οποίο και έγινε. Ίδια βαθμολογική εικόνα, δυο διαφορετικές αντιδράσεις. Άρα πάλι ο βαθμός δεν είναι σίγουρο ότι μπορεί να ενεργοποιήσει ένα μαθητή.
Η βαθμολόγηση δίνει μια εικόνα αλλά δεν είναι σίγουρο ότι αντιπροσωπεύει τις γνώσεις των μαθητών.
Η αξιολόγηση έρχεται να ξεκαθαρίσει το τοπίο, γιατί ελέγχει και άλλα πράγματα σε καθημερινή βάση που δεν μπορεί να ελέγξει το ένα “υποχρεωτικό” διαγώνισμα. Μέσα στη τάξη, μπορείς να ελέγξεις την προετοιμασία των μαθητών, τη συμμετοχή στη τάξη αλλά και το βαθμό κατανόησης μέσα από στοχευμένες ερωτήσεις. Αυτό σε μιά τάξη είναι δύσκολο μια και οι αδύναμοι μαθητές “κρύβονται” ή κρατούν χαμηλό προφίλ – όπως λέμε, οι “καλοί” μαθητές επιζητούν τη προσοχή μας με την συμμετοχή τους, και πρέπει να τηρηθούν ισορροπίες ώστε ούτε οι μεν να εφησυχάζουν ούτε οι δε να “παρκάρονται” και τελικά να αδιαφορούν.
Σε όλες τις φάσεις της εκπαιδευτικής διαδικασίας υπάρχουν αφορμές για αξιολόγηση. Έτσι στις απορίες των μαθητών γίνεται φανερός ο τρόπος που δουλεύουν και ο βαθμός κατανόησης του μαθήματος. Επίσης φαίνεται η κριτική και συνδυαστική σκέψη και κατα πόσο ο μαθητής μπορεί να πάει πιο μακριά τη σκέψη. Σε μια ερώτηση, ο τρόπος που απαντάει δείχνει την ικανότητα να διατυπώνει ολοκληρωμένες έννοιες αλλά και να συνδυάζει δεδομένα από διάφορα τμήματα της ύλης.
Οι ασκήσεις που δίνονται για λύση – και αυτές βαθμονομημένες από εύκολες μέχρι δύσκολες – βοηθάει να δούμε σε ποιο βαθμό οι μαθητές μπορούν να λύσουν προβλήματα.
Τελικά ο βαθμός τι είναι και τι δείχνει;
Ο βαθμός είναι ενδεικτικός μιας συγκριτικής κατάταξης μέσα στη τάξη. Σίγουρα δεν είναι αντικειμενικός. Όταν στους ελέγχους οι βαθμοί είναι από 8 μέχρι 20 και όχι από 1 μέχρι 20, αυτό δείχνει ότι υπεισέρχονται παιδαγωγικοί και εκπαιδευτικοί λόγοι. Ένα 5 στον έλεγχο είναι καταδικαστικό για ένα αδύναμο μαθητή σε οποιοδήποτε μάθημα. Το 8 από την άλλη επισημαίνει το πρόβλημα, και δίνει στον μαθητή το χρόνο να κάνει “διορθωτικές κινήσεις” προκειμένου να βελτιωθεί. Έτσι προσμετρώνται στο βαθμό του τετραμήνου η προσπάθεια, το ενδιαφέρον, η συμμετοχή, η συνέπεια, και ό,τι άλλο μπορεί ο κάθε καθηγητής να μετρήσει και να αξιολογήσει προκειμένου να βγάλει ένα συμπέρασμα για την επίδοση του μαθητή. Έχει μια αντιστοίχηση στις γνώσεις του μαθητή, αλλά είναι δύσκολο να γίνει ακριβώς ανάλογη αντιστοίχηση. Έτσι ένας μαθητής του 20 δεν είναι σίγουρο ότι κατέχει το 100 % της διαδαχθείσας ύλης.
Ο καθηγητής μέσα από τους βαθμούς βγάζει συμπεράσματα για την εικόνα της τάξης και προσαρμόζει τη παραπέρα πορεία του, μέσα στα πλαίσια που του δίνονται από το αναλυτικό πρόγραμμα και από τη δυναμική της τάξης.
