Οι ερευνητικές εργασίες και οι ολομέλειες
Σήμερα κάναμε τις πρώτες μας ολομέλειες στο σχολείο για τις ερευνητικές εργασίες. Οι ερευνητικές εργασίες στο σχολείο μας γίνονται με έναν τρόπο που εξασφαλίζει την συμμετοχή όλων των μαθητών και την λήψη αποφάσεων με την συμμετοχή όλων. Μια πρακτική εφαρμογή της άμεσης δημοκρατίας σε απλά Ελληνικά.
Από τα πιο σημαντικά στάδια στην διενέργεια των ερευνητικών εργασιών, είναι οι ολομέλειες των τμημάτων. Θα προσπαθήσω να σας μεταφέρω την σκοπιμότητα και τη πρακτική σημασία των ολομελειών.
Η ολομέλεια της Β λυκείου είναι διαφορετική από αυτή της Α λυκείου. Έχει διαφορετικό στόχο.
Στη Β’ Λυκείου υπάρχει η περυσινή εμπειρία.Έχουμε θέματα να θυμηθούμε και να προχωρήσουμε παραπέρα αξιοποιώντας την προηγούμενη εμπειρία. Έτσι μετά μια σύντομη αναδρομή, στην περυσινή εμπειρία, ανακοινώθηκαν οι διαφορές ανάμεσα στις περυσινές και τις φετεινές ερευνητικές εργασίες, και τον τρόπο που θα μπορέσουμε να διαχειριστούμε τα νέα δεδομένα.
ΕΠΙ ΤΟΥ ΠΛΗΚΤΡΟΛΟΓΙΟΥ : Μόλις έμαθα ότι ήρθε καινούργια εγκύκλιος που ανατρέπει κάποια από τα στοιχεία στα οποία σταθήκαμε. Έτσι όχι συνδιδασκαλία, ετήσιο πρόγραμμα υπό προϋποθέσεις και όχι στην ίδια εργασία αλλά σε επέκταση της αρχικής!!!και άλλα τέτοια. Είναι ωραίο να έχει εκπλήξεις η ζωή… τι να πω… Απλά να… λες κάτι και μετά… το παίρνεις πίσω γιατί δεν ισχύει. Εσύ δε… απλά φαίνεται ότι δεν ξέρεις τι σου γίνεται… αλλά ποιος νοιάζεται… για εσένα ή την αναστάτωση που προκαλείται στις κατανομές, στα προγράμματα των συναδέλφων, στα προγράμματα του σχολείου. Είναι ωραία να ξέρεις που βρίσκεσαι… (η παρένθεση τέλος).
Μαζέψαμε λοιπόν τους μαθητές μας και τους είπαμε για τη συνδιδασκαλία (έτσι ξέραμε το πρωί ), τους είπαμε για την ετήσια διάρκεια… (έτσι ξέραμε το πρωι…) και για το πως θα δουλέψουμε το δίωρο (αυτό έμεινε).
Και μετά συνεχίσαμε με την Α’ Λυκείου. Εδώ η ολομέλεια είχε άλλο στόχο : να μάθουν τα παιδιά τι σημαίνει ερευνητική εργασία, να ξεφύγουν από την λογική του copy – paste και να καταλάβουν έννοιες όπως το κεντρικό ερευνητικό ερώτημα, ομαδική εργασία και άλλα τέτοια. Υπήρξε ενημέρωση σε όλα τα πίπεδα και οι μαθητές έδειξαν ενδιαφέρον. Αλλά οι απορίες έδειξαν ότι αλλιώς έχουν μάθει να δουλεύουν και αυτό με τη σειρά του σημαίνει ότι μένει πολύ δουλειά για εμάς.
Όπως και να έχει, μια καινούργια χρονιά ξεκινάει, που πρέπει να την αντιμετωπίσουμε με αισιοδοξία, πρωτοβουλία, υπευθυνότητα, ενδιαφέρον και κυρίως ευθύνη για τους μαθητές μας. Για μια ακόμα φορά φοβάμαι ότι αυτό ο δρόμος είναι μοναχικός… μια και από ότι φαίνεται… τα πράγματα αλλάζουν εκεί που δεν το περιμένεις… Και λίγα είπα…
Τη καλησπέρα μου και όπως είπε ο φίλος μου ο Νίκος…”Ζήτω η συνδιδασκαλία”
(Είμαι αρκετά συγχισμένος για να συγκεντρωθώ… άλλη φορά καλύτερα)
Τα συνέδρια, εγώ και οι άλλοι…
Νομίζω μου γίνεται συνήθεια ο τίτλος… Δεν ξέρω πόσο μπορώ να τον διατηρήσω… Δεν έχω και ιδιαίτερες βλέψεις… όπως μου έρχεται κάθε φορά.
Όσοι με ξέρουν νομίζω ότι ξέρουν ότι έχω ένα “προβληματάκι”… μου αρέσει να μιλάω… Ναι το ήξερα ότι δεν περνούσε από το μυαλό σας και για αυτό το έγραψα αμέσως. Από την άλλη έχω ένα θέμα να ψάχνομαι… και να προσπαθώ να είμαι μέσα στα πράγματα… Το ήξερα ότι ούτε αυτό περνούσε από το μυαλό σας… οπότε το έγραψα και αυτό…
Παρασκευή λοιπόν σήμερα, η πρώτη Παρασκευή του σχολικού έτους, με αρκετό τρέξιμο και ήδη τρεις μέρες μάθημα… (το έχω ξαναγράψει ότι ξεκινάμε νωρίς…από τη Τετάρτη μπήκαμε σε τάξη για μάθημα) και είπα να λουφάρω λίγο από τον εαυτό μου, και να γράψω δυο αράδες… Το θέμα σήμερα είναι τα Συνέδρια…
Ας τα πάρουμε από την αρχή… και η αρχή είναι περίπου στο 2000. Τότε υπήρχαν κάποιοι “τύποι” οι οποίοι ονειρεύονταν μια αλλαγή στην εκπαίδευση… κάτι διαφορετικό. Σε αυτό το διαφορετικό άρχισε να παίζει ο υπολογιστής. Το καιρό εκείνο οι υπολογιστές δεν είχαν την ανάπτυξη που έχουν σήμερα και λίγοι μπορούσαν να προβλέψουν την διάδοση τους σε δώδεκα χρόνια. Από την άλλη η εκπαίδευση, ακολουθώντας ένα βιομηχανικό μοντέλο εκπαίδευσης περίπου 150 χρόνων, με συγκεκριμένο τρόπο και μέθοδο (ανεξάρτητα αν η παιδαγωγική και η διδακτική έχει αλλάξει η βασική δομή παραμένει). Αυτοί λοιπόν οι οραματιστές άρχισαν να μιάνε για e-learning, για μικτή μάθηση (blended learning) και άλλα τέτοια περίεργα πράγματα… Κάποιοι άκουσαν και μέσα σε αυτούς τους κάποιους ήμουνα και εγώ… Προσπάθησα λοιπόν να καταλάβω τι γίνεται και “που πάει το πράμα”… όπως λένε. Έκανα και εγώ τα δικά μου όνειρα και προσπάθησα να σκεφτώ τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσα να αλλάξω και εγώ κάποια πράγματα. Στην αρχή άκουγα… αλλά πολύ σύντομα άρχισα να λέω…
Το 2000 περίπου – δεν θυμάμαι ακριβώς – στη Σχολή κάναμε μια ημερίδα για την εκπαίδευση και εκεί είχα φτιάξει ένα excel – άκι, το οποίο βάζοντας τον όγκο και το ρΗ της μέτρησης, έβγαζε τη γραφική παράσταση… απλοϊκό για τα σημερινά δεδομένα, αλλά κάτι διαφορετικό. Μετά άρχισαν οι ημερίδες από τους σχολικούς συμβούλους… και πάλι παρών με εισηγήσεις… το 2004 εισήγηση με θέμα τα λάθη στο Power Point, (τότε αυτό ήταν το must στην εκπαίδευση), το 2005 εισήγηση με θέμα την αξιολόγηση και τα συστήματα αξιολόγησης, και το 2006 εισήγηση με θέμα την οργάνωση διαθεματικού ερευνητικού προγράμματος για μεγάλες ομάδες μαθητών (τάξη 70-80 άτομων). Τα χρόνια εκείνα τα περιβαλλοντικά προγράμματα και οι διαθεματικές εργασίες, ήταν η νέα άποψη στην εκπαίδευση. Μετά κάναμε στη Σχολή μια ημερίδα φυσικών επιστημών όπου η εργασία που παρουσίασα ήταν ουσιαστικά μια εργασία μικτής εκπαιδευσης (blended learning) μια και μιλούσα για την χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών στην εκπαίδευση.
Τελείωσε η περίοδος την ημερίδων και των διημερίδων και περάσαμε στην περίοδο των συνεδρίων. Οι οργανώσεις των καθηγητών άρχισαν να οργανώνουν συνέδρια πανελλαδικά για να μπορέσουν οι ιδέες και οι απόψεις να διαδοθούν όσο το δυνατόν περισσότερο. Η αλήθεια είναι αυτό με φόβισε λιγάκι… Η ημερίδα σε τοπικό επίπεδο παρέχει μια ασφάλεια όταν μιλάς… αλλά να μιλάς σε κοινό από όλη την Ελλάδα… είναι κάπως σαν να λέμε “αλλαγή επιπέδου”. Είπα λοιπόν να δοκιμάσω και… δοκίμασα το 2009 στη Σύρο όπου παρουσίασα μια εργασία πάνω στα blog. Ακολούθησε το 2010 το συνέδριο της Ημαθίας, όπου ναι μεν εγώ δεν είχα εισήγηση αλλά ο συνοδοιπόρος μου τα τελευταία χρόνια σε αυτή τη πορεία, καθηγητής της πληροφορικής, Κώστας Σχοινάς, κόλησε το “μικρόβιο” και παρουσίασε εισήγηση στη κεντρική καταληκτική συνεδρίαση πάνω στην ασφάλεια στο διαδίκτυο, μια εργασία η οποία του ζητήθηκε να παρουσιασθεί και σε άλλα δύο συνέδρια, κάτι που για πρακτικούς και οικονομικούς λόγους δεν έγινε δυνατόν. Στο 2011 στη Σύρο πάλι παρουσίασα εργασία με θέμα “Πόσο έτοιμοι είμαστε για το διαδίκτυο”. Η εργασία στηρίχτηκε σε μία έρευνα που κάναμε με την φίλη και συνάδελφο από τα Πανεπιστημιακά χρόνια Έφη Λουκέρη, ανάμεσα σε μαθητές και καθηγητές, για το κατά πόσο μπορούμε να αξιοποιήσουμε το διαδίκτυο στην εκπαίδευση. Σε αυτό το συνέδριο πέρασα για πρώτη φορά και από την πλευρά των κριτών, μια διάκριση σημαντική.
Πέρυσι δεν είχε εισήγηση αλλά είχε παρακολούθηση συνεδρίων στη Κόρινθο και τη Πάτρα και φέτος αρχίζοντας από τον Οκτώβριο 5 – 6 – 7 του μήνα στον Πειραιά θα έχουμε διπλή εισήγηση και ο Κώστας και εγώ. Κοπιάστε να σας δούμε. Δεν σας λέω λεπτομέρειες για να σας έχω σε εγρήγορση. Ελάτε να δείτε και να κρίνετε.
Πολλά είπα για το εγώ… πάμε τώρα στο “οι άλλοι”.
Αυτό αναφέρεται σε δύο άξονες…
Πρώτα η Σχολή, η οποία έχοντας υιοθετήσει την πρακτική της παρακολούθησης των συνεδρίων, μας δίνει την πρακτική και οικονομική δυνατότητα, να συμμετέχουμε σε αυτά τα Συνέδρια… γιατί κακά τα ψέματα… είναι δύσκολοι καιροί και αυτές οι μετακινήσεις έχουν ένα υπολογίσιμο κόστος.
Μετά όλοι οι άλλοι συμμετέχοντες στα συνέδρια. Μια ομάδα ανθρώπων, οι οποίοι ακόμα ονειρεύονται το καινούργιο, το διαφορετικό, το άλλο για τα παιδιά όλου του κόσμου. Άνθρωποι που έχουν βάλει σκοπό στη ζωή τους, να μπορέσουν να αξιοποιήσουν όλες αυτές τις νέες δυνατότητες που δίνει το διαδίκτυο, δυνατότητες που κανείς μας δεν θα μπορούσε να φανταστεί πριν μερικά χρόνια. Όλοι αυτοί οι εκπαιδευτικοί χαράζουν ένα καινούργιο δρόμο. Δυστυχώς είναι αρκετά μοναχικός μια και δεν υπάρχει κάποιος κεντρικός σχεδιασμός και φυσικά δεν υπάρχει κάποια υποστήριξη για να διαδοθεί παραπέρα σε περισσότερους συναδέλφους. Παρ’ όλα αυτά κάθε συνέδριο είναι μια γιορτή… οι άνθρωποι που συμμετέχουν έχουν μια θετική αύρα που είναι φανερή σε κάθε συγκέντρωση. Η διάθεση είναι θετική. Οι συζητήσεις δεν σταματάνε. Ο κύκλος των γνωριμιών διευρύνεται συνέχεια, και αυτό σημαίνει ότι σιγά σιγά γνωριζόμαστε και δίνονται μεγαλύτερες δυνατότητες να διαδοθούν αυτές οι νέες απόψεις.
Έτσι σε ένα μήνα από σήμερα, ελάτε να σας δούμε και να μας δείτε στο Πειραιά. Να βρεθείτε σε αυτή τη γιορτή της καινοτομίας, όπου προσπαθούμε να βρούμε τα σταθερά σημεία πάνω στα οποία θα πατήσουμε για να κάνουμε το επόμενο βήμα. Ποιο θα είναι αυτό δεν είμαστε σίγουροι. Θα το δούμε όταν βρούμε που θα πατήσουμε.
Πιθανότατα να έχουμε και επόμενο γύρο τον Απρίλιο στη Σύρο. Θα δείξει… βλέπετε ότι με τις τρέχουσες συνθήκες δεν μπορούμε να κάνουμε μακρόπνοα σχέδια. Θα δείξει.
Ξέφυγα πάλι… σταματάω εδώ και σας περιμένουμε…
Καλό βράδυ και καλό σαββατοκύριακο.
Τα Γιάννενα, εγώ και οι άλλοι…
Χθες ταξίδευα στη Δυτική Ελλάδα με κατεύθυνση για Αθήνα. Γυρνούσα από τα Γιάννενα όπου είχαμε κανονίσει τη τρίτη συνάντηση αποφοίτων του Χημικού του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων του 1979 – χρονιά που μπήκαμε στο Πανεπιστήμιο.
Πρώτη φορά βρέθηκα στα Γιάννενα γύρω στο 1975 με οικογενειακή εκδρομή που κάναμε το γύρο της Δυτικής Ελλάδας, με πρώτη διανυκτέρευση στο Αγρίνιο και Δεύτερη στο Μέτσοβο λέγαμε και τελικά κοιμηθήκαμε στην Υπάτη…Ναι δεν έκανα λάθος, περνώντας από το Μέτσοβο, μόνο παγκάκια είχε, το ίδιο και στα Τρίκαλα, στη Λάρισα και φτάσαμε κάπου στις 4 τα χαράματα στην Υπάτη και πήγαμε τελικά για ύπνο.
Όταν λοιπόν πέρασα από τα Γιάννενα, είχε πει ένας; θείος μου…”πολύ ωραία πόλη, έχει και Πανεπιστήμιο… Θα ήταν ωραία να σπούδαζες εδώ…” Εγώ στα 14μου… δεν νομίζω ότι κατάλαβα τι είπε…τότε.
Από την ηλικία εκείνη ήθελα να γίνω Χημικός… (για κάποιους λόγους που σε κάποια φάση θα γράψω…) αλλά τα Γιάννενα δεν μου λέγανε και τίποτα. Τον Οκτώβρη του 1979 λοιπόν βρέθηκα στα Γιάννενα, πρωτοετής φοιτητής στα Γιάννενα στο Χημικό…Το “χημικό” μου άρεσε, το “Γιάννενα” με ξεβόλεψε, γιατί ήμουνα και εγώ κακομαθημένο ή καλομαθημένο παιδάκι της μαμάς μου…και το να μείνω μόνος μου με ξεβόλευε…Όμως πήγα και σήμερα μετά από 33 χρόνια μπορώ να πω ότι ήταν η καλύτερη επιλογή που έκανα.
Πηγαίνοντας εκεί βρεθήκαμε 38 παιδάκια από όλη την Ελλάδα, με τα όνειρά μας, με τα δεδομένα που κουβαλούσα ο καθένας μας από την οικογένεια του και την τοπική κοινωνία που είχε ζήσει… Και βρεθήκαμε ο ένας πλάι στον άλλο, μιλήσαμε, γελάσαμε, δουλέψαμε, ξενυχτήσαμε… πότε πάνω από το βιβλίο, πότε στου Τσοκάνη ή σε φιλικό σπίτι. Το βασικότερο αποτέλεσμα όμως από τη ζωή μου στα Γιάννενα, είναι η ολοκλήρωση της προσωπικότητας. Η υπευθυνότητα, η αυτονομία, ή ικανότητα να αξιολογείς καταστάσεις και να παίρνεις αποφάσεις, είναι ίσως τα σοβαρότερα μαθήματα. Εκεί ήταν και οι συνάδελφοι μου… στη πλάκα, στο γέλιο, στο κλάμα, στα νεύρα. Τότε δεν το αξιολογούσαμε. Έπρεπε να περάσουν χρόνια, πολλά χρόνια για να καταλάβουμε τι είχαμε ο καθένας δίπλα μας. Και πάλι μέσα στη καθημερινότητα που τρέχαμε επειδή είμασταν νέοι και έπρεπε να δουλέψουμε, να κάνουμε οικογένεια, να πάρουμε σπίτι, να πάρουμε αυτοκίνητο…να… να… ξεχάσαμε όλους αυτούς τους συμφοιτητές. Και κάποια στιγμή μετά από 20 χρόνια… που είχαμε λιγάκι ηρεμήσει είπαμε…
“Ρε συ … τι να γίνονται όλοι αυτοί οι συμφοιτητες…” Δηλαδή δεν το είπαμε όλοι… ο Γιάννης το είπε και εγώ “τσίμπησα”… Πολύ μου αρέσουν αυτά…. Και ξεκίνησε ένα κυνήγι ξετρυπώματος και τους βρήκαμε όλους…Κανείς δεν γλύτωσε.Μας πήρε ένα χρόνο και έτσι στα 21 χρόνια (2000 ήτανε) βρεθήκαμε να τα πούμε… και τα είπαμε… Δηλαδή ξεκινήσαμε αλλά δεν τελειώσαμε… αφήσαμε τη συζήτηση για αργότερα. Είπαμε για δέκα χρόνια και βρεθήκαμε στα 9… (το 2009) και συνεχίσαμε τη συζήτηση αλλά είμασταν διαφορετικοί από ότι το 2000. Δεν είχε καμία σημασία…λες και ήταν χθες που είμασταν στην συνέλευση, κάναμε κατάληψη, είμασταν στα εργαστήρια ή στο μώλο για καφέ. Σαν να μη πέρασε μια μέρα. Και μιλήσαμε για όλα… και μας άρεσε… και είπαμε να το ξανακάνουμε αλλά τα δέκα χρόνια μας φάνηκαν μακριά και είπαμε να βρεθούμε στα τρία χρόνια… για να προλάβουμε τη καταστροφή των Mayas. Την καταστροφή των Mayas την προλάβαμε… την καταστροφή της Ελλάδος δεν είχαμε προβλέψει. Έτσι στο προχθεσινό ραντεβού ήρθαν μόνο οκτώ από τους 38. Τις δυο προηγούμενες φορές είχαμε μαζευτεί καμιά 25αριά.