Η βαθμολόγηση είναι “εύκολη υπόθεση” αν και όπως έχει γίνει φανερό σε δεκάδες παραδείγματα (βλέπε βαθμολογητές στις εξετάσεις) το ίδιο γραπτό, με την ίδια “ρουμπρίκα βαθμολόγησης”¨σπάνια έχει τον ίδιο βαθμό και από τους δύο βαθμολογητές.
Η αξιολόγηση είναι πολύ πιο δύσκολη υπόθεση γιατί πρέπει να προσμετρηθούν παράμετροι τόσο μέσα όσο και έξω από τη τάξη. Όλα τα παραπάνω είναι δύσκολο να γίνουν αντιληπτά από κάποιον που δεν βρίσκεται σε αυτή τη θέση, να “έχει μάτια στη πλάτη”, να ακούει και τον “παραμικρό ψίθυρο”, να πιάνει την απορία στο βλέμμα του μαθητή ή τη κλεφτή ματιά στο ρολόι. Αν δεν ξέρεις τη κατάσταση στο σπίτι, αν το παιδί έχει επιφορτιστεί με δουλειές που δεν είναι της “αρμοδιότητάς του” και πολλά άλλα. Το να βάλεις σαν μοναδικό κριτήριο το βαθμό και να αξιολογήσεις κάποιον μαθητή, καθηγητή, σχολείο με βάση της βαθμολογίες σίγουρα δίνει λάθος εικόνα.
Εμείς μέσα στη τάξη, ξέρουμε ότι κάθε μέρα αξιολογούμαστε από τη συμπεριφορά μας, τις γνώσεις μας, όλη μας την εικόνα. Και ταυτόχρονα αξιολογούμε τους μαθητές μας δίνοντας τους αφορμές να κάνουν τη κριτκή τους και να προχωρήσουν παραπάνω στη πορεία που έχουν καθορίσει. Όλα μετράνε και όλα αξιολογούνται.
Το τελικό αποτέλεσμα είναι – ή θα έπρεπε να είναι – μια ειλικρινής σχέση συνεργασίας με απώτερο σκοπό την όσο το δυνατόν καλύτερη εκπαίδευση των μαθητών.
Τη καλημέρα μου… και καλές διακοπές.
Καλό ταξίδι Γιάννη
Ο Γιάννης στο Περίπτερο πίνοντας καφέ τον Σεπτέμβρη του 12.
Έχω αρχίσει και τσαντίζομαι με τη κατάσταση. Τρίτη φορά φέτος μια τέτοια εγγραφή. Αυτή τη φορά για τον Γιάννη τον Ελεμέ συμφοιτητή αρχικά και φίλο έκτοτε για 35 χρόνια.
Έφυγε από το καρκίνο αλλά όχι νικημένος. Μια και όπως έμαθα δεν του χάρισε ούτε ένα λεπτό. Δεν τον άφησε να χαρεί την νίκη του. Έφυγε ήσυχα, όπως ήσυχα και με αξιοπρέπεια έδωσε για κοντά δύο χρόνια τον αγώνα του. Έτσι σήμερα απλά δεν ξύπνησε. Τα είχε όμως όλα κανονίσει… μέχρι και τα θέματα για τους μεταπτυχιακούς του φοιτητές είχε προετοιμάσει.
Μου έλεγε κάπου στο γύρισμα του χρόνου, ότι πήγαινε στο πανεπιστήμιο στα Γιάννενα και του έκανε καλό ότι είχε ξεκινήσει δουλειά πάλι. Είχε τους μεταπτυχιακούς φοιτητές του που τους παρακολουθούσε και ξέδινε… Σε άλλη φάση λίγο πιο παλιά μου έλεγε για ένα πρόγραμμα που έτρεχε με υλικά που θα άλλαζαν τη μορφή στην ενέργεια ( αν θυμάμαι καλά γιατί να ομολογήσω δεν τα πολυκαταλάβαινα. ) Τον ενθουσιαμό του όμως τον καταλάβαινα. Τον τρόπο να ονειρεύεται τον έπιανες μέσα στη φωνή του. Εκείνος ο ενθουσιασμός που μας πηγαίνει μπροστά. Εκείνου του ονειροπόλου που θέλει να αλλάξει το κόσμο και να προσφέρει το καινούργιο και το διαφορετικό. Δεν είμαι εγώ αυτός που θα μιλήσει για το επιστημονικό του έργο.