Το πρώτο συναίσθημα ήταν στεναχώρια και λίγο πληγωμένος… Όχι ότι δεν μπορούσα να καταλάβω τις συνθήκες για το καθένα… αλλά γνωρίζοντας το από την αρχή του χρόνου “είχα κάνει το κουμάντο μου”. Δεν θα με κρατούσε καμία κρίση μακριά. Στεναχωρήθηκα περισσότερο, γιατί οι μισοί και, δεν μπήκαν κάν στο κόπο να απαντήσουν. Δεν το φαντάστηκα τόσο πολύπλοκο να στείλεις δυο λέξεις ή ένα SMS με το έρχομαι ή δεν έρχομαι. Αυτό όμως κράτησε λίγο, πολύ λίγο και αμέσως μόλις βρήκα τους υπόλοιπους ξεχάστηκε. Γιατί αυτός ο αόρατος δεσμός, αυτή η χημεία που μας δένει είναι μια μοναδική αίσθηση που δεν σηκώνει πίκρες και γκρίνιες. Και με το που βρεθήκαμε στο μώλο… είπαμε δυο κουβέντες και αρχίσαμε να μιλάμε… και μιλάγαμε τρεις μέρες… συνέχεια. Και γνωριστήκαμε πολύ καλύτερα από οποτεδήποτε άλλοτε. Οι συζητήσεις, το γέλιο, οι περίπατοι μέχρι και ξεποδάριασμα (στα όρια θα έλεγα), ο λίγος ύπνος και ο χώρος…και κυρίως οι αναμνήσεις ήταν ο καταλύτης. Ένας καταλύτης μοναδικός. Μας έδωσε την δυνατότητα να μιλήσουμε σαν να μην είχαμε σταματήσει ποτέ. Σαν να μην υπήρξε ποτέ κενό στη σχέση μας. Απλά, καθαρά, ειλικρινά, με γέλιο και κυρίως με καλή διάθεση.
Ποιο είναι το συμπέρασμα από αυτό το τριήμερο… Θα έλεγα ότι είμαι πολύ τυχερός που βρεθήκατε στα Γιάννενα, το 1979, στους διπλανούς πάγκους. Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω όλους για τη συμβολή σας σε αυτό που είμαι τώρα. Ίσως να μην το έχετε καταλάβει αλλά όλοι σας έχετε ένα μικρό ή μεγάλο ρόλο σε αυτό. Το σημαντικότερο είναι ότι χαίρομαι που είστε ακόμα στη ζωή μου. Για να καταλάβετε πως γύρισα χθες από τα Γιάννενα μετά από περίπου 6 ώρες δρόμο (μετά φαγητού) θα σας πω μια φράση… Μπορώ να το κάνω αυτό κάθε χρόνο; Δεν νομίζω ότι μπορώ να σκεφτώ καλυτερο κλείσιμο των διακοπών μου από ένα τριήμερο στα Γιάννενα, παρέα με όλους σας. Το ότι δεν είμασταν πολλοί τελικά δεν ήταν μειονέκτημα, γιατί μας έδωσε τη δυνατότητα να έρθουμε πιο κοντά… Παρόλα αυτά μ’ αρέσει η μεγάλη παρέα… και ας χανόμαστε μέσα σε αυτή. Πάντα βρίσκουμε τον τρόπο να μιλήσουμε μεταξύ μας.
Για να σας εξιτάρω λιγάκι λοιπόν κυρίες και κύριοι Χημικοί του 1979 από τα Γιάννενα, όσοι δεν ήρθατε χάσατε… και όχι τίποτα άλλο άλλά έχω και ένα κάρο DVD από τη προηγούμενη συγκέντρωση και τώρα πρέπει να σας τα ταχυδρομήσω… ή μήπως “οι αθηναίοι” να κάνουμε μια τοπική συγκέντρωση να τα πούμε… Ειμαστε αρκετοί εδώ…
Το έχω πει πολλές φορές. Σε πολλές περιπτώσεις ο γραπτός λόγος έχει μικρές δυνατότητες να περιγράψει συναισθήματα. Έτσι μια και εγώ δεν φημίζομαι για τις συγγραφικές μου ικανότητες, θα σταματήσω εδώ, κρατώντας βαθιά στη καρδιά μου και το μυαλό μου την προχθεσινή συνάντηση και προσπαθώντας να σκεφτώ τι θα μπορούσα να κάνω για την επόμενη που θα γίνει… (εγώ θα ήθελα του χρόνου… αλλά θα δούμε). Αθεράπευτος; Μα νομίζω ότι είναι φανερό…
Τη καλησπέρα μου σε όλους σας αλλά κυρίως στους Χημικούς του 1979.
Αποτοξίνωση τέλος…
Πέρασαν σχεδόν δυο μήνες από την προηγούμενη εγγραφή. Δύο μήνες με πολλά πράγματα. Το πρώτο και κύριο οι διακοπές. Έκανα διακοπές από όλα. Έτσι άφησα το blog, άφησα τις ειδήσεις, άφησα τα site τα άφησα όλα. Έπιασα τη τσάπα, το κλαδευτήρι, το διάβασμα.
Ήταν καλά… πολύ καλά… Έκοψα μισό τόνο ξύλα για τη στόφα, κουβάλησα ένα τόνο χώμα για να γεμίσω τα παρτέρια, έβγαλα περίπου 200 κιλά κλαδιά και φύλλα από το χωράφι… των 300 τμ που περισσεύουν. Έβαψα τους τοίχους, και έφτιαξα τα παρτέρια. Έφτιαξα ένα κουτί για τα ξύλα…. και… και…
Αυτές οι διακοπές εργασίας ήταν απαραίτητες για αλλαγή παραστάσεων… αλλά πέρασα και καλά, έκανα μπανάκια, διάβασα βιβλία που πάντα ήθελα, είδα τους φίλους μου. Σίγουρα ήταν κάτι διαφορετικό. Το πιο σημαντικό ήταν ότι αποξινώθηκα από τις “καλές” ειδήσεις. Δεν ήθελα να ξέρω… λες και θα ξέφευγα από τα νέα μέτρα. Τέλος πάντων…
Το σημαντικότερο είναι με όλη αυτή τη μαυρίλα ότι έχουμε χάσαμε την ικανότητα να ονειρευόμαστε… και αυτό είναι ίσως το χειρότερο… αλλά δεν είναι η πρώτη φορά. Πριν τρία χρόνια είχα γράψει το ίδιο πράγμα εδώ. Πάλι το ιδιο σενάριο… πάλι τα ίδια πράγματα…πάλι τα ίδια. Εγώ αντί για οτιδήποτε άλλο θα σες δείξω κάποιες φωτογραφίες πριν και μετά. Το πριν είναι το σήμερα… εγώ θέλω να ελπίζω ότι το μετά θα είναι το αύριο.
Τι να κάνω είμαι αισιόδοξη φύση…
ΠΡΙΝ : Ο τοίχος με τα σημάδια του πάγου…
ΜΕΤΑ : Ο τοίχος μετά την επισκευή…
ΠΡΙΝ : Η τριανταφυλλιά χωρίς φροντίδα…
ΜΕΤΑ : Η τριανταφυλλιά μετά τη φροντίδα…
ΠΡΙΝ : Η τριανταφυλλιά μπροστά πριν τη φροντίδα…
ΜΕΤΑ : Η τριανταφυλλιά μετά την φροντίδα…
Τι μεσολάβησε ανάμεσα στο πριν και το μετά…προσωπική εργασία και μεράκι… Από αυτό έχουμε όλοι… Ο νοών νοείτω και τα συμπεράσματα δικά σας.
Και καθώς το καλοκαίρι τελειώνει… μιλώντας για τον Αύγουστο που είναι ο κατεξοχήν μήνας των διακοπών, έχει μείνει κάτι ακόμα…
Πριν τρία χρόνια έγραφα για την επίσκεψη στα Γιάννενα των χημικών… και λίγα έγραψα… πολύ λίγα από όσα θα μπορούσα να γράψω… Όπως έχω ήδη πει, το κείμενο και το blog είναι πολύ λίγα για να περιγράψουν όλα όσα είχαμε ζήσει εκείνο το τριήμερο. Μας άρεσε λοιπόν και είπαμε να το ξανακάνουμε… Τότε έπαιζε η καταστροφή το 2012 με βάση το ημερολόγιο των Μάγιας… και είπαμε να προλάβουμε.. (μετά μας τα άλλαξαν με το ημερολόγιο…). Οπότε Γιάννενα… ερχόμαστε… Οι χημικοί του 1979 θα έρθουν εκεί για να περπατήσουν και να θυμηθούν ότι έχει μείνει ίδιο… και είναι πολύ λίγα αυτά που έχουν μείνει ίδια.
Πρόπερσι με αποτρέψανε από το να τους βγάζω βίντεο… φέτος δεν θα ακούσω κανένα…Θα βγάλω όσο έχω μπαταρία και ταινία. Ο λόγος είναι ότι μας έπιασεη η κρίση και μάλλον θα έχουμε σχετικά μικρή προσέλευση, οπότε να έχουμε μεγάλο βίντεο…
Θα έχετε νεότερα…
Τη καλησπέρα μου…
Καλοκαιρινές διακοπές…
…για πάντα έλεγε ένα τραγούδι… αρκετά παλιό θα έλεγα.
Αύριο ξεκινάνε… το αυτοκίνητο είναι ήδη φορτωμένο…βιβλία, σημειώσεις, εργαλεία, σκαλωσιές… τα πάντα. Είναι η εξάρτηση των διακοπών. Να διαβάσεις, να μετρήσεις μέρες, να υπολογίσεις ώρες, να δεις τι θα κάνεις και πως…Έτσι είναι οι διακοπές. Μετά από 24 χρόνια, κάθε χρόνο είναι ίδιες, αλλά φέτος έχει και άλλα…
Φέτος έχει πολύ πήγαινε – έλα μια και τα παιδιά θα αποδεσμευθούν στα τέλη Ιουλίου, οπότε σε πρώτη φάση θα έχουμε “διακοπές εργασίας”…
Ανακαίνιση στο σπίτι. Κάτι βαψιματάκια, όπου και η σκαλωσιά, ένα “κουτάκι” για τα κούτσουρα του χειμώνα. Ανάποδο “π” θα είναι, όπου και τα εργαλεία. Επίσης το μεγάλο έργο του καλοκαιριού ακούει στο όνομα “αποθήκη”. Ξέρετε το χώρο που τα πετάς όλα μέσα με την υπόσχεση ότι θα τα τακτοποιήσω κάποτε…Φέτος είναι το “κάποτε”. Μετά είναι οι καινοτομίες…
Φέτος έχει τριανταφυλιές… Δηλαδή φροντίδα, γέμισμα με χώμα… Το άρωμά τους μόνο φτάνει σαν πληρωμή για το κόπο. Και μετά ζωγραφική… Αυτό και αν είναι καινοτομία… Είναι ένα απωθημένο ετών…Ή που θα βγει κάτι ή που δεν θα βγει… απλό είναι.Θα δείξει.
Έχουμε και κανένα – δύο βιβλιαράκια “άσχετα” για διάβασμα οπότε θα περάσει ο καιρός. Για ότα θα μεζευτούμε όλοι μαζί και θα είναι πιο χαλαρά…
Θα έχουμε και σχετική αποχή… λέμε τώρα… κανένα twitter, θα παίξει, κανένα instagram για καμία φωτό…και βλέπουμε… Χαλαρά πάντως όλα…καλοκαίρι είναι άλλωστε.
Φέτος το καλοκαίρι θα κλείσει με μια σημαντική εκδήλωση…τη συγκέντρωση των χημικών του 79 στα Γιάννενα… Αυτή και αν είναι εκδήλωση…
Έτσι λοιπόν… Καλό καλοκαίρι σε όλους… μικρούς, μεγάλους
Εικοσιμία αποφοιτήσεις…
Είναι πολλές; Εικοσιένα χρόνια απόφοιτοι από την Ελληνογαλλική Σχολή Αγίας Παρασκευής (για τον Ελληνικό τομέα μιλάω… αν βάλουμε και τον Γαλλικό…είναι πολλά τα χρόνια). Βάλε 75 μαθητές κάθε χρονιά – χονδρικά, περίπου 1500 – 1600 μαθητές. Υπάρχουν κάπου 200 ακόμα από τα άλλα σχολεία που ήμουν πριν…μια χαρά το βρίσκω. Κάπου έχω αρχίσει και μπερδεύομαι όταν τους βλέπω… μπερδεύω τα ονοματα και τα έτη. Όσον αφορά τα έτη έχω μια τάση να τα μικραίνω. Έτσι χθες ρώτησα τη Μυρσίνη αν τελείωνε και μου είπε ότι με επτά χρόνια που είχαν περάσει (για 3-4 τα θυμόμουν) είχε τελειώσει και την Αρχιτεκτονική και έφευγε για μεταπτυχιακό. Μετά το τι σπουδάζει ο καθένας… εκεί πλέον δεν μαντεύω… ρωτάω και μου λένε.
Τι είναι όμως η αποφοίτηση…Δεν θέλω εξυπνάδες του τύπου : τελείωσαν οι μαθητές το σχολείο και φεύγουν…. Τι είναι πραγματικά η αποφοίτηση; Για εμένα είναι κάτι περίεργο. Θα προσπαθήσω να το περιγράψω, αν και θα είναι δύσκολο… Αν μπερδευτείτε θα είναι γιατί εγώ θα είμαι μπερδεμένος. Και είμαι μπερδεμένος…Το συναισθήματα είναι πολλά και ανάμεικτα…
Φεύγουν οι μαθητές της Γ ‘ Λυκείου. Αλλη μια σειρά μαθητών που δεν γνώρισα. Όπως συχνά λέω, για πολλούς από αυτούς το μόνο που μπορώ να πω είναι αν γράφανε ή όχι στη Χημεία. Μα αυτό είναι ο στόχος άραγε; Μετά από τρία χρόνια – συνήθως τους έχω στο Λύκειο και πολύ συχνά και στις τρεις τάξεις – να μπορώ να πω αν γράφουν χημεία; Όχι αν ξέρουν, αν γράφουν. Γιατί αυτό είναι το βασικό κριτήριο. Με αυτό θα εξεταστούν και θα κριθούν, με ένα χαρτί… ένα γραπτό. Και εγώ θα πρέπει να τους μάθω να γράφουν…Τι ξέρω άραγε για αυτούς τους 70 ανθρώπους που τελείωσαν χθες το σχολείο… Λίγα… Πόσα ξέρω από τις ανησυχίες τους και τα σχέδια τους… Λίγα… Πόσα ξέρω από τα όνειρά τους… Λίγα. Και όμως είμαι εκεί και μάλιστα παίζω καθοριστικό ρόλο… Θυμάμαι τη Νόρα, όταν στην πρώτη Λυκείου, μετά από ένα διαγώνισμα είχε στεναχωρηθεί πάρα παλύ και άρχισε να αναθεωρεί το “πλάνο ζωής της”… γιατί… γιατί δεν έγραψε Χημεία και μέσα στη λογική της… δεν έπρεπε να ακολουθήσει τη θετική κατεύθυνση. Και μετά από κουβέντα της είπα ότι οποιαδήποτε απόφαση πάρει τελικά… να είναι δική της. Πόσα παιδιά – εκ των υστέρων – μου έχουν πει ότι η Χημεία αποτέλεσε έναν ανασταλτικό λόγο επιλογής κατεύθυνσης. Εκεί βλέπεις την δική σου ευθύνη… Πως τελικά καθορίζεις πολύ περισσότερα πράγματα από ένα μάθημα και ένα βαθμό. Γιατί όμως;… και γιατί κατόπιν εορτής, εκ των υστέρων… Είναι πολύ σημαντικότερος ο ρόλος μας και δεν το ξέρουμε…πιθανόν. Θυμάμαι το Γιώργο να έρχεται να με ρωτάει τι να κάνει μια και ονειρευόταν πάντα τον εαυτό του ηλεκτρολόγο μηχανικό και μπήκε μηχανικός ηλεκτρονικών υπολογιστών. Είναι ίσως ο μοναδικός μαθητής που ξανάδωσε για να πάει πιο άσχημα…Ήταν όμως το όνειρό του… και του έφευγε… Θυμάμαι την Νταιάνα, που έμαθα ότι η μεγάλη της αγάπη ήταν ο χορός, όταν στην πενθήμερη εκδρομή, μεταμορφώθηκε από την μαθήτρια των χαμηλών τόνων, με “μέτριες επιδόσεις”… σε μια βασίλισσα του χορού… γιατί δεν χόρευε απλά…ζούσε μέσα από αυτό. Με πολύ χαρά έμαθα ότι μετά από 10 χρόνια περίπου ακόμα χορεύει. Θυμάμαι την Ειρήνη στα πρώτα χρόνια της Σχολής, σε εντυπωσιακό ρόλο σε σχολικό θέατρο – δεν θυμάμαι πια…- και έμαθα μετά από χρόνια ότι διατηρεί μια παιδική σκηνή όπου ασχολείται κυρίως με τραγούδι… Θα μπορούσα να συνεχίσω για ώρες έτσι… Στεναχωριέμαι που δεν μπόρεσα να καταλάβω περισσότερα για αυτούς τους ανθρώπους που είχα στα “χέρια μου”.