Εγώ θα μιλήσω για τον Γιάννη που γνώρισα. Τον Γιάννη που κάποια στιγμή, συνοδεύοντας μια πενθήμερη στα Γιάννενα, ήρθε να πιούμε ένα καφέ στο ξενοδοχείο που έμενα και εκεί κατάλαβα μετά πολλά χρόνια είναι η αλήθεια, τι φίλους είχα και δεν το ήξερα ( όπως είχε πει και η Φιλλένια μια φορά). Τότε ξεκινήσαμε τη κουβέντα να τους μαζέψουμε : τους χημικούς του 1979 από το Πανεπιστήμιο των Ιωαννίνων. Και βρεθήκαμε τρεις φορές, και η κάθε φορά ήταν καλύτερη από τη προηγούμενη. Βέβαια στη τελευταία φορα στο 2012 ήμασταν λίγοι, αλλά αυτό μας έφερε ακόμα πιο κοντά. Εκεί μετά από πιέσεις μάθαμε και για το πρόβλημα που είχε με το καρκίνο. Αλλά η μόνιμη φράση του ήταν : “… αλλά εντάξει, το παλεύω.” Τα ίδια μου είπε και προχθές τη Τετάρτη που μιλάγαμε πολύ ώρα και τα λέγαμε εφ’ όλης της ύλης. Και του έλεγα ότι ήθελα πολύ να ανέβω Γιάννενα και κανονίσαμε να τους ξεσηκώσουμε στα τέλη Αυγούστου και να ανεβούμε. Δεν μου άφησε κανένα περιθώριο ή ένδειξη να καταλάβω ότι κάτι δεν πάει καλά. Χθες λοιπόν έστειλα τη πρόσκληση και σήμερα τους είπα τα μαντάτα.
Έτσι ο Γιαννης ξεκίνησε για το μεγάλο ταξίδι, και εγώ για μια ακόμα φορά θα βρεθώ στα Γιάννενα όχι όμως για καφέ στο περίπτερο με τη “γνωστή ηθοποιό” ( φράση για λίγους που ξέρουν ) και την άλλη παρέα που Κυριακή πρωί του ’12, είχαμε ξεσηκώσει το Περίπτερο με τις πλάκες και τα γέλια μας. Δεν ξέρω αν θα μπορέσω να ξαναδώ τα Γιάννενα με τον ίδιο τρόπο. Δεν ξέρω αν θα μπορέσω να ξεσηκώσω πια κανένα για να μαζευτούμε…
Τι να πω… Καλό ταξίδι Γιάννη και μακάρι αυτά τα καινοτόμα υλικά που ονειρευόσουν να μπορέσεις να τα φτιάξεις και να αλλάξεις τον παράδεισο.
Τσαντίζομαι….
Αυθαιρετώντας προσθέτω δύο σχόλια από τη Βίκυ :
Εικοσιτρείς… εικοσιτρείς…
Εικοσιτέσσερα χρόνια στο σχολείο, εικοσιτρείς αποφοιτήσεις. Όχι δεν έχω χάσει καμία. Τις έχω παρακολουθήσει όλες… ανεξαιρέτως… ακόμα και υπό βροχήν.
Φεύγουν τα παιδάκια μου… και δεν μπορεί να μη πάω να τα δω. Πολλά έχουν πει και πολλά έχουν γράψει για τις αποφοιτήσεις : για τη σημασία της, το κόστος της, το που πρέπει να γίνει, το ποιοι πρέπει να τη παρακολουθήσουν… πολλά πάρα πολλά.
Εγώ είμαι μάλλον απλοϊκός. Φεύγει μια “σειρά” μαθητών για να χαράξει τη δική της πορεία. Να ανοίξει τους δικούς της δρόμους. Να προχωρήσει παραπέρα στη ζωή και μετά από κάποια χρόνια, μέσα από μια επίσκεψη στο σχολείο ή από το διαδίκτυο για τη πρόοδό τους, την πορεία τους, την οικογένεια τους… τα πάντα όλα μια και όπως είναι γνωστό στο διαδίκτυο δεν υπάρχουν μυστικά να μάθω νέα τους. Αυτά λοιπόν τα παιδάκια μου πρέπει να τα χαιρετήσω, και φυσικά θα το κάνω.
Οπότε δεν με νοιάζει που γίνεται η αποφοίτηση. Εγώ θα είμαι εκεί, να τα δω να φεύγουν και να ανοίγουν τα φτερά τους. Να τα δω να γελάνε, να κάνουν αστεία, να καλαμπουρίζουν. Να αφήνουν σιγά σιγά τη μορφή του μαθητή, και να “ενδύονται” την εικόνα του νέου του σήμερα. Είναι όμορφη αυτή η μεταμόρφωση. Πολλές φορές θυμάμαι τις πρώτες μέρες της Α’ Λυκείου όταν τους πρωτοείδα στη τάξη… και τους βλέπω τώρα… Καμία σχέση. Μου αρέσει αυτή η “απελευθέρωση” με το ένα πόδι στο σχολείο και το άλλο στον “έξω κόσμο”. Ότι μιλάνε και καλαμπουρίζουν μαζί μας σαν φίλοι – και αυτό θεωρώ ότι είναι ό,τι καλύτερο – και από την άλλη κρατάνε τον σεβασμό απέναντί μας. Αυτό το έχουν δει και άνθρωποι έξω από το χώρο του σχολείου που μας βλέπουν για πρώτη φορά. Έχει κάνει εντύπωση ο τρόπος που επικοινωνούμε στο σχολείο, με ευγένεια και σεβασμό και από τις δύο πλευρές.
Χθες λοιπόν έγινε η αποφοίτηση της σειράς του 2014. Οι μαθητές της Γ Λυκείου της σχολικής χρονιάς 2013 – 14 δεν είναι πια μαθητές μας. Βέβαια κατά μια άποψη θα είναι πάντα μαθητές. Όποτε ξαναβρεθούμε θα έχουμε πολλά να θυμηθούμε. Πενθήμερη στη Πράγα, μουσική βραδιά και πρόβες, σχολικές εκδρομές, την περίφημη εκδρομή της “Πλάκας” όπως τη λέω μια και είναι μια περιήγηση της συνοικίας της Πλάκας…. συζητήσεις, εκμυστηρεύσεις, αστεία αλλά δυστυχώς και απώλειες. Μια μικρή κοινωνία με όλα, με χαρές και λύπες.
Δεν ξέρω τι θα δείξουν τα αποτελέσματα αύριο. Εύχομαι να είναι καλά για όλα τα παιδιά που μπήκαν σε αυτή τη διαδικασία των εξετάσεων. Σίγουρα ο κύκλος κλείνει. Αρχίζει το μεγαλύτερο καλοκαίρι που θα έχουν ποτέ. Με τα πιο αργά ξυπνήματα και τα πιο αργά κοιμίσματα που θα θυμούνται για πολλά χρόνια.
Όπως συνήθως λέω… η πιο περίεργη μέρα θα είναι η 1 του Σεπτέμβρη. Γιατί δεν θα ξέρουν τι θα κάνουν. Τόσα χρόνια ξέρανε. Τώρα δεν ξέρουν. Που θα πάνε… τι θα κάνουν…
Κάθε μέρα θα έχει καινούργιες εμπειρίες. Κάθε μέρα θα έχει καινούργιες απαιτήσεις. Αλλά κάθε μέρα θα είναι και μια νίκη.
Και όλα θα ξεκινήσουν τον Σεπτέμβρη που θα κάνουν το πρώτο βήμα και θα ξεκινήσουν το μεγάλο ταξίδι στη ζωή. Οπότε εγώ τι να πω. Καλό ταξίδι παιδάκια μου… και να μαθαίνουμε νέα σας.
Τη καλησπέρα μου