Χθες είχαμε αποφοίτηση, και όλα τα συναισθήματα, όπως κάθε χρόνο, πέρασαν από τη χθεσινή βραδιά… Η χαρά ότι κάποια από τα παιδιά αυτά ξεκινάνε κάτι καινούργιο και σε κάποιο βαθμό ήμουν εκεί να τα φέρω πιο κοντά στα όνειρά τους. Όσο μπορώ… Αν όντως βοήθησα τότε δεν νομίζω ότι μπορεί να υπάρξει μεγαλύτερη ικονοποίηση… Η τσαντίλα… με εμένα, που σε πολλές περιπτώσεις άφησα μια επιφανειακή αντιμετωπιση, ένα παιδικό ξέσπασμα, “μια αυθάδεια” να μη με αφήσει να δω παραπέρα για να μπορέσω να καταλάβω το έγχος, τα νεύρα, την νεανική ορμή… και έβαλα ταμπέλα. Άσχημο πράγμα η ταμπέλα όποια και αν είναι . Η συγκίνηση που αυτοί που ήταν μπροστά μου φαντάζανε πολύ μεγαλύτεροι… Νέοι και νέες, με την ορμή να ξεκινήσουν κάτι καινούργιο. Όχι παιδιά πάντως. Έτοιμοι να αντιμετωπίσουν την επόμενη μέρα, που ήρθε σήμερα, με τους βαθμούς και την επιτευξη ή όχι των στόχων. Όπως και να έχει, θα το αντιμετωπίσουν. Η στεναχώρια, όταν έρχονταν τα παιδιά να με χαιρετήσουν… και εκεί προσπαθούσα να σκεφτώ… ποιος είναι (και δεν εννοώ το όνομα…) τι ξέρω για αυτό το παιδί… και δεν εύρισκα πέρα από αυτό που είπα αρχικά. Μερικοί μαθητές χθες μπορεί να μπερδεύτηκαν από την αμηχανία που έδειξα όταν τους έβλεπα να αποχωρούν, άλλα όλες αυτές οι σκέψεις γυρνάγανε συνέχεια στο μυαλό μου…
Περίεργο πράγμα η αποφοίτηση. Δεν έχω χάσει καμία. Δεν θέλω να χάσω καμία… Θέλω να κρατήσω αυτή την εικόνα… Χθες τη μοιράστηκα μαζί σας σε μια κακοτραβηγμένη φωτό με τίτλο ” Οι τελευταίες εικόνες από τη μαθητική ζωή” όπου έβλεπαν φωτό από την εκδρομή τους φέτος στην Ιταλία. Είναι σημαντική αυτη η εικόνα, από αύριο θα είναι απόφοιτοι… δεν θα είναι μαθητές. Έτσι σήμερα ο Γιώργος ήπιε καφέ στο σχολείο… γιατί ήταν απόφοιτος. Δεν ξέρω αν κατάλαβε τη πραγματική σημασία του καφέ.
Οπότε παιδάκια μου…καλό σας ταξίδι… Ξεκινάτε από το σχολείο…να βγείτε παραέξω… Δεν θα είναι εύκολα. Έτσι λένε όλοι… έτσι λέμε εμείς που ξέρουμε… Εσείς όμως θα δώσετε τον αγώνα σας… ένα αγώνα που θα σας φέρει πιο κοντά στα όνειρά σας… βήμα βήμα… με μικρές νίκες αλλά και ήττες… Και κάθε νέα μέρα θα είναι καλύτερη, γιατί θα είναι καινούργια μέρα, οπότε είναι ένα νέο ξεκίνημα. Θέλω να πιστεύω ότι μπόρεσα να σας φέρω πιο κοντά σε αυτά τα όνειρα, και σας ευχαριστώ που με χρησιμοποιήσατε για αυτό. Όμως μη ξεχνάτε ότι ο κόσμος έχει μικρύνει πολύ… πάρα πολύ… μερικά κλικ μακριά είμαστε όλοι. Το ίδιο και εμείς… μερικά κλίκ χρειάζονται. Ότι χρειαστείτε λοιπόν… μη διστάσετε…δεν τελειώσατε ακόμα μαζί μας…
Τη καλησπέρα μου σε όλους τους απόφοιτους… ανεξαρτήτως ηλικίας…
Εθνική Ελλάδας γεια σου…
Κάθομαι πάλι μπροστά στο μόνιτορ, προσπαθώντας να ξεκλέψω χρόνο από τον εαυτό μου. Σε μια γωνία του μόνιτορ παίζει η τηλεόραση όπου “βλέπω” (μάλλον ακούω περισσότερο) τον αγώνα της Εθνικής μας με τη Ρωσία. Μια περίεργη βδομάδα έφτασε στο τέλος της. Μια ακόμα πιο περίεργη βδομάδα ετοιμάζεται να ξεκινήσει.
Όλη τη προηγούμενη βδομάδα, ακούσαμε όλο το κόσμο να λέει τα πάντα. Μα τα πάντα. Από το ότι η Ευρώπη ειναι έτοιμη για την έξοδο της Ελλάδας, μέχρι το ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να φύγει από την Ευρώπη. Από το ότι η έξοδος της Ελλάδας θα είναι καταστροφή για την Ελλάδα, μέχρι το ότι η έξοδος της Ελλάδας θα είναι καταστροφή για την Ευρώπη. Από το ότι μια κυβέρνηση “ακραίων αριστερών” για την Ελλάδα θα είναι η καταστροφή της… μέχρι το βγάλτε μια κυβέρνηση όποια θέλετε για να μπορέσουμε να συνεννοηθούμε. Από το ότι δεν διαπραγματευόμαστε το μνημόνιο, μέχρι το βγάλτε μια κυβέρνηση να τα συζητήσουμε.
Δεν μπορώ να καταλάβω που είναι ο μεγαλύτερος πανικός. Σε αυτούς ή σε εμάς… ή μήπως δεν έπρεπε να κάνω τέτοια διάκριση μια και η Ευρώπη είναι ενιαία… και ας μη της φαίνεται. Η αίσθηση που έχω εγώ ο άσχετος, από όσα ακούω και εφαρμόζοντας το πιο σπάνιο εργαλείο της ανθρώπινης διανόησης που έχει σχεδόν παντελώς εκλείψει : τη κοινή λογική, είναι ότι :
1. Δεν ξέρουν τι τους γίνεται.
2. Ρϊχνουν συνέχεια άδεια, για να δούνε αντιδράσεις και δεν βλέπουν τίποτα και χάνονται ακόμα περισσότερο.
3. Έχουν μπερδευτεί με την Ελληνική ιδιοσυγκρασία γιατί είμαστε απρόβλεπτοι, και δεν μπορούν να μας χειραγωγήσουν.
4. Δεν ξέρουν τι άλλο να δεσμεύσουν για να μπορέσουν να εξασφαλίσουν ότι θα τους κάνουμε τη δουλειά τους και θα πληρώνουμε.
Δεν ξέρω τι από όλα ισχύει αλλά για εμένα ο δικός τους πανικός είναι πιο έντονος. Δεν ξέρω τι θα ψηφίσει ο καθένας από εσάς… Άς ψηφίσει ότι του πουν τα σημερινά του όνειρα για να δει τι θα κάνει στο αυριανά του όνειρα. Μετά οι σημερινοί πολιτικοί… τι να πω.
Βρέθηκαν- πάλι τα χρήματα – όλα θα επανέλθουν στα ίσα τους. Γιατί δεν έγινε κάτι τέτοιο πριν έξι ή πριν δώδεκα μήνες δεν κατάλαβα όταν υπογράφανε εν λευκώ ό,τι τους βάζανε μπροστά. Τότε γιατί δεν είπαν όχι και να προτείνουν τις εναλλακτικές λύσεις που τώρα μας λένε ότι έχουν. Δουλευόμαστε νομίζω αλλά δεν θέλουμε να το παραδεχτούμε. Μας τα ρίξανε εθνικά, ότι αν δεν τους ψηφίσουμε δεν θα μας σώσουνε…γιατί τώρα μπορούνε… (έχει άλλο ένα με το Τοτό… να το πω;) Τώρα σκεφτήκανε και βρήκανε λύσεις…
Αλλά εγώ ο άσχετος με την κοινή λογική που έχω ακόμα (κάτι λίγο) ρωτάω : Πως μπορείς να εισπράξεις φόρο από άνεργο; Πως περιμένεις να αγοράσει ο καταναλωτής, κάτι – οτιδήποτε – όταν οι τιμές είναι εκεί που ήταν και παραπάνω, ενώ ο μισθός 30 + τοις εκατό κάτω; Και πως μπορείς να ζητήσεις από τον άνεργο, να σου δώσει αποδείξεις αγοράς για να δικαιολογήσει το αφορολόγητο, όταν δεν έχει εισοδήματα; Μήπως η επόμενη φάση είναι να κληθεί σε απολογία, αφού είναι άνεργος που βρήκε τα λεφτά για να κάνει τις αγορές που έχουν οι αποδείξεις; Γι αυτό λέω ότι δουλευόμαστε.
Και πάλι εγώ ο άσχετος προσπαθω να σκεφτώ τι σημαίνει η δραχμή. Έχω και μια ανάμνηση σχετικά. Και από υποτιμήσεις (το δολλάριο από 30 δραχμές στις 60 και άλλες “διολισθήσεις” της σταθερής και “ισχυρής δραχμής”). Και δεν είμαι σίγουρος. Αν περάσουμε στη δραχμή, οι τουριστικές επιχειρήσεις, θα πρέπει να προετοιμαστούν για κοσμοσυρροή… και από εκεί και μετά όλες οι περιφερειακές υπηρεσίες : σίτιση, μεταφορές, διασκέδαση, σουβενίρ… και αν είναι έξυπνοι και δεν κάνουν “αρπαχτή” όπως συνηθίζουν, θα μεταφέρουν τη κίνηση “του χρήματος” και σε άλλους παράγοντες. Είναι η βαριά μας βιομηχανία ο τουρισμός αλλά – για εμένα τον άσχετο – έχω βαρεθεί να με εκμεταλλεύονται στις διακοπές μου… γιατί δεν θέλουν να με ξαναδούν επειδή νομίζουν ότι θα έρθουν “άλλοι”. Όταν οι του εξωτερικού, άρχισαν να σπανίζουν οι Έλληνες ξενοδόχοι είδαν τους Έλληνες τουρίστες ξαφνικά…Τέλος πάντων… εκεί δεν τα βλέπω άσχημα. Καύσιμα, πετρέλαια και άλλα, δεν ξέρω τι γίνεται αλλά γνωρίζω ότι υπάρχουν “αποθέματα” για αρκετό διάστημα, μήπως μια σωστή διαχείριση θα έδινε χρόνο, να ηρεμήσουν τα πνεύματα και να γίνουν νεες συμφωνίες. Σίγουρα θα δεθούμε σε κάποιο άρμα νομίσματος… και μάλλον το Ευρώ θα είναι αυτο, αλλά πρέπει να δούμε με ποιο τρόπο θα διαχειριστούμε αυτές τις συμφωνίες… Για να καταλάβετε τι εννοώ, θυμάμαι κάποιες συμφωνίες τότε στο πόλεμο του Κόλπου, με τον μικρό ή τον μεγάλο Μπους δεν θυμάμαι. Εκεί λοιπόν το πετρέλαιο είχε ανέβει στα ύψη…
Μπήκε το γκολ!!!! Νομίζω ότι μπορώ μισό λεπτό να κόψω τις σκέψεις…πάνω στο πετρέλαιο.
Λοιπόν… φοβούμενοι παραπέρα αύξηση έκλεισαν σε σημερινές – τότε – τιμές πετρέλαιο παραδοτέο σε 8 μήνες… και σε 8 μήνες το πετρέλαιο είχε πέσει σχεδόν σε μισή τιμή και εμείς το πληρώναμε σε τιμές “πολέμου”. Καλό έτσι; Δεν θυμάμαι ποιος τιμωρήθηκε… για τη κατασπατάληση δημοσίου χρήματος… Αλλά φταίμε και εμείς… Θυμάμαι σε δημόσιο κτίριο, που είχα πάει για δουλειά μου, καταχείμωνο, το καλοριφέρ, δούλευε, το ηλεκτρικό καλοριφέρ μέσα στο γραφείο στο φουλ – το αντιλαμβανόσουν από τη ζέστη που έβγαζε – και το παράθυρο ανοικτό γιατί ζεσταίνονταν… Τι θέλω να πω… Από την μικρότερη μέχρι τη μεγαλύτερη χρήση, αν ο καθένας κινηθεί σαν να πλήρωνε αυτός – γιατί αυτός πληρώνει άλλωστε – κάτι καλύτερο θα γινόταν.
Το άλλο δεν ξέρω αν το πήρατε χαμπάρι…Η Ελλάδα πάει για καταστροφή… και το χρηματιστήριο χθες τρελλάθηκε… Μέχρι 29 % αύξηση σε κάποιες μετοχές. Προεξοφλούσαν λέει τη καταστροφή της Ελλάδας…Αλλά πάλι εγώ ο άσχετος σκέφτομαι, αν καταστραφεί η Ελλάδα το Χρηματιστήριο δεν θα πέσει κάτω από…τις 200 μονάδες. Άρα τη Δευτέρα δεν θα τα αγόραζαν όλα στη μισή τιμή; Μήπως περιμένουν κάποιοι να ανεβεί – άρα η Ελλάδα δενθα καταστραφεί – και να πουλήσουν για να κερδίσουν κάποια… εκατομμυριάκια; Δεν ξέρω αλλά νομίζω ότι χθες κάποιοι έγιναν πολύ πλούσιοι και μεθαύριο κάποιοι θα γίνουν ακόμα περισσότερο πλούσιοι. Κάποια εκατομμύρια θα αλλάξουν χέρια σε ελάχιστο χρόνο….
Τέλος πάντων…πάλι.
Και πάμε στη βδομάδα που έρχεται… όλα είναι στο αέρα. Μας έχουν πείσει ότι όλα θα έχουν καταρρεύσει και θα δούμε πως θα ξεκινήσουμε, κάνοντας restart. Πάντως εμένα αυτό που με ενοχλεί είναι ότι μας κόψανε το χαμόγελο. Φαίνεται περίεργο, αλλά εμένα αυτό με ενοχλεί. Το χαμόγελο, δείχνει αισιοδοξία, προοπτική, μέλλον…και το ψάχνουμε δυστυχώς.
Πάω να δω την Εθνική. Έστω και μέχρι τώρα, το μήνυμα είναι σαφές… και στις καθυστερήσεις ακόμα όλα παίζουν… Και εμείς, όπως μας λένε παίζουμε στις καθυστερήσεις.
Αύριο λοιπόν ο καθένας ας ψηφίσει ό,τι πιστεύει ότι θα μπορέσει να ξαναφέρει το χαμόγελο και τη καθαρή ματιά στους ανθρώπους που μας περιβάλλουν.
Πάω, γυρνάω σε full screen την Εθνική – της αξίζει άλλωστε – και σας χαιρετώ
Τη καλησπέρα μου…
Τι Αστρονομία τι Γαστρονομία… το ίδιο κάνει…
Πέρασε πολύς καιρός από τη τελευταία εγγραφή.Η αλήθεια είναι ότι υπήρχε πολύ πράμα όλο αυτό το καιρό. Τρεις εισηγήσεις με τις αντίστοιχες διορθώσεις. Η τελευταία είναι ακόμα σε εξέλιξη. Τέλειωσα με το σεμινάριο για την εκπαίδευση από μακριά με μόλις 96 % εργασίες και 125 στις 130 εργασίες. Και ακόμα δεν τέλειωσε. Έχουν μείνει 5 λόγω έλλειψης χρόνου αλλά έρχεται Σαββατοκύριακο και είναι και το τελευταίο. Μπορεί να τις κάνω και αυτές να τελειώνουν.
Έγινε η ταινία για την εκπαιδευτική εκδρομή στη Φλωρεντία. Είναι έτοιμη. Ένα εξωφυλλάκι θέλει.
Ετοιμάζεται η ταινία για τις ερευνητικές εργασίες του Β τετραμήνου… Εδώ τα πράγματα είναι πιο πολύπλοκα γιατί διαρκούν μόλις…5,5 ώρες!!!! καθαρό χρόνο ομιλιών. Με κομένα τα κενά μεταξύ των ομιλιών.
Εκκρεμούν κάποιοι διαγωνισμοί να πάρουμε απαντήσεις – όποιες και αν είναι…αλλα ετοιμάζουμε και κάποιες νέες προτάσεις για άλλους διαγωνισμούς. Ευτυχώς κάτι βρέθηκε να απασχοληθούμε “για να περάσει η ώρα”.
Σήμερα η μέρα ξεκίνησε νωρίς. Το πρωί είχε αστρονομία. Η ταράτσα ήταν γεμάτη κόσμο από τις 7.00 που έβλεπαν την Αφροδίτη. Αυτή η Αφροδίτη πάντως ξέρει να τραβάει την προσοχή. Ο κόσμος όλος θέλει να ασχολείται μαζί της… Οι συνειρμοί δικοί σας. Πέρασε το 2004, πέρασε και σήμερα… θα ξαναπεράσει το 2117 και τότε θα έχω όλα τα συστήματα έτοιμα να κάνω τις μελέτες μου. Σήμερα δεν πρόλαβα, είχα εισήγηση στην Α’ Λυκείου αλλά πήρα μια κλεφτή ματιά μόλις πριν χαθεί από το φωτεινό δίσκο του ήλιου… να σας δείξω τι εννοώ…
Στο χολ υπήρχε σύνδεση απ’ ευθείας με κάποιο αστεροσκοπείο που παρακολουθούσε το γεγονός και είχε προβολή στη κεντρικό οθόνη.
Στη ταράτσα γινόταν παρέλαση…
Και εγώ πρόλαβα και είδα… αυτό…
Τι είναι αυτό; Το μικρό εξογκωματάκι κάτω στο δίσκο του Ήλιου στις ” και 32 λεπτά” είναι η Αφροδίτη την ώρα που φεύγει…Πάρτε και μια φωτό από το 2004, τραβηγμένη μέσα από γυαλί ηλεκτροσυγκόλλησης και κολλώντας τη μηχανή στο προσοφθάλμιο του τηλεσκοπίου. Για τέτοια τεχνολογία μιλάμε.
Και μετά από την Αστρονομία ήρθε η Γαστρονομία. Ένα “Γ” μόνο η διαφορά αλλα….καμία σχέση όπως λένε.
Από τις 11 το μεσημέρι μέχρι περίπου τις 12.30 στη ταράτσα μαγείρεψαν για εμάς σεφ από…
- …τη Γαλλική Πρεσβεία,
- …τη Τυνησία
- … το Μαρόκο
- …το Βιετνάμ
- …γλυκά από το Λίβανο… και άλλα όμορφα…και μυρωδάτα εδέσματα.
Διαφορετική γευστική κουλτούρα… να μη τη γνωρίσουμε; Να τη γνωρίσουμε, να τη γνωρίσουμε… Και τη γνωρίσαμε… και ήταν ωραία και ενδιαφέρουσα… Δελεαστική θα έλεγα. Δυστυχώς οι φωτογραφίες δεν πιάνουν μυρωδιές και γεύσεις οπότε…χορτάστε με εικόνες. Είναι το καλύτερο που μπορώ να κάνω. Ένα βιντεάκι…από τον σεφ της Γαλλικής Πρεσβείας.
Και μία φωτό…
Νομίζω ότι η αναμονή και η προσμονή είναι προφανής.
Λοιπόν τελικά τι Αστρονομία…τι Γαστρονομία… Το ίδιο κάνει…Μπα δεν νομίζω…
Τώρα τι λέμε…Καλησπέρα, καληνύχτα ή καλημέρα…
Μάλλον το τελευταίο…
Τη καλημέρα μου λοιπόν…
Η κατάργηση της αξιοκρατίας…
– Πως πάνε οι εξετάσεις κύριε Μανώλη; Με ρώτησε η πάντα γελαστή φουρνάρισσα κυρία Σοφία.
– Καλά… ξεκινήσαμε και είχα ήδη χθες το πρώτο μάθημα…
– Βάζετε εύκολα στα παιδάκια;…
– Όχι…
– Ααααχχχ!!! Τα κάψατε τα παιδάκια…
– Δεν νομίζω… Θα ήταν αδικία να βάλω εύκολα θέματα…
Στο βλέμμα της απορίας που αντιμετώπισα, θεώρησα ότι έπρεπε να εξηγήσω…
Ο καθηγητής μέσα στη τάξη εκτός όλων των άλλων είναι ο εκφραστής της ισονομίας και της αξιοκρατίας. Μέσα στη τάξη, όλοι οι μαθητές κρίνονται με τα ίδια κριτήρια και οι βαθμοί τους είναι ανάλογοι με αυτά τα κριτήρια. Έτσι όλοι ξέρουν που βρίσκονται και τι να περιμένουν για βαθμό γιατί οι πρώτοι που ξέρουν τι ξέρουν είναι οι μαθητές. Αυτό είναι κάτι που το προσπαθώ όλα τα χρόνια σαν καθηγητής, γιατί απλά θυμάμαι από το καιρό που ήμουν μαθητής πολλές περιπτώσεις “αδικίας”. Η αξιολόγηση πάντα έχει υποκειμενικό παράγοντα μέσα, γιατι σταθμίζεις προσπάθεια, συμμετοχή, παρουσία και άλλα μη μετρήσιμα μεγέθη. Στα γραπτά υπάρχει βαθμολογηση και όχι αξιολόγηση. Εκεί τα πράγματα μπορούν να είναι αντικειμενικά αν έχεις προκαθορίσει τις μονάδες σε κάθε φάση.
Για να δούμε λοιπόν, τι θα σήμαινε να βάλω εύκολα θέματα…
Αν έβαζα εύκολα θέματα… θα έγραφαν όλοι. Γιατί να είναι κακό αυτό; Αν γράψουν όλοι, τότε οι μαθητές που παρακολουθούσαν όλο το χρόνο και προσπαθούσαν, θα βρεθούν μαζί με τους μαθητές που δεν δούλεψαν καθόλου και δεν κατέβαλαν την παραμικρή προσπάθεια. Οι μαθητές που ναι μεν προσπαθούσαν όλο το χρόνο, και δεν είχαν υψηλές επιδόσεις, μια και η χημεία δεν συγκαταλέγεται στα εύκολα μαθήματα, θα βρεθούν μαζί ή και χαμηλότερα με τους μαθητές που δεν έκαναν καμία προσπάθεια όλο το χρόνο.
Μα με αυτό το τρόπο θα μείνουν στο μάθημα… Ωραία αλλά υπάρχει κάτι που το ξέρουν μόνο οι μαθητές. Δεν μένεις πλέον σε ένα ή δύο μαθήματα. Το σύστημα προβλέπει μέσο όρο γραπτώς εξεταζομένων μαθημάτων πάνω από το 9,5. Δηλαδή αν μείνεις θα μείνεις σε 7 – 8 μαθήματα μαζί και μόνο αν προσπαθήσεις. Δηλαδή στα 12 – 13 μαθήματα που εξετάζονται πάνω από τα μισά πρέπει να είναι πολύ κάτω από τη βάση και τα άλλα γύρω στη βάση. Έτσι μένεις… αλλά δεν γίνεται να μείνεις μόνο σε 1 ή 2 μαθήματα.
Και τι κάνεις τελικά. Βάζεις διαβαθμισμένα θέματα. Δηλαδή θέματα με το 1/3 των μονάδων να είναι θέματα εύκολα και αναμενόμενα…το 1/3 θέματα που να είναι βασικές γνώσεις και το 1/3 να έχουν θεματάκια έξυπνα για τους μαθητές που έχουν ασχοληθεί. Έτσι ο μαθητής που δούλεψε όλο το χρόνο και έχει σφαιρική άποψη της ύλης θα μπορέσει να βρεθεί ψηλά, αλλά ακόμα και ο μαθητής που δεν ασχολήθηκε καθόλου, ακόμα και τώρα αν ασχοληθεί λίγο θα μπορέσει να γράψει κάποιες μονάδες. Εφόσον όλο το χρόνο αποφάσισε ότι δεν θέλει να ασχοληθεί, ας είναι προετοιμασμένος για τι συνέπειες. Το παιγνίδι παίζεται με συγκεκριμένους κανόνες, γνωστούς από την αρχή, και κοινούς για όλους.
Μία άλλη παράμετρος είναι οι εξετάσεις…
Αν κατά την διάρκεια των εξετάσεων ο αδύναμος μαθητής ζητήσει τη βοήθεια ενός καλού μαθητή – φίλου, κάτι που είναι πολύ κοινό, τότε έχουμε το εξής φαινόμενο. Αν οι επιτηρητές συνάδελφοι δεν κάνουν καλά τη δουλειά τους… αφήνοντας τους μαθητές να αντιγράφουν… ( δεν μιλάμε για το τι πρέπει να γίνει και τι πρέπει να κάνουν. Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιοι συνάδελφοι που εννοούν με λάθος τρόπο την βοήθεια προς τους μαθητές.) …τότε έχουμε πλήρη ανατροπή. Δηλαδή, ο αδύναμος μαθητής που καταφέρνει να αντιγράψει, βρίσκεται αξιολογικά υψηλότερα από άλλους μαθητές που προσπαθούν μόνοι τους και πιθανόν να μη πάνε τόσο καλά. Οι μαθητές που βοηθούν τους συμμαθητές τους βοηθάνε να γίνει η παραπάνω ανατροπή. Βέβαια μεταξύ μαθητών υπάρχει η “συναδελφική αλληλεγγύη”, και δύσκολα δεν θα βοηθήσει ένα συμμαθητή του. Από την άλλη θα γκρινιάξει αν ο ίδιος έχει μικρότερο βαθμό, ενώ διάβασε και προσπάθησε, ενώ κάποιος που δεν προσπάθησε έχει μεγαλύτερο βαθμό.
Μπορείτε να δείτε λοιπόν, ότι αν οι εξετάσεις δεν γίνουν με τον ενδεδειγμένο τρόπο, η αξιολόγηση ενός χρόνου ανατρέπεται μέσα σε ελάχιστο χρόνο. Οι μαθητές εκπαιδεύονται στην πρακτική της “λούφας” και της “επίπλευσης” σε οποιοδήποτε περιβάλλον. Θα μπορούσα να μιλήσω και για παρασιτική συνύπαρξη μέσα στη τάξη. Το είδα και στις εργασίες πάνω στο U4energy. Όλη η ομάδα δούλευε, αλλά όπως είπαμε όταν λέμε όλοι…τελικά δεν εννοούμε όλοι. Η ομάδα θριάμβευσε και κάποιοι πήραν δόξα που δεν τους έπρεπε…
Κλείνοντας… νομίζω ότι είναι καθήκον μας να υπερασπιστούμε κάποιες βασικές κοινωνικές αξίες… για να έχουμε ελπίδες κάποτε να έχουμε μια διαφορετική εικόνα στη κοινωνία που ζούμε. Η απαξίωση βασικών δομών και αξιών σίγουρα δεν εξυπηρετεί κανένα. Ας τα σκεφτούμε λοιπόν την επόμενη φορα που θα βγάλουμε θέματα ή θα επιτηρήσουμε. Από την μεριά των μαθητών ισχύει ότι πάντα θα βοηθήσουν το συμμαθητή τους… Από εμάς εξαρτάται να μη καταργηθεί η αξιοκρατία.
Να δούμε και δυο απόψεις για την αξιοκρατία…
Ο τρίχερος!!! μαθητής.
Η αξιοκρατία… αλλιώς.
Έτσι για να ξεκινήσει λίγο πιο ευχάριστα η μέρα…
Τη καλημέρα μου…
Οδηγίες για υποψηφίους απόφοιτους….
Το είπα και το κάνω… Λοιπόν μεθαύριο Τρίτη αρχίζουν οι εξετάσεις για την εισαγωγή στα ΑΕΙ των τελειόφοιτων των λυκείων και των απόφοιτων παρελθόντων ετών.
Υπάρχουν κάποια πράγματα που καλό είναι να τα λέμε αλλά και άλλα που δεν λέγονται και καλό είναι να γίνονται.
Ξεκινάμε λοιπόν και καταγράφω έτσι όπως μου έρχονται… αυτό κάνω άλλωστε συνήθως.
1. Το βιολογικό ρολόι… είναι λίγο αργά τώρα, αλλά σηκώνει ρύθμιση. Τι σημαίνει αυτό . Μάθατε τις μέρες αυτές να ξενυχτάτε, να διαβάζετε βράδυ, που έχει ησυχία και κανείς δεν σας ενοχλεί, μια και κοιμούνται όλοι. Ξυπνάγατε αργά μια και συνήθως είχατε κόψει το σχολείο…λόγω απουσιών κλπ κλπ κλπ. Λοιπόν νωρίς ύπνο, καταναγκαστικά και νωρίς ξύπνημα για τρεις μέρες… μέχρι τις εξετάσεις. Αλλιώς θα είστε στο σχολείο κατά τις 7.30 και θα ξυπνάτε κατά τις 12 το μεσημέρι… που θα έχετε σχολάσει. Αν με εννοείται τι εννοώ. Για να δουλέψει το μυαλό, θέλει λίγο τη ρουτίνα του… Πιεστείτε λοιπόν – αν το παραπάνω σενάριο σας κάνει, να μπείτε σε μια σειρά – έστω και τη τελευταία στιγμή.
2. Το πρωινο… είναι το σημαντικότερο γεύμα. ΟΚ δεκτό, αλλα αν εσείς έχετε μάθει μια ζωή να ξεκινάτε χωρίς πρωινό, ίσως να μην είναι καλή ιδέα να ξεκινήσετε τώρα. Δοκιμάστε σε μια κενή μέρα – χωρίς εξετάσεις εννοείται – να φάτε πρωινό για να δείτε πως το διαχειρίζεται ο οργανισμός σας. Μπορεί να φουσκώσετε, να έχετε ενοχλήσεις, να… να… δεν ξέρω και εγώ τι άλλο. Αν είναι να γράφετε και το στομάχι σας να “χορεύει” ή να κάνει θόρυβο, εξετάστε σοβαρά την πιθανότητα να μη φάτε πρωινό όπως κάνατε τόσο καιρό. Απλό είναι.
3. “Να σου φτιάξω μια πορτοκαλάδα;” Η καλή μαμά προσπαθώντας με “δόλιο” τρόπο να ενισχύσει τις αντοχές σας και τις ανοχές σας προσφέρεται να σας φτιάξει μια πορτοκαλάδα… Εσείς πιθανόν να μη θέλετε να ξαναδείτε πορτοκαλάδα για τα υπόλοιπα 30 χρόνια… αλλά δεν είναι εκεί το θέμα…Η μαμά σας λέει, παιδάκι μου είμαι εδώ, ό,τι θέλεις μου το λες και θα το φροντίσω. Αυτή είναι η “πορτοκαλάδα”. Οπότε όσο και αν δεν θέλετε, τουλάχιστον μη βάζετε τις φωνές. ΟΚ καταλαβαίνω τα περί εντάσεως και άγχους… όλοι σε κάποιες φάσεις τα περνάμε, αλλά οι άνθρωποι που είναι δίπλα μας… αξίζουν κάτι καλύτερο από τις φωνές μας.
4. “Πως πάει το διάβασμα;” ρώτησε ο φούρναρης τη Μαιρούλα, που ήξερε ότι δίνει εξετάσεις… Δηλαδή τώρα θα δίνουμε λόγο και στο φούρναρη;… Δεν είναι ακριβώς έτσι… Συνήθως η ερώτηση αυτή κρύβει ένα ενδιαφέρον, συνήθως χωρίς κουτσομπολίστικες προεκτάσεις… ανθρώπινο. Καλό είναι να δίνουμε απαντήσεις που δεν δίνουν συνέχεια για συζήτηση αλλά και δεν αποτελούν “προγραμματικές δηλώσεις”. Κάτι του τύπου “θα δείξει”, συνήθως φτάνει. Έτσι δεν δίνουμε χώρο, για να μας αγχώνουν οι πέριξ μας, μια και θα αισθανθούμε ότι μετά τις εξετάσεις θα πρέπει να του πούμε τι κάναμε… να κάνουμε και απολογισμό δηλαδή.
5. “Πως πάει το παιδί… ;” ρώτησε η θέια Κατίνα τη μαμά/ μπαμπά… Εδώ νομίζω ότι η μαμά (κυρίως) και ο μπαμπάς θα πρέπει να γίνει “κυματοθραύστης” σε αυτά τα σχόλια… Και εδώ το “θα δείξει” είναι ίσως λύση. Αν υπάρχουν αναφορές του τύπου, διαβάζει πολύ, έχει βάλει ψηλούς στόχους, θέλει να μπει με υποτροφία… και ότι άλλο, εσάς αυτομάτως σας καθιστά υπόλογους και σας ανεβάζει τον πήχυ ψηλά, μια και θα πρέπει να ανταποκριθείτε στις προγραμματικές δηλώσεις τις μαμάς/μπαμπά. Επίσης καλό είναι να αποφεύγονται οι επισκέψεις στο σπίτι εκείνες τις μέρες, γιατί σίγουρα θα ακούσετε ιστορίες του τύπου : “Ο γιος της γειτόνισας της κυρά Μαρίας διάβαζε 25 ώρες την ημέρα και δεν έκανε τίποτα το παιδί” ή ” έλιωσε πάνω από το βιβλίο και μπήκε 1ος Ιατρική” …. και άλλα τέτοια όμορφα. Δηλαδή “εγώ που διαβάζω 5 ώρες τι πιθανότητες έχω δίπλα σε αυτούς…” Αστικοί μύθοι και ίδιον των νεοελλήνων η υπερβολή σε θέματα που για αυτούς είναι ακίνδυνα. Για εσάς όμως; είναι πηγή άγχους και σύγκρισης, που καλό είναι να σας λείπει. Έτσι η μαμά και ο μπαμπάς θα υιοθετήσουν σε όλους το “Θα δείξει” και ας τους αφήσουν να βγάζουν συμπεράσματα μόνοι τους.
6. “Πως πήγες;” και εδώ μια απάντηση υπάρχει…”θα δείξει”. Το γραπτό έχει φύγει από τα χέρια σου και έχει ξεκινήσει τη πορεία προς τα βαθμολογικά κέντρα. Δεν έχει νόημα – αν έχεις κάνει λάθη – να τα ανακυκλώνεις και να τα φορτώνεις προίκα άγχους στο επόμενο μάθημα. Μια γραμμή και έκλεισε, πάμε για επόμενο. Και στη μαμά και στο μπαμπά, το ίδιο, συμφωνία να μη ρωτάνε… όση αγωνία και να έχουν. Και στους καθηγητές το ίδιο και περισσότερο… εμείς έχουμε και το κακό συνήθειο να ρωτάμε…”γιατί το έκανες αυτό…” (Για τους συναδέλφους… καλό θα είναι να μη τους πιέζετε να σας πουν τι κάνανε… δεν έχει νόημα τουλάχιστον όσο διαρκούν οι εξετάσεις. Δηλώστε τους ότι θα είστε δίπλα στο τηλέφωνο και αυτοί ΑΝ ΘΕΛΟΥΝ να σας πάρουν τηλέφωνο και να ρωτήσουν και να εξηγήσετε το γιατί). Σαφώς και ξέρετε τι γράψατε και σαφώς έχετε την εικόνα – καλή ή κακή – δεν είναι ανάγκη να απολογείστε σε κάθε μάθημα.
7. “Έχω μια απορία…” στις εξετάσεις…Αν συμβεί κάτι τέτοιο, να είστε προετοιμασμένοι για να μην αγχωθείτε… Δεν θα πάρετε απάντηση άμεσα…Οι επιτηρητές θα φροντίσουν να έρθει ο Πρόεδρος του κέντρου με έναν καθηγητή της ειδικότητας, να ρωτήσει ποια είναι η απορία, θα την ακούσει προσεκτικά και θα φύγει, χωρίς να απαντήσει…στο κενό χρόνο, θα επικοινωνήσει με την Νομαρχιακή Επιτροπή, θα μεταφέρει το ερώτημα, και θα δει αν υπάρχει παρόμοιο θέμα και από άλλα σχολεία… αλλά ούτε αυτός θα πάρει απάντηση… μετά από κάποιο χρόνο θα πάρουν από τη Διεύθυνση να του πουν “καμία διευκρίνηση” ή “θα σταλεί διευκρίνηση”. Με τη σειρά της η Νομαρχιακή επιτροπή επικοινώνησε με τη Κεντρική επιτροπή και πήρε την όποια απάντηση που μετέφερε. Από ότι καταλαβαίνετε αυτη η διαδικασία θέλει χρόνο. Οπότε για να μην ανεβάσετε πίεση από την αναμονή και το άγχος, προχωρείστε σε επόμενα θέματαα, και δουλέψτε κανονικά, αξιοποιώντας το χρόνο και μαζεύοντας βαθμούς, παρά να περιμένετε και να ανεβάζετε το άγχος σας στα ύψη.
Τώρα δεν μου έρχεται κάτι άλλο. Είναι σίγουρο, ότι μόλις κλείσω θα μου έρθουν και άλλα. Δεν πειράζει.
Προσέξτε το τίτλο…”Υποψήφιους απόφοιτους” γράφω…Όλοι οι μαθητές της Γ’ λυκείου είστε υποψήφιοι απόφοιτοι και για αυτό νομίζω ότι τα παραπάνω σας αφορούν όλους… και κάτι ακόμα…
Μετά τις εξετάσεις, θα έχετε ίσως το τελευταίο καλοκαίρι της ζωής σας με διάρκεια 2,5 – τουλάχιστον μηνών. Άρα αξιοποιείστε το δεόντως.
Καλή επιτυχία σε όλους όσους διαγωνίζονται σε πανελλαδικές…Καλή επιτυχία και σε όλους όσους δίνουν εξετάσεις… όποια τάξη και αν πηγαίνουν στο σχολείο.
Πάρτε και δύο φωτό για τις εξετάσεις γενικώς…
Τη καλημέρα μου…
